Evre 2-3 kolon kanserinde adjuvan kemoterapi kararında etkili prognostik faktörler ve mikrosatellit instabilitenin önemi
Effective prognostic factors and importance of microsatellite instability in the decision of adjuvant chemotherapy in stage 2-3 colon cancer
- Tez No: 648888
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET KÜÇÜKÖNER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Onkoloji, İç Hastalıkları, Oncology, Internal diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Onkoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Amaç: Kolorektal kanserler dünya genelinde en sık görülen 3. malignitedir. Adjuvan kemoterapi evre 3 hastalara standart tedavi olarak kullanılmasına rağmen evre 2 hastaların hepsine verilmemektedir. Evre 2 kolorektal kanserde yüksek risk faktörleri olan hastalara adjuvan kemoterapi verilmektedir. Kolorektal kanserde en önemli prognostik faktör hastalığın evresidir. Evre II de yüksek risk belirteçleri T4 evre olması; yüksek grade kötü diferansiye histoloji (taşlı yüzük hücreli, musinoz tümör), lenfovasküler invazyon (LVI), perinöral invazyon (PNİ), barsak obstrüksiyonu ve/veya perforasyonu kapalı (perforasyon da dahil), cerrahi sınır pozitifliği, cerrahi spesmenlerde 12 ve altında lenf nodu disseke edilmiş olması, yüksek preoperatif CEA düzeyi (>5) gibi durumlardır. Bunlara ek olarak mikrosatellite durumu adjuvan kemoterapi değerlendirilmesi için kullanılan önemli bir prognostik değer olarak kabul edilmektedir. Bizde çalışmamızda kolorektal kanserli hastalarda mikrosatellite instabilite dahil bu risk faktörlerinin prognostik önemini ve sağkalım ilişkilerini analiz ettik. Yöntem: Bu çalışmaya 2001-2020 yılları arasında Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Onkoloji Bölümü'ne başvuran 388 erken evre (evre 2-3) kolorektal kanser tanılı hasta ve MS durum verileri incelenen 58 hasta (metastatik ve metastatik olmayan) retrospektif olarak dahil edildi. Hastaların verilerine HBYS(Hastane Bilgi Yönetim Sistemi) üzerinden ulaşıldı. Hastaların yaş, cinsiyet, evre, patolojik olarak T evre, N evre, grade, lenfovasküler-perinöral invazyon bilgileri, tümör lokalizasyonu, adjuvan kemoterapi alıp almaması ve MSS/MSI(Mikrosatellit stabil/Mikrosatellit instabil) durumlarına göre hastalıksız sağkalım ve genel sağkalım durumları analiz edildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 388 hastanın 199'u (%51,3) erkek, 189'u (%48,7) ise kadın cinsiyetde, 246'sı (%59) evre 2 olup 142 'si (%42) evre 3'dü. Hastaların ortanca yaşı 53 (19-94) olarak tespit edildi. Tümör lokalizasyonu açısından 314 (%81,3) hasta sol kolon yerleşimli iken 72 (%18,7) hasta sağ kolon yerleşimliydi. Bunlardan 186'sı (%48,2) rektum, 128'i (%33,2) sigmoid kolon, 46'sı (%11,9) çıkan kolon, 26'sı (%6,7) transvers kolon yerleşimliydi. Tüm grupta hastaların medyan hastalıksız sağkalım süresi 91,7 ay (64,3-119,2). Evre 2 hastaların medyan hastalıksız sağkalım süresi 135,7 ay (107-164,5), evre 3 hastaların medyan hastalıksız sağkalım süresi 47 ay (27,8-67,3) saptandı . Evre 2 hastalarda medyan hastalıksız sağkalım süresi istatiksel olarak daha uzun bulundu (p< 0,001). Hastaların 281'i (%78,4) adjuvan kemoterapi alırken 77'si (%21,5) hastaya adjuvan kemoterapi verilmemiş ve geri kalan hastaların ise tedavi bilgisine ulaşılamamıştı. Evre 2 hastaların 166'ı (%72,8) adjuvan kemoterapi alırken 62'si (%27,2) kemoterapi almamıştı, evre 3 hastaların ise 122'si (%87,7) adjuvan kemoterapi tedavisi alırken 17 (%12,3) hasta adjuvan kemoterapi almamış. Evre 2 ve evre 3 hastalarda adjuvan kemoterapi tedavi alanlarda hastalıksız sağkalım 111 ay iken almayanlarda 79 ay olarak klinik anlamlılığa sahip ancak istatistik anlamlılık