GD Anadolu orojenik kuşağı ofiyolitlerinin manto peridotitleri bileşimleri ve petrolojisi: Ana element, iz element jeokimyası, mineral kimyası ve Fe, Mg ve Os izotopları
Composition and petrology of mantle peridotites of the SE Anatolian orogenic belt ophiolites: Geochemistry of major oxide, trace element, mineral chemistry and Fe, Mg and Os isotopes
- Tez No: 648553
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET FEYZİ BİNGÖL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Kızıldağ-Koçali-Guleman Ophiolites, Mantle Peridotites, Partial Melting, Geochemistry, Os Isotope, Fe-Mg Isotope, Kızıldağ-Koçali-Guleman Ophiolites, Mantle Peridotites, Partial Melting, Geochemistry, Os Isotope, Fe-Mg Isotope
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mineraloji Petrografi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Kızıldağ, Koçali ve Guleman Ofiyolitleri Güneydoğu Anadolu Orojenik Kuşağı'nın en önemli ofiyolitik masifleridir. Bu kuşaktaki ofiyolitik kayaçların incelenmesi Neo-Tetis'in güney kolunun Mesozoyik'teki tektonik evrimini açıklamada anahtar öneme sahiptir. Bu çalışma, üst mantoda gerçekleşen kısmi ergime, ergiyik-kayaç, metazomatizma olayları ve ofiyolitlerin tektonik ortamının belirlenmesi açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle yapılan petrografik çalışmalardan sonra, toplam kayaç ana oksit, iz ve Lantan Grubu Element, Platin Grubu Element, Re-Os izotop jeokimyası analizleri; toplam kayaç ve minerallerde Fe ve Mg izotop analizleri yapılmıştır. Ofiyolitlerin manto peridotitleri Al2O3, CaO ve TiO2 içerikleri bakımından ilksel mantoya göre tüketilmiş, yüksek spinel Cr# değerleri ile temsil edilirler. Jeokimyasal veriler, ofiyotitlerin manto peridotitlerinin oldukça tüketilmiş olduğunu ve yitim zonunun yay önü kısmında oluştuğunu göstermektedir. Büyük İyon Çaplı Elementler, Yüksek Çekim Alanlı Elementlerin ve Platin Grubu Elementlerin bazılarında görülen zenginleşmeler, dalan kabuktan türeyen akışkanların manto kamasını metazomatizmaya uğratmasından kaynaklanmaktadır. Guleman manto peridotitlerinde bazı örneklerin 187Os/188Os değerinin ilksel manto değerinin üzerinde olması, dalan levhadaki sedimanlardan türeyen radyojenik Os ilavesi ile açıklanmaktadır. Yüksek Fe izotopu değerleri, dalan kabuktan ayrılan akışkanların manto kamasının oksijen fugasitesini yükseltmesinin bir sonucudur. İncelenen ofiyolitler Üst Kretase'de Neo-Tetis'in güney kolu içerisinde meydana gelen kuzeye doğru dalımla yitim zonu üzerinde oluşmuş ve Kretase sonunda güneye doğru Arap levhası üzerine bindirmiştir.
Özet (Çeviri)
Kızıldağ, Koçali and Guleman Ophiolites are the most important ophiolitic massifs of the Southeastern Anatolian Orogenic Belt. The investigation of ophiolitic rocks in this belt is key to explaining the tectonic evolution of Neo-Tethys southern branch in Mesozoic. This study is very important for the determination of the partial melting, melt-rock interaction, metasomatism events and tectonic environment of ophiolites in upper mantle. Therefore, after petrographic studies, geochemical analysis of whole rock main oxide, trace and Lanthanum Group Elements, Os, Fe-Mg isotope analysis performed on whole rock and minerals. The mantle peridotites from the investigated ophiolites are generally represented by high spinel Cr# values, with the Al2O3, CaO and TiO2 contents are depleted compared to the primitive mantle. Geochemical data indicate that the mantle peridotites of the relevant ophiolites are highly depleted, and were formed in forearc region of supra-subduction zone. The enrichments seen in some of the Large Ion Lithophile Elements, High Field Strength Elements and Platinum Group Elements are due to the metamomism of the slab-derived fluids to the mantle wedge. Some Guleman peridotites 187Os/188Os values are higher than primitive mantle, which are explained by the addition of radiogenic Os derived from the sediments in subducting slab. High Fe isotope values are a result of fluids derived from subducted slab increasing the oxygen fugacity. The investigated ophiolites, formed in supra-subduction zone with a northward subduction in the southern branch of Neo-Tethys in the Upper Cretaceous, and overlaid the Arabian plate to the south at the end of the Cretaceous.
Benzer Tezler
- Mastar Dağı (Elazığ Güneydoğu'su) çevresinin stratigrafik ve tektonik özellikleri
Stratigraphic and tectonic features of vicinity of Mastar Mountain (Southeast of Elazığ)
HASAN ÇELİK
Doktora
Türkçe
2003
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN AKSOY
- Mesezoyikten günümüze Bitlis-Zagros sütur zonu üzerinde paleomanyetik incelemeler
Paleomagnetic i̇nvestigations along the :Bitlis-Zagros suture zone from mesozoic to recent
BEYZA ÜLKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUALLA CENGİZ ÇİNKU
- Early miocene volcanism within the Bigadiç borate basin: Evidence for transition from compressional to extensional regime in western Turkey
Bigadiç bor havzasındaki erken miyosen volkanizması: Batı Anadolu'da sıkışmadan açılma rejimine geçiş verileri
FUAT ERKÜL
Doktora
İngilizce
2005
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİT HELVACI
- Nişinik Köyü (Çermik-Diyarbakır) çevresinin jeolojik özellikleri
Geological features of the Vişinik Village (Çermik-Diyarbakır) of vicinity
YUNUS AY
- Çetinkaya'nın (GD Sivas) doğusunda yüzlek veren magma kökenli kayaçlarının petrolojik incelemesi
Çetinkaya's (SE Sivas) east petrological exposed that rocks review of magma origin
MUHAMMED CÖMERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Jeoloji MühendisliğiCumhuriyet ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NAZMİ OTLU