Yükseköğretimde akademik performansın etkinlik temelinde değerlendirilmesinde bir model önerisi
A model proposal for evaluation of academic performance in higher education on the basis of efficiency
- Tez No: 652012
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYSUN ÇETİN, DOÇ. DR. KAZIM BARIŞ ATICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 331
Özet
Yükseköğretimde yoğunlaşan 'kalite güvence sistemi uygulamaları', 'bilim ve teknoloji politikaları' içerisinde üniversitelerin bilgi ve teknoloji üretme konusunda artan önemleri, nitelikli akademisyen ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Bu ihtiyaç, nitelikli akademik üretimi sağlayıcı bir performans değerlendirme sistemi oluşturma gerekliliğini kaçınılmaz kılmaktadır. Ancak, ülkemizdeki akademik ve idari tartışmalara bakıldığında, akademisyenlerin performansının değerlendirilmesinde, onlardan beklenen bütün işlevleri kapsayıcı, standart, objektif ve kolay uygulanabilir yöntemin henüz oluşturulamadığı görülmektedir. Ek olarak, bugüne kadar YÖK, ÜAK veya TÜBİTAK'ın belirlediği kriterler çerçevesinde yürütülen uygulamalar, performans değerlendirme ve atama/yükseltmede kullanılan ölçütler ve bunların ağırlıklarının üniversitelerde farklılıklar gösterdiği, nitelikten çok niceliğe yoğunlaştıkları gibi hususlar nedeniyle eleştirilmektedir. Bu noktalardan hareketle yürütülen bu çalışmada, üniversitelerin işlevlerini kapsayıcı, mevcut uygulamalardaki eksikleri giderici bir performans değerlendirme modeli oluşturmak amaçlanmıştır. Bu kapsamda oluşturulan modelle, YÖK'ün Akademik Teşvik Kapsamındaki 'Faaliyet ve Puan Tablosu' kriterleri, 'Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Temel Alanı'nda ÜAK'ın Doçentlik kriterleri, sekiz araştırma üniversitesinin doçentlik kriterleri, yükseköğretimin üç işlevinin kriterleri ile bunların alt başlıkları çerçevesinde, alanda kullanılmakta olan hiçbir geçerli kriter model dışında kalmayacak şekilde, akademik performans değerlendirmeye yönelik bir çerçeve oluşturulması ve mevcut sistemlerin kapsamlı bir değerlendirmesinin yapılması amaçlanmıştır. Akademisyenlerin performanslarını değerlendirmede kullanılacak performans değerlendirme problemi, yapı bakımından çok ölçütlü bir karar verme problemi olarak görüldüğünden, modelleme bu doğrultuda yapılarak analiz tekniği olarak Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) kullanılmış, Microsoft Excel'de çözümlemeler gerçekleştirilmiştir. Model kapsamında beş ana kriter (boyut), 38 alt kriter ve 387 en alt kriter çerçevesinde, üç aşamada toplam 75.234 tane ikili karşılaştırma yapılmıştır. Oluşturulan bu model ile bireysel olarak standart bir şekilde akademisyenlerin performans değerlendirmesinin yapılabilmesi yanında, farklı kriterler çerçevesinde üniversitelerin hatta ülkelerin karşılaştırılması mümkün olabilmektedir. Modelimizde, günümüz yükseköğretim işlevlerinin tamamı bir bütün halinde değerlendirilebildiğinden, hem akademisyenlerin güçlü olduğu tarafların ortaya çıkarılması, hem de niteliği artırıcı yönde motivasyonun sağlanması bakımından etkin bir araç olarak kullanılarak alana katkı sağlaması tarafımızca umut edilmektedir.
Özet (Çeviri)
The increasing importance of universities in producing information and technology within“quality assurance system applications”and“science and technology policies”, which are concentrated in higher education, reveals the need for qualified academicians. This need makes it inevitable to create a performance evaluation system that will provide qualified academic production. However, when looking at the academic and administrative debates in Turkey, it is seen that a standard, objective and easily applicable method that covers all the functions expected from academics has not yet been established. Also, the practices carried out within the framework of the criteria determined by YÖK, ÜAK or TÜBİTAK until today, the criteria used in performance evaluation and appointment/promotion, and their weights are criticized due to the differences in universities, focusing on quantity rather than quality. Based on these points, this study aims to create a performance evaluation model that covers the functions of universities and eliminates the deficiencies in current practices. With the model created in this context, the criteria of 'Activity and Score Table' under the Academic Incentive of YÖK, 'Associate Professorship criteria of UAK in' Social, Human and Administrative Sciences Basic Field, associate professorship criteria of eight research universities, criteria of three functions of higher education and their subtitles within the framework, it is aimed to create a framework for evaluating academic performance and to make a comprehensive evaluation of the existing systems, so that no valid criteria used in the field are excluded from the model. Since the performance evaluation problem to be used in evaluating the performances of academicians is seen as a multi-criteria decision problem in terms of structure, modeling was done in this direction and Analytical Hierarchy Process (AHS) was used as an analysis technique and analyzes were carried out in Microsoft Excel. Within the scope of the model, a total of 75,234 paired comparisons were made in three stages within the framework of five main criteria (dimensions), 38 sub-criteria and 387 lowest criteria. With this model, it is possible to evaluate the performance of academicians individually in a standard way and to compare universities and even countries within the framework of different criteria. Since all of today's higher education functions can be evaluated as a whole in the model, we hope that it will contribute to the field by using it as an effective tool in terms of both revealing the strengths of academicians and providing motivation to increase quality.
Benzer Tezler
- Yükseköğretimde performans esaslı finansman ve Türkiye için bir değerlendirme
Performance-based financing in higher education and an evaluation for Turkey
GONCA GÜNGÖR GÖKSU
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN ALTUNDEMİR
- Translanguaging-integrated writing procedures and activities within a tertiary context in Turkiye
Türkiye'de yükseköğretim bağlamında dillerarası-geçişlilik ile bütünleşmiş yazma süreci ve etkinlikleri
ZEYNEP CEYHAN BİNGÖL
Doktora
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YONCA ÖZKAN
- Virtual landscape in serious games: A framework for enhancing the player interaction focusing on the learning rate
Ciddi oyunlarda sanal peyzaj: Öğrenme oranına odaklanarak oyuncu etkileşimini geliştirmek için çerçeve
SEPEHR VAEZ AFSHAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ IKHWAN KIM
- Yükseköğretimde örgütsel çeviklik: Akademik ve idari çalışanların üniversiteye ilişkin algı ve deneyimleri
Organizational agility in higher education: The university perceptions and experiences of academic and administrative staff
FERİDE ÖKSÜZ GÜL
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
- Küreselleşme ve yükseköğretimde ulusötesi aktörlere ilişkin akademisyen görüşleri
Perspective of academics on globalization and transnational actors in higher education
KADRİYE BEGÜM DOĞRUYOL ALADAK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU