Sert çekirdekli bazı meyve türlerinin erkencilik sağlamak amacıyla saksıda yetiştiriciliği
Some stone fruits culture in container for earliness
- Tez No: 653187
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİH ÜLGER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 229
Özet
Bu çalışmada, sert çekirdekli bazı meyve türlerinden kayısı (Aurora, Ninfa, Roxana), şeftali (Early Maycrest, Francois, Maycrest), nektarin (Big Top, Caldesi 2000, Silver of Rome), erik (Black Beauty, Black Star, Papaz) ve kiraz (0900 Ziraat, Early Burlat, Regina) çeşitlerinde erkencilik sağlamak amacıyla örtüaltında saksı içinde yetiştiricilik amaçlanmıştır. Araştırma 2010-2013 yılları arasında Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Arazisi ve Akdeniz Üniversitesi Tohumculuk Araştırma ve Geliştirme Merkezinde bulunan plastik serada yürütülmüştür. Sera içerisine ve dışarıya sıcaklık ve oransal nemi kaydeden mini meteoroloji istasyonu yerleştirilmiştir. Bitkiler içerisinde %60 torf:%40 çiftlik gübresi karışımı bulunan 30 litrelik saksılarda yetiştirilmiştir. Dikimin ikinci yılından itibaren soğuklama ihtiyacını karşılamak amacıyla bitkilere %2.5 Dormex, 200 ppm GA3 ve 5oC'de soğukta bekletme uygulamaları yapılmıştır. Bitkiler seraya alınmadan önce dış ortamda bekletilmiş, uygulamalar yapıldıktan 30 gün sonra plastik seralara taşınmışlar ve meyve hasatları yapılıncaya kadar plastik serada bekletilmişlerdir. Meyve hasadından sonra dış ortama tekrar taşınmışlardır. Deneme süresince bitkilerde bazı fenolojik (uyanma başlangıcı, çiçeklenme tarihleri, meyve tutumu, hasat ve yaprak döküm zamanları) ve pomolojik özellikler (meyve eni, meyve boyu, meyve ağırlığı, çekirdek ağırlığı, meyve kabuk rengi, meyve eti sertliği, suda çözünebilir kuru madde miktarı ve titre edilebilir asit miktarı) incelenmiştir. Kayısı çeşitleri içerisinde erken uyanma, ilk çiçeklenme ve ilk hasat %2.5'luk Dormex uygulaması yapılmış Ninfa çeşidinden elde edilmiştir. Meyve tutum oranı, bitki başına verim ve verim açısından ise en iyi sonuçlar 5ºC'de 30 gün bekletilen Ninfa çeşidinde olmuştur. En erken yaprak dökümü %2.5'luk Dormex uygulanan Roxana çeşidinde saptanmıştır. En fazla meyve ağırlığı, meyve eni, meyve boyu Roxana çeşidinde 5ºC'de 30 gün bekletme uygulamasında belirlenmiştir. Çekirdek ağırlığı Roxana çeşidinin kontrol uygulamasında daha yüksek tartılmıştır. En iyi meyve eti/çekirdek ağırlığı oranı ve suda çözünebilir kuru madde miktarı (SÇKM) Roxana çeşidinin 200 ppm GA3 uygulamasında; meyve kabuki rengi L, C ve H değerleri Ninfa çeşidinin 5ºC'de 30 gün bekletme uygulamasında; meyve eti sertliğinde Ninfa çeşidinin kontrol uygulamasında ve titre edilebilir asit miktarı (TEA) ise Aurora çeşidinin 5ºC'de 30 gün bekletme uygulamasından elde edilmiştir. Çeşitler içerisinde Ninfa'nın her yıl düzenli çiçek açıp meyve tutması bu çeşidin Antalya koşullarında soğuklama sorunu göstermeden yetiştirilebileceğini ortaya çıkarmıştır. Aurora ve Roxana çeşitlerinde çiçek açmasına rağmen meyve tutumunda sorunlar olması soğuklama veya döllenmeden kaynaklanan sorunlar olabileceğini göstermiştir. Şeftali çeşitleri içerisinde en erken uyanma ve ilk çiçeklenme %2.5'luk Dormex uygulanmış Francois çeşidinde kaydedilmiş, en iyi meyve tutumu %2.5'luk Dormex uygulanmış bitkilerde olmuş ve bitki başına en iyi verim 5ºC'de 30 gün bekletilen Francois çeşidinde saptanmıştır. En fazla meyve ağırlığı 5ºC'de 30 gün bekletilen Francois çeşidinde, meyve eni %2.5 Dormex uygulanmış Maycrest çeşidinde, meyve boyu ve meyve eti/çekirdek ağırlığı oranı %2.5 Dormex uygulanmış Francois çeşidinde bulunmuştur. Çekirdek ağırlığı, meyve eti sertliği ve TEA bakımından en yüksek sonuç Maycrest çeşidi 5ºC'de 30 gün bekletme uygulamasında, meyve kabuk rengi L ve H değerleri 200 ppm GA3 uygulanmış Early Maycrest çeşidi, meyve kabuk rengi C değeri Maycrest çeşidinde kontrol uygulamasında ve SÇKM ise %2.5 Dormex uygulanmış Early Maycrest çeşidinde saptanmıştır. Şeftali çeşitlerinin her yıl düzenli olarak meyve vermesi çeşitlerde soğuklama ihtiyacı bakımından sorun olmadığını göstermektedir. Nektarin çeşitleri içerisinde erken uyanma, ilk çiçeklenme ve erken hasat %2.5'luk Dormex uygulanmış Silver of Rome çeşidinde belirlenmiştir. Meyve tutum oranı, bitki başına verim bakımından ise %2.5'luk Dormex uygulaması yapılmış Caldesi 2000 çeşidinden elde edilmiştir. Nektarin çeşitlerinden %2.5'luk Dormex uygulanmış Silver of Rome çeşidi meyve ağırlığı, meyve eni, çekirdek ağırlığı, meyve kabuk rengi L değeri ve suda çözünebilir kuru madde miktarı bakımında en yüksek sonucu vermiştir. Meyve boyu bakımından en iyi sonuç Silver of Rome çeşidinde 5ºC'de 30 gün bekletme uygulamasında belirlenirken, meyve eti/çekirdek ağırlığı oranı %2.5'luk Dormex uygulanmış Caldesi 2000 çeşidi en iyi sonuç vermiştir. En fazla meyve kabuk rengi C ve H değerleri Big Top çeşidinde saptanmıştır. Meyve eti sertliği bakımından en iyi sonuç Big Top çeşidinin 200 ppm GA3 uygulamasında kaydedilirken, TEA bakımından Caldesi 2000 çeşidi %2.5'luk Dormex ve 5ºC'de 30 gün bekletme uygulaması en iyi sonucu vermiştir. Nektarin çeşitlerinde soğuklama ihtiyacını karşılama bakımından sorun görülmemiş ancak Silver of Rome çeşidinde GA3 uygulamasından düzenli meyve elde edilememesi bu çeşidin yetiştiriciliğini kısıtlayan bir faktör olabilir. Erik çeşitleri içerisinde en erken uyanma %2.5'luk Dormex uygulanmış Black Beauty ve Papaz çeşitlerinde gerçekleşmiştir. 200 ppm GA3 uygulanmış Black Beauty çeşidinde en fazla meyve tutumu, en yüksek bitki başına verim Black Star çeşidinde saptanmıştır. Erik çeşitleri içerisinde meyve ağırlığı, meyve eni, meyve boyu, meyve eti/çekirdek ağırlığı oranı ve TEA bakımından en iyi sonuç Black Star çeşidi kontrol uygulamasında belirlenirken, çekirdek ağırlığı bakımından ise Black Beauty çeşidinin kontrol uygulaması en yüksek sonucu vermiştir. En iyi meyve kabuk rengi L, C ve H değerleri ve en fazla meyve eti sertliği 5ºC'de 30 gün bekletilmiş Papaz çeşidinde saptanmıştır. En yüksek SÇKM Black Star çeşidinin %2.5'luk Dormex uygulamasında kaydedilmiştir. Papaz çeşidinde kontrol bitkilerinde çiçek açmasına rağmen meyve tutumunun olmaması, bu çeşidin soğuklama sorunu gösterebileceği fikrini ortaya çıkarmıştır. Black Beauty ve Black Star çeşitleri her yıl düzenli meyve vermişlerdir. Kiraz çeşitlerinden 5ºC'de 30 gün bekletilen Regina çeşidi meyve tutum oranı, bitki başına verim bakımından diğer çeşit ve uygulamalara göre daha iyi sonuçlar vermiştir. Meyve ağırlığında en iyi sonuç 0900 Ziraat çeşidinde %2.5'luk Dormex uygulamasında saptanmıştır. Meyve eni, meyve boyu, çekirdek ağırlığı, meyve eti/çekirdek ağırlığı oranı ve L değeri bakımından en iyi sonuç 0900 Ziraat çeşidinde ve %2.5'luk Dormex uygulamasında kaydedilmiştir. Sap uzunluğu, meyve eti sertliği ve SÇKM Regina çeşidinde daha yüksek belirlenmiştir. TEA bakımından en fazla 0900 Ziraat çeşidinde ve 5ºC'de 30 gün bekletme uygulamasında kaydedilmiştir. Araştırma sonuçları, kirazın Antalya koşullarında örtüaltında saksı içerisinde yetiştiriciliğinin uygun olmayacağını göstermiştir. Ayrıca, kayısılarda ve eriklerde çeşit seçiminin önemli olduğunu ortaya çıkarmıştır. Çünkü soğuklama ihtiyaçlarını tam karşılayamamaları nedeniyle kayısılarda Aurora ile Roxana ve eriklerde Papaz çeşidinin özellikle kontrol uygulamaları düzenli meyve vermemişlerdir. Erik, kayısı, nektarin ve şeftali'de dış ortama göre 7-10 gün erkencilik sağlanabilmektedir. Ancak Mut-Mersin yöresinde açıkta aynı ürünlerin daha erken hasat edilmesi Antalya koşullarında örtüaltında saksı içerisinde bazı sert çekirdekli meyve türlerinin yetiştiriciliğini kısıtlayan önemli sorun olarak ortaya çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to induce earliness in fruit production in some stone fruit species and cultivars