yoktu(p=0,5). Risk faktörlerinden olan lenfovasküler-perinöral invazyon (LVİ-PNİ) durumuna göre hastaların ortalama hastalıksız sağkalım süresi 54,6 ay (30,3-78,9) iken LVİ-PNİ olmayan hastaların ortalama hastalıksız sağkalım süresi 94,1 ay (74,4- 113,8) saptandı ve istatiksel olarak anlamlı idi (p=0,015). Mikrosatellit(MS) durumu ve hastalıksız sağkalım verileri analiz edildiğinde mikrosatellit stabil(MSS) olan hastaların medyan hastalıksız sağkalım süresi 39,8 ay iken mikrosatellit instabil(MSI) olan hastaların medyan hastalıksız sağkalım süresine ulaşılamadı, istatiksel olarak p değeri henüz anlamlılığa ulaşamamış olsa da beklenen bir anlamlılık sözkonusudur. Tüm hastaların medyan genel sağkalım süresi 111,6 ay (93,0-130,1). Evre 2 hastaların medyan genel sağkalım süresi 134,8 ay (120,4-149,1), evre 3 hastaların medyan genel sağkalım süresi 74,0 ay (64,9-83,2) saptandı. Evre 2 hastalarda medyan genel sağkalım süresi istatiksel olarak daha fazla bulundu (p< 0,001). Patoloji raporlarından elde edilen lenfovasküler-perinöral invazyon bilgisine göre LVİ-PNİ saptanan hastaların medyan genel sağkalım süresi 48,7 ay (43,2-54,1) iken LVİ-PNİ olmayan hastaların medyan genel sağkalım süresi 108,5 ay (47,7-169,3) saptandı ve istatiksel olarak anlamlı idi (p=0,002). MS durumu ve genel sağkalım veri analizinde MSS olan hastaların ortalama genel sağkalım süresi 43,8 ay (34,7-52,9) iken MSI olan hastaların ortalama genel sağkalım süresi 63,0 ay (12,2- 113,8) hesaplandı ancak istatiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p=0,513). Adjuvan kemoterapi alan ve almayan hastaların genel sağkalım süreleri incelendiğinde adjuvan KT alan hastaların medyan genel sağkalım süresi 122,8 ay (100,0-145,6) iken adjuvan KT almayan hastaların 97,0 ay (45,0-149,0) olup klinik olarak anlamlı ancak istatiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p=0,318). MS durumu ile cinsiyet analiz edildiğinde 53 erkek hastadan 33'ünde (%62,3) MSS iken 20 hastada (%37,7) MSI idi. 35 kadın hastadan 29'unda (%82,9) MSS saptanırken 6 hastada (%17,1) MSI saptandı (p=0,038). Patoloji verilerinden erken evre 39 hastanın ve metastatik 29 hastanın MS durumu incelendi. Erken evre hastaların 25'i (%64,19) MSS, 14 hasta (%35,9) MSI idi. Metastatik hastaların 24'ü (%82,8) MSS iken 5 hastada (%17,2) MSI saptandı (p=0,090). Grade ile MS durumu analizinde 43 hastanın verilerine ulaşıldı. Grade 1 hastaların 14'ü (%77,8) MSS iken, 4 hastada (%22,2) MSI idi, grade 2 hastaların 12'si (%54,5) MSS iken 10 hastada (%45,5) MSI idi, grade 3 hastaların 1'i (%33,3) MSS iken 2 hastada (%66,7) MSI idi (p=0,175). MS durumu ile tümör lokalizasyonu verilerinde 66 hasta analiz edildi. 45 sol kolon tümöründen 34'ünde (%75,6) MSS iken 11'inde (%24,4) MSI saptandı. 21 sağ kolon tümöründen 12'sinde (%57,1) MSS iken 9'unda (%42,9) MSI saptandı (p=0,130). Evre 2 hastalar risk faktörlerine göre analiz edildiğinde yüksek risk faktörü olmayan hastaların medyan hastalıksız sağkalım süresi 161,1 ay (105,5-216,7) iken yüksek risk faktörü olan hastaların medyan hastalıksız sağkalım süresi 38,6 ay (25,6-51,7) hesaplandı ve istatiksel olarak anlamlı fark bulundu (p=0,002). Genel sağkalım açısından yüksek risk faktörü olmayan hastaların medyan genel sağkalım süresi 161,1 ay (146,7-175,5) iken yüksek risk faktörü olan hastaların medyan genel sağkalım süresi 77,9 ay (20,8-135,8) hesaplandı ve istatiksel olarak anlamlı fark bulundu (p=0,003). Evre 2 hastalardan yüksek risk faktörlerinden lenfovaskülerperinöral invazyon ile adjuvan kemoterapi durumunun hastalıksız sağkalım üzerine etkisi incelendiğinde lenfovasküler-perinöral invazyonu olup adjuvan kemoterapi alan hastaların ortalama hastalıksız sağkalım