İzmir Körfezi'nde civa (Hg) dağılımı
The Distribution of mercury (Hg) in İzmir Bay
- Tez No: 65441
- Danışmanlar: PROF.DR. AYSEN MÜEZZİNOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Su Ürünleri, Aquatic Products
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Bu tez çalışmasında amaç, İzmir Körfezi' nde su, partikül madde, sediment, plankton ve organizmalarda deniz ortamında olmak üzere Hg' nın seviyesini ve dağılımını tespit etmektir. Deniz suyunda Reaktif Hg 5-40 ng/1, Toplam Hg ise 5-43 ng/1 aralığında bulunmuştur. Partikül madde Hg konsantrasyonları kış döneminde 1.24-5.76 ug/g, yaz döneminde 0.14-2.48 ug/g olarak bulunmuştur. Kış döneminde yaza göre daha yüksek değerler gözlenmiştir. İzmir Körfezi yüzey sedimentlerinde Hg 0.04-0.63 ug/g (kuru ağırlık) aralığında bulunmuştur. En yüksek Hg konsantrasyonları İç Körfez' de, en düşükleri ise Orta Körfez' de gözlenmiştir, izmir Körfezi' nde deniz suyuna göre sedimentteki Hg' nın derişme faktörü 4000-63000 aralığında olduğu görülmüştür. Planktonda yapılan analiz sonuçlarına göre Hg 0.14-0.59 ug/g (kuru ağırlık) aralığındadır. En yüksek konsantrasyonlar sedimentte olduğu gibi İç Körfez' de görülmüştür. Deniz suyuna göre Planktonda Hg' nın derişme faktörü ise 14000-59000 aralığında bulunmuştur. Bu çalışmada insanlar tarafindan tüketildiği için balığın kas dokusundaki Hg çalışılmıştır. Barbun ve bakalyarolarda biriken Hg ile bu balıkların boy ve ağırlıkları arasında pozitif korelasyonlar saptanmıştır. Analizi yapılan balıklarda (Mullus barbatus, Sardina pilchardus, Merluccius merluccius, Solea vulgaris vulgaris, Diplodus annularis, Pagellus erythrinus, Penaeus kerathurus and Loligo vulgaris) Hg konsantrasyonları 0.01-0.91 ug/g (yaş ağırlık) aralığında bulunmuştur. Civanın en yüksek akümülasyon oranı ise balıklarda olduğu gözlenmiştir. izmir Körfezi' ne Gediz, Melez ve Bostanlı deresi ile gelen Partikül madde Hg yükleri hesaplanmış ve en çok Gediz ile geldiği görülmüştür. Aynca Karaburun' daki kapatılan Hg maden yataklarının etkisi de Dış Körfez' de hissedilmektedir. Dokusahası bölgesinde partikül madde, sediment ve planktonda daha yüksek konsantrasyonlar gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, özellikle kıyılara ve yerleşim yerlerine yakın olan küçük koy ve körfezlerden, balıkçılık yapılan bölgelerden yakalanan bütün balıklarda Hg konsantrasyonlarının insan sağlığı açısından sıklıkla araştırılması gerektiğini göstermiştir. Ayrıca Türkiye kendi denizlerinde yakalanan ve yetiştirilen balıklar için izin verilen maksimum bir Hg konsantrasyonunu belirlemelidir.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to assess mercury pollution in İzmir Bay. Total mercury concentrations were determined in seawater, particulate matter, sediment, plankton and in tissues of the organisms. The range of reactive and total mercury in seawater were 5-40 ng/1 and 5-43 ng/1, respectively. The mercury content of particulate matter in İzmir Bay ranged between 1.24-5.76 ug/g in winter, 0.14-2.48 ug/g in summer. Mercury concentrations in particulate matter were higher due to pluvial inputs in winter. The concentrations of total mercury in surface sediments of Izmir Bay ranged between 0.04 and 0.63 ug/g (dry weight). The highest mercury levels were observed in the Inner Bay. Slightly lower values of mercury were found in the Outer Bay. Lowest mercury levels were obtained in the Middle Bay. Sediment results show that mercury concentrations in sediments are enriched as compared to seawater by a factor of 4000 to 63000. Plankton serves as food for the higher trophic levels and therefore mercury concentrations in plankton were also studied. The total mercury contents in planktons were found 0.14-0.59 ug/g (dry weight). The highest mercury levels in plankton were measured in the Inner Bay. The concentrations in the Middle Bay was considerably lower than the values in the Outer Bay. The concentration factors in plankton ranged between 14000-59000 relative to seawater of the bay. The study offish muscle tissue is one of the means for investigating the amount of mercury entering the human body by food chain enrichment and therefore has beeninvestigated in this study. The correlation coefficients show a positive relationship between the mercury levels in the Mullus barbatus, Merluccius merluccius with total length and total weight. The distribution of mercury in tissues of red mullet (Mullus barbatus), european pilchard (Sardina pilchardus), hake (Merluccius merluccius), sole (Solea vulgaris vulgaris), annular sea bream (Diplodus annularis), red pandora (Pagellus eryihrinus), prawn shrimp (Penaeus kerathurus) and long-finned squid (Loligo vulgaris) were determined (0.03-0.54), (0.02-0.03), (0.03-0.10), (0.01-0.26), (0.10-0.56), (0.32- 0.91), (0.01-0.64), (0.14-0.34) ug/g (wet weight), respectively. The concentration factors in fish ranged between 1000-91000 relative to seawater of the bay. The highest concentration factors were observed in the fish muscle. Gediz River and inactive mercury mining sites at Karaburun were the most important inputs of mercury to the outer bay. The biggest mercury load in particulate matter was carrying to the Izmir Bay by Gediz River. In the“Dökü Sahası”areas, higher mercury concentrations were observed in the particulate matter, sediment and plankton. From the results, it was showed that mercury concentrations should be measured in all fishes catched from the small bay and gulf near the city.in a monitoring programme. Türkiye also must be necessary to determined the maximum permissible mercury concentrations for fishes in the seas.
Benzer Tezler
- Ege bölgesi midyelerinde (Mytilus galloprovincialis) iz element kirliliğinin araştırılması
Determination of trace element concentrations of mussel (M. galloprovincialis) in Aegean sea, Turkey
FAHTİH BAKIRCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Su ÜrünleriEge ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN OVA
- Gemlik ve İzmit körfezleri ağır metal kirlilik tarihçesi ve temel (background)değerlerinin karot çökelleriyle araştırılması
Investigation the history of heavy metal pollution and background values of the Gemlik, İzmit bays using core sediment
TUĞÇE NAGİHAN ARSLAN KAYA
Doktora
Türkçe
2020
Deniz Bilimleriİstanbul ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL SARI
- Deniz alanlarında sediment-su etkileşiminin incelenmesi
Investigation of sediment-water interaction in marine environment
ATİLLA YILMAZ
Doktora
Türkçe
2020
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiGemi ve Deniz Teknoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OYA OKAY
DR. LEYLA GAMZE TOLUN
- Marmara denizi Tekirdağ ili açıklarında ve İzmit körfezindeki istavrit balıklarında ağır metal birikimi ve pişirmenin bu birikimi etkileme durumu üzerine bir araştırma
A Search on heavy metal accumulation in scads caught in the gulf of İzmit and off Tekirdağ province in the sea of Marmara and the effect of cooking ways on the content of these metals
OMCA GÜNEY (DEMİRKOL)
- İzmir Körfezi'nde dağılım gösteren gümüş balığının (atherina boyeri risso, 1810) biyolojisi üzerine araştırmalar
Researches about biology of the silverside (atheria boyeri risso, 1810) distributing in İzmir bay
GAMZE BOZDAĞ