Geri Dön

İlimler tasnifi geleneğinde müziğin yeri ve önemi

The place of music and its importance in the tradition of classification of sciences

  1. Tez No: 648213
  2. Yazar: MEHMET DUGAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ KÜRŞAT TURGUT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Felsefe, Müzik, Religion, Philosophy, Music
  6. Anahtar Kelimeler: İslâm Felsefesi, İlimler Tasnifi, Müzik, Kindî, Fârâbî, Harezmî, İhvân-ı Safâ, İbn Sinâ, Islamic Philosophy, Classification of Sciences, Music, al-Kindī, al-Fārābī, al-Khwārizmī, Ikhwān al-Safā, Ibn al-Sīnā
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

Müzik, insanın tarih boyunca çeşitli amaçlarla kullandığı bir araç olmuştur. Toplum ve kültürlere göre farklı tezahürlerle karşımıza çıkan müzik dinî törenler, cenazeler, kutlamalar, düğünler gibi insan yaşamının her anında yerini almıştır. Müzik, Çin ve Antik Yunan medeniyetlerinde sistematik şekline kavuşması ile beraber eğitim sisteminde de kendine yer edinmeye başlamıştır. Pisagor'un müziği matematik ile ilişkilendirmesi, Platon'un çocukların eğitiminde müziğin önemine dikkat çekmesi, Aristoksenos'un müziğe dair müstakil eserler vermesi gibi gelişmeler bu sanat bir ilim olarak ele alınmasını sağlamıştır. Müzik, Orta Çağ'ın yedi özgür sanatından biri olarak kabul edilerek aritmetik, geometri ve astronomi gibi ilimler ile birlikte değerlendirilmiştir. İslâm medeniyeti ise Beytü'l-Hikme merkezli tercüme hareketleri neticesinde söz konusu ilimlerle tanışmıştır. İslâm düşünürleri konularını belirlemek, birbirleriyle ilişkilerini saptamak, eğitim müfredatı oluşturmak gibi nedenlerle bu ilimleri sınıflama yoluna gitmişlerdir. Kindî ile başlayan bu sınıflama süreci Fârâbî, Harezmî, İhvân-ı Safâ ve İbnâ Sînâ gibi filozoflarla devam ederek köklü bir geleneğin oluşmasını sağlamıştır. İslâm düşünürlerinin yaptığı bu sınıflandırmaların birçoğunda ise müzik ilmi matematik ilimlerin içerisinde değerlendirilmiştir. Onlar, müzik ilmini yaptıkları tasniflerin içinde konumlandırmalarının yanı sıra bu ilme dair müstakil eserler de kaleme alarak müzik ilmine verdikleri önemi göstermişlerdir. Bu eserlerde kendi müzik felsefelerini ortaya koymuşlar ve ayrıca birçok müzikal konuya temas ederken enstrümanlara dair bilgiler de vermişlerdir. Nitekim bu çalışmada İslâm filozoflarının ilimler tasnifi ile müziğin bu tasnifteki yeri ve önemi değerlendirilmiştir.

Özet (Çeviri)

Music is an instrument which is used for various purposes throughout history by humankind. Music, which appears in different variety by societies and cultures, is to live in every moment of human life such as rites, funerals, celebreties, weddings. As music became its systematic form in Chinese and Ancient Greek civilitazion, it also was started to use in education. At first, Pythagoras linked between music and mathematics, and then Plato thought that music was one of the first lesson which should be taught to children. Moreover, Aristoxenus was the first philosopher who wrotes books which cover only music topics. By means of these progresses, this art was considered as a science. Music was regarded as one of the Seven Liberal Arts with arithmetic, geometry and astronomy. Islamic civilization met these sciences through translation movements in House of Wisdom (Bayt al-Hikmah). They classified these sciences for several reasons including determining sciences topics, finding out relations with each other, and setting a curriculum. This process of classification, which was started by al-Kindī and proceeded by al-Fārābī, al-Khwārizmī, Ikhwan Al-Safā and Ibn al-Sīnā formed rooted traditions. In many classifications that was done by Islamic philosphers music was thought to be sub-branch of mathematics. And they also gave importance to musical science by writing books which cover musical topics and informations of instruments as well as their philosophy of music. In conclusion, classification of sciences of Islamic philosophers and importance and place of music have been evaluated.

Benzer Tezler

  1. Osmanlı ilimler tasnifi geleneğinde Gazzali etkisi

    Al-Ghazali effect in the Ottoman tradition of classification of sciences

    ŞERİFE NUR IŞIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ ÇOBAN

  2. Klasik dönem ilimler tasnifinde hadis ve sünnetin konumlandırılması

    Positioning of hadith and sunnah in the classical period sciences classification

    ZEKERİYA FURKAN VAROL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Hadis Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERHAT GÖKÇE

  3. İslam düşünce tarihinde ilimler tasnifi ve sebepleri

    Classification of sciences in the history İslamic thought and reasons

    KADİR ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinYalova Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULKADİR COŞKUN

  4. Mustafa İzzet, Def'ü'l-Mesâlib fî Edebi'ş-Şâ'ir ve'l-Kâtib: İnceleme-metin-dizin

    Mustafa Izzat, Daf' al-Mathalib fi Adab al-Sha'ir wa al-Katib: Analyse-text-index

    AHMET ZAHİD DEMİRCİLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÜLKÜ ÇETİNKAYA

  5. Fârâbî'den Taşköprîzâde'ye: İslam medeniyetinde ilimler tasnifinin gelişimi

    From Farabi to Tashkoprizadah: development of classification of sciences in Islamic civilization

    SELİME ÇINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK

    PROF. DR. TAHSİN GÖRGÜN