Şinasi ve Genç Osmanlıların siyasal ve sosyal teorileri üzerine değerlendirmeler
Evaluations on the political and social theories of the Şinasi and the Young Ottomans
- Tez No: 647207
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET AYSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Şinasi ve Genç Osmanlılar, Osmanlı modernleşmesinin dönüm noktasını oluşturan birçok kavramın ve teorinin yaratıcılarıdır. Onların ortaya koydukları bu kavramları ve teorileri değerlendirebilmek için yaşadıkları ortamı anlamak gerekmektedir. Savaş ve toprak kayıplarının artmasından dolayı askeri alanda başlayan modernleşme hareketleri ilerleyen süreçte Tanzimat ve Islahat fermanları ile toplumsal alana yayılmış, toplumsal yapı başta olmak üzere birçok Osmanlı kurumunda değişimlere neden olmuştur. Onların geliştirdikleri teoriler meydana gelen bu değişimlerin Osmanlı siyasetinde ve toplumunda neden olduğu açmazları ortaya koymak ve çözüm önerileri sunmaktır. Osmanlı'da modernleşmenin halk tabanında yayılması matbaa ve özel gazeteciliğin doğması ile mümkün olmuştur. Türk ve Müslüman kimliğe sahip kişilerin çıkardığı ilk özel gazete Şinasi ve Agah Efendi'nin Tercüman-ı Ahval'idir. Bu gazete sayesinde daha önceden bürokratik alanda yürütülen modernleşme çabaları kamuoyunun oluşmaya başlaması dolayısıyla sivil alana taşınmıştır. Şinasi'nin Osmanlı modernleşmesine en önemli katkıları ilk özel gazeteyi çıkarması, onu halkı eğitmek için kullanması, kamuoyu oluşturmak için dilin sadeleştirilmesi gerekliliğini savunması, dinden daha çok akıl ve bilime önem vermesi, Türk edebiyatına yenilikler katmasıdır. Özellikle gazete yazıları ve edebi eserleri onun siyasi ve sosyal teorileri hakkında bilgiler edinmemizi sağlamaktadır. Mustafa Fazıl Paşa, Namık Kemal, Ali Suavi ve Ziya Paşa'nın başını çektiği ilk sivil hareket olarak değerlendirilebilecek Genç Osmanlılar ise bir yandan Şinasi'nin açmış olduğu yoldan ilerlerken bir yandan da kendilerine özgü siyasi ve sosyal teoriler üreterek onları takip eden düşünürleri ve yazarları etkilemişlerdir. Bireysel olarak seçtikleri amaçlar ve yöntemler açısından oldukça farklı görüşlere sahip olan bu grubun ortak teoriler geliştirdikleri ana temalar; Osmanlılık, sentezci ve muhafazakâr modernleşme ve İslami kurallara uygun meşrutiyet ve anayasadır. Özetle, tarihsel araştırma yöntemi kullanılarak hazırlanan bu tezde yapılmak istenen Şinasi ve Genç Osmanlıların teorilerini Osmanlı modernleşmesi, onları etkileyen kültürel, siyasi ve sosyal kurumlar, çıkardıkları gazeteler ve yazdıkları eserleri çerçevesinde değerlendirmektir.
Özet (Çeviri)
Şinasi and the Young Ottomans are the creators of many concepts and theories that set the milestone for Ottoman modernization. To understand these concepts and theories they put forward, it is necessary to understand the environment they live in. The modernization movements that started in the military field due to the increase of land losses, spread to the political and social sphere with the Tanzimat and Islahat Edicts, which caused changes in many Ottoman institutions, especially social structure. The conceptualizations and theories they developed are to reveal the dilemmas caused by these changes in Ottoman politics and society and they offer solutions. The spread of modernization among the public was possible with the birth of the printing press and especially private journalism in the Ottoman Empire. The first private newspaper published by people with a Turkish and Muslim identity is the Agah Efendi and Şinasi's Tercüman-ı Ahval. Thanks to this newspaper, modernization, which was previously carried out in the bureaucratic field, has been transferred to the civilian area with the formation of public opinion. The most important contributions of Şinasi to Ottoman modernization are that published the first private newspaper and used it to educate the public, defended the necessity of simplifying the language to create public opinion, gave more importance to reason and science than religion, and added changes to Turkish literature. Especially newspaper and its literature provide us with information about his political and social theories. Young Ottomans, which can be considered as the first civilian movement led by Mustafa Fazıl Pasha, Namık Kemal, Ali Suavi and Ziya Pasha, on the one hand followed the path opened by Şinasi on the other hand influenced the thinkers and writers after them by producing their own political and social theories. The main themes that this group, which has quite different views in terms of the purposes and methods chosen individually, develop common theories in terms of Ottomanism, synthesist and conservative modernization and constitution in accordance with Islamic rules. In summary, this thesis prepared using historical research method, it is aimed to evaluate the theories of Şinasi and Young Ottomans in terms of Ottoman modernization, the newspapers they published and their literary works.
Benzer Tezler
- İslam düşüncesinde siyasal ve sosyal alanda Mutezile ekolü ve Tanzimat Dönemine etkileri
Mu'tazila school in the political and social fields in Islamic thought and its effects on Tanzimat Period
VİLDAN ERTUĞRUL İNECİK
- The quest of an oppositionist young Ottoman: Namik Kemal's synthetical modernism in his theatre play Vatan Yahut Silistre (1873)
Muhalif bir Osmanlı'nın arayışı: Namık Kemal'in tiyatro oyunu Vatan Yahut Silistre'de (1873) sentetik modernizm
ECEHAN KALE
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Tarihİstanbul Bilgi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT BİLMEZ
- The role of the young ottomans in the transformation of mentality in the Ottoman Empire
Osmanlı İmparatorluğu'ndaki zihniyet değişiminde genç osmanlılar'ın oynadığı rol
FERHAT KAPLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. KÜRŞAD ERTUĞRUL
- Perceiving the committee of union and progress: Two authors, two approaches
İttihat ve Terakki algısında: İki yazar, iki görüş
HÜSNÜ ACER
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Siyasal BilimlerYeditepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL OKTAY