süresi 53,3 ay (13,8-92,8) iken adjuvan kemoterapi almayan hastaların ortalama hastalıksız sağkalım süresi 22,2 ay (3,7- 40,0) hesaplandı. Lenfovasküler-perinöral invazyonu olmayan hastalar içinde adjuvan kemoterapi alan hastaların ortalama genel sağkalım süresi 100,5 ay (76,3- 124,8) iken adjuvan kemoterapi almayan hastaların ortalama hastalıksız sağkalım süresi 115,9 ay (96,5-135,3) hesaplandı ve istatiksel olarak anlamlı fark bulundu (p=0,001). Sonuç: Çalışmamızda da evre 2 hastaların hastalıksız ve genel sağkalım süreleri evre 3 hastalara göre daha uzun bulunmuştur. Adjuvan kemoterapi alan hastaların genel sağkalım süreleri kemoterapi almayan hastalara göre daha uzun olup klinik anlamlılığa sahipti. Çalışmamızda evre 2 hastalarda lenfovaküler ve perinöral invazyonun prognostik faktörler olduğu gösterilmiş olup varlığı daha kısa sağkalım sürelerine neden olmaktadır. Ayrıca evre 2 hastalarda LVİ-PNİ olan yüksek riskli grupta adjuvan kemoterapi verilmesi hem hastalıksız hem de genel sağkalım sürelerini uzatmaktaydı. MSI durumunun sağkalıma üzerine etkisi bakımından halen medyan hastalıksız sağkalım süresine ulaşılmamış olup ve istatiksel olarak beklenen bir anlamlılık sözkonusudur.
Özet (Çeviri)
Purpose: Colorectal cancers are the 3rd most common malignancy worldwide. Although adjuvant chemotherapy is used as a standard treatment for stage 3 patients, it is not given to all stage 2 patients. Adjuvant chemotherapy is given to patients with high risk factors for stage II colorectal cancer. The most important prognostic factor in colorectal cancer is the stage of the disease. High risk markers in stage II are T4 primary; high grade poorly differentiated histology (signet ring cell, mucinosis tumor), lymphovascular invasion (LVI), perineural invasion (PNI), bowel obstruction and / or perforation closed (including perforation), surgical margin positivity, 12 or less lymph nodes in surgical specimens dissection, high preoperative CEA level (> 5). In addition, microsatellite status is accepted as an important prognostic value used for adjuvant chemotherapy evaluation. In our study, we analyzed the prognostic importance and survival relationships of these risk factors, including microsatellite instability, in patients with colorectal cancer. Method: In this study, 388 patients with early stage (stage 2-3) colorectal cancer who applied to Dicle University Medical Faculty Hospital Oncology Department between 2001-2020 and 58 patients (metastatic and nonmetastatic) whose MS status data were examined were included retrospectively. The data of the patients were accessed via HBYS (Hospital Information Management System). Disease-free survival and overall survival status according to age, gender, stage, pathologically T stage, N stage, grade, lymphovascular-perineural invasion information, tumor location, adjuvant chemotherapy and MSS / MSI (Microsatellite stable / Microsatellite unstable) status analyzed. Results: Of the 388 patients included in the study, 199 (51.3%) were male, 189 (48.7%) were female, 246 (59%) were stage 2 and 142 (42%) were stage 3. In terms of tumor localization, 314 (81.3%) patients were located in the left colon, while 72 (18.7%) patients were located in the right colon. Of these, 186 (48.2%) were located in the rectum, 128 (33.2%) in the sigmoid colon, 46 (11.9%) in the ascending colon, and 26 (6.7%) in the transverse colon. Median disease-free survival of all patients was 91.7 months (64.3-119.2). The median disease-free survival time of stage 2 patients was 135.7 months (107-164.5), and the median disease-free survival time of stage 3 patients was 47 months (27.8-67.3). Median disease-free survival time was statistically higher in stage 2 patients (p < 0.001). While 281 of the patients (78.4%) received adjuvant chemotherapy, 77 (21.5%) of them were not given adjuvant chemotherapy and treatment information of the remaining patients could not be reached. While 166 (72.8%) of stage 2 patients received adjuvant chemotherapy, 62 (27.2%) of them did not receive chemotherapy, while 122 (87.7%) of stage 3 patients received adjuvant chemotherapy treatment, 17 (12.3%) ) the patient did not receive adjuvant chemotherapy. In stage 2 and stage 3 patients, disease-free survival was 111 months in those who received adjuvant chemotherapy, while it was 79 months in those who did not, but there was no statistical significance (p = 0,5). According to the lymphovascular-perineural invasion (LVI-PNI), which is one of the risk factors, the average disease-free survival time of the patients was 54.6 months (30.3-78.9), while the mean disease-free survival time of patients without LVI-PNI was 94.1 months (74.4) -113.8) and it was statistically significant (p = 0.015). When microsatellite (MS) status and disease-free survival data were analyzed, the median disease-free survival time of patients with microsatellite (CNS) stable (CNS) was 39.8 months, while the median disease-free survival time of patients with microsatellite (MSI) instability could not be reached, although statistically the p value has not reached significance yet, there is an expected significance. Median overall survival of all patients was 111.6 months (93.0-130.1). The median overall survival time of stage 2 patients was 134.8 months (120.4-149.1), and the median overall survival time of stage 3 patients was 74.0 months (64.9-83.2). Median overall survival time was found to be statistically higher in stage 2 patients (p
Benzer Tezler
- Yüksek riskli evre II ve evre III kolon kanserinde adjuvan kemoterapi başlama zamanının sağkalım üzerine etkisi
The effect of adjuvant chemotherapy onset time on survival in high-risk stage II and stage III colon cancer
MERVE YALINKILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
OnkolojiEskişehir Osmangazi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT YILDIZ
- Prediction of prognosis and chemosensitivity in gastrointestinal cancers
Gastrointestinal kanserlerde prognoz ve tedavi cevabı tahmini
SEÇİL DEMİRKOL
Doktora
İngilizce
2017
Biyolojiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ OSMAY GÜRE
- Kolorektal kanserli hastaların adjuvan kemoterapisinde okzaliplatin içeren kombinasyonların etkinlik ve yan etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of efficacy and toxicity of oxaliplatin based chemotheraphy regimens in colonrectal cancer patients as adjuvant setting
NESLİHAN DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
OnkolojiGazi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR COŞKUN
- Kolorektal kanser tanısı alan hastaların demografik özellikleri ve nüks/metastaz durumunu etkileyen faktörler
Demographic characteristics of patients diagnosed with colorectal cancer and factors affecting recurrence/metastasis status
SEDEF ŞEYMA ÖZGÜR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
OnkolojiMarmara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM VEDAT BAYOĞLU
DOÇ. DR. MURAT SARI
- İleri evre epitelyal over/tuba/periton kanserinde maksimal sitoredüksiyon sonrası kemoterapi doz modifikasyonu ve/veya koloni stimüle edici faktör kullanımının sağkalıma etkisi
Survival effect of chemotherapy dose modification and/or colony stimulating factor use in maximal cytoreductive surgery for advanced stage epithelial ovarian/tuba/ peritoneum cancers
TUĞBA KOÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA KAYIKÇIOĞLU