such as apricots (Aurora, Ninfa, Roxana), peaches (Early Maycrest, Francois, Maycrest), nectarins (Big Top, Caldesi 2000, Silver of Rome), plums (Black Beauty, Black Star, Papaz) and sweet cherries (0900 Ziraat, Early Burlat, Regina) grown in containers in the plastic greenhouse under the Antalya ecological conditions. The research was conducted in the Research and Experimental Station of Akdeniz University and in a plastic greenhouse of Seed Research and Development Center of the University in between 2010 and 2013. Mini meteorological stations were set both in the greenhouse and outside to record daily temperatures and relative humidity. The plants in 30 lt black plastic containers filled with peat: manure (1.5:1) mixture. The plants were kept outside and all the cultivation activities were precisely done during the experiment. Beginning from the second year, the plants were treated with Dormex %2.5 and 200 ppm GA3 and also the third group was stored at 5 Co for 30 days in the storage house in order to meet and terminate the chilling requirements and dormancy. Then the plants were transferred into the greenhouse, and were kept in the greenhouse until harvestings were completed. Soon after, the plants were transferred to the outside to prevent sunburn and eliminate the possible fungal enfections. The same procedure was done in the third year as well. During the vegetation periods, some phenological (budburst, beginning of flowering, full bloom, and end of the flowering, fruit set, harvesting time, leaf shade) and pomological parameters (fruit diameter, fruit length and weight, seed weight, fruit skin color, soluble solid content and acidity) were determined in last two consecutive years. Among the apricot cultivars, Ninfa treated with Dormex %2.5 was the earliest one in budburst, flowering parameters and harvesting time. On the other hand, chilled Ninfa was the best in terms of fruit set rate and yield per plant. The earliest leaf shades were recorded in Roxana treated with Dormex %2.5. The chilled Roxana trees gave the biggest fruits in weight and fruits size. The biggest seed was obtained from controls of Roxana trees. The better results were recorded in respect to fruit flesh/seed weight ratio and soluble solid content in Roxana cultivars treated with 200 ppm GA3. L, C and H values related to fruit skin color were higher in chilled Ninfa fruits. The fruit flesh firmness in control Ninfa trees were higher whereas fruit acidity was higher in chilled Aurora cultivars. Among the peach cultivars, Francois treated with Dormex %2.5 was the earliest in budburst and beginning of flowering period. Treated plants with Dormex %.2.5 cultivars were given the highest fruit settings and chilled Francois cultivars gave the highest yield. The good results were obtained in respect to fruit weight and fruit flesh/seed weight ratio were obtained Francois trees in chilled and treated Dormex %.2.5. The chilled Maycrest cultivars gave the biggest seeds in weight, fruit flesh firmness and acidity. L, C and H values in respect to fruit skin color were higher in Maycrest cultivars treated with 200 ppm GA3 and also in control plants. Soluble solid contents were higher in Early Maycrest cultivars treated with Dormex %2.5. There wasn't any problem related in fruit setting related to chilling requirements in all peach cultivars. Among the nectarine cultivars, the earliest budburst, beginning of flowering, harvesting time, fruit weight, fruit width, seed weight, L value and soluble solid content were recorded in Silver of Rome cultivar treated with Dormex %2.5. On the other hand, the good results were obtained in fruit set and yield per plant from Caldesi 2000 cultivars treated with Dormex %2.5. Chilled Silver of Rome cultivar gave the highest fruit length and fruit flesh/seed weight ratio in Caldesi 2000 cultivars treated with Dormex %2.5 cultivars. C and H values were higher in Big Top cultivars. The good fruit firmness was in Big Top cultivars treated with 200 ppm GA3. The higher acidity was obtained in Caldesi 2000 cultivars treated with Dormex %2.5 and chilled trees. There wasn't any visible problem in nectarine cultivars. However, uneven yield per tree in Silver of Rome cultivars treated with GA3 was seemed a problem. Among the plum cultivars, the earliest budburst was in Black Beauty and Papaz cultivars in treated with Dormex %2.5 trees. The highest fruit setting and yield per plants were determined in Black Beauty in treated with 200 ppm GA3 trees. The good results in term of the fruit weight, fruit width, fruit length, fruit flesh/seed weight ratio and acidity were measured in Black Star cultivars in control plants. The seed weight was higher in Black Beauty cultivar in control plants. Chilled Papaz cultivars gave the highest L, C and H values and firmness. The highest soluble content was measured in Black Star cultivars in treated with Dormex %2.5 trees. There wasn't any fruit set on Papaz trees even though they were fully loaded with flowers. Black Beauty and Black Star trees regularly provided during the experiment. Among the sweet cherry cultivars, chilled Regina was the best in respect to fruit set and yield per plant. 0900 Ziraat treated with Dormex %2.5 gave the highest fruit weight, width, and length, seed weight, fruit flesh/ seed weight ratio and L value. The longest fruit stalk length; higher firmness and soluble solid content were recorded in Regina trees. Acidity was higher in chilled 0900 Ziraat cultivars. The research results showed that sweet cherries are not suitable in protected cultivations in Antalya ecological conditions. Selection of suitable cultivars such as Ninfa for Antalya ecological conditions in apricots and plums seemed quite important. Aurora and Roxana trees in apricots and Papaz trees in plums were found poor in fruit sets. The poorness could be related to inadequate chill requirements. About 7 to 10 days earliness in fruit harvesting can be obtained in selected apricot, nectarine, peach and plum cultivars under the same conditions when all the required treatments and cultivation practices properly done. Nevertheless, Mut County of Mersin Province provides earliness in given species and cultivars even in outside conditions compared to protected cultivation in Antalya in every year.
Benzer Tezler
- Bazı yumuşak ve sert çekirdekli meyve türlerinin Çorlu yöresindeki performanslarının incelenmesi
Investigations on the performances of some pome and stone fruits species in the vicinity of Çorlu
AHMET ALKIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ZiraatNamık Kemal ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA BÜYÜKYILMAZ
- Farklı dikim sistemlerinde yetiştirilen bazı sert çekirdekli meyve türlerinin antalya koşullarında fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of phenological and pomological properties of some hard seed fruit species growed in different planting systems in antalya
YASİN MUSTAFA KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLHAMİ TOZLU
- Bazı sert çekirdekli meyve türlerinde döllenme biyolojisi üzerinde yöntem çalışmaları
Başlık çevirisi yok
ATBİMOĞLU ADALET
- Bazı sert ve yumuşak çekirdekli meyve türlerinin Ankara koşullarında etkili sıcaklık toplamı isteklerinin belirlenmesi
Başlık çevirisi yok
HÜLYA ÜNVER
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
ZiraatAnkara ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MENŞURE ÇELİK
- Bazı meyve ağaçlarında kök boğazı çürüklük etmeni phytophthora türlerinin izolasyonu, tanısı ve moleküler karakterizasyonu
Identification, isolation and molecular characterization of phytophthora species from crown roted roots of some fruit trees
ALİ ENDES
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUKADDES KAYIM