Banka kredilerinde sektörel yoğunlaşma ve kredi riski ilişkisi: Türkiye örneği (2007-2018)
Sectoral concentration in banking credits and credit risk relationship: Turkey (2007-2018)
- Tez No: 654701
- Danışmanlar: PROF. DR. AZİZ KONUKMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bankacılık, Ekonomi, Banking, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Finansal sistemin %83'ünün bankalardan oluştuğu Türkiye gibi ekonomilerde bankalar sistemik öneme sahip kurumlardır. En önemli işlevi“mali aracılık”olan bankaların temel faaliyeti olan kredi faaliyetleri üretimin ve tüketimin finansmanı olduğundan hem makroekonomiden etkilenir hem de etkiler. Bu faaliyetlerinden dolayı bankaların maruz kaldıkları en temel risk de“kredilerin geri dönmeme olasılığı”yani kredi riskidir. Bankaların kredilerini belirli sektörlerde yoğunlaştırmaları da kredi riskini artıran unsurlardan biridir. Sektörel kredi yoğunlaşması sadece bankaların risk ve kârlılığı için önemli olmamakta, bankacılık sektörünün ve ekonominin istikrarı için de incelenmektedir. Ama, iktisadi yazında uygulamalı çalışmalarda yoğunlaşma ve çeşitlendirme şeklindeki kredi portföy stratejileri arasında hangisinin daha doğru olduğu konusunda ülke, ekonomik sistem, banka türü, amaç ve döneme göre değişiklikler göstermektedir. Bu çalışmada Türk bankacılık sektörü önce 1999-2018 döneminde tarihsel olgularla ve çizelgelerle analiz edilmeye çalışılmış, ardından 2007-2018 dönemi 3 aylık verileriyle ve ilk kez bankacılığa özgü değişkenlerle makroekonomik değişkenler bir arada kullanılarak ve ilk kez ARDL yöntemiyle ampirik olarak da analiz edilmeye çalışılmıştır. Sektörel yoğunlaşma endeksi olarak Herfindahl Hirschman endeksi kullanılan çalışmanın sonuçlarına göre, sektörel kredi yoğunlaşması ile kredi riski arasında negatif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Bu da sektörel yoğunlaşmanın getirdiği uzmanlaşmanın sektörlere ilişkin bilgi ve izleme faaliyetlerinin etkinliğini sağlayarak Türk bankacılık sektörünün kredi riskini düşürdüğünü göstermektedir. Ayrıca, kredi riski ile büyüme oranı, özkaynak oranı arasında pozitif bir ilişki tespit edilirken, reel kur ile kredi riski arasında negatif yönlü bir ilişki tespit edilmiş olup faiz oranı ile kredi riski arasında uzun dönemde istatistiki olarak anlamlı bir ilişki bulanamamıştır. Son olarak, sektörel kredi yoğunlaşması ve özkaynak kârlılığı(ROE) ilişkisi de araştırılmış ve sektörel kredi yoğunlaşmasının kârlılığı pozitif yönde etkilediği sonucuna varılmıştır. Çünkü kredilerin birkaç sektöre yoğunlaşması kredi gözetim ve kontrol maliyetlerini düşürerek kârın artmasına katkıda bulunmaktadır. Çalışmanın bulguları doğrultusunda, sektörel kredi yoğunlaşmasının risk ve kârlılıkla ilişkileri birlikte değerlendirildiğinde, iktisadi yazındaki bazı çalışmaların bulgularının aksine düşük kredi riski ile kârlılık arasında bir değiş tokuş olmadığı sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Banks are systematically important instutions in Turkey and form 83% of the financial sector. Banking as a sector plays an important role in shaping the economic structure of the country, expanding the markets and forming policies regarding financial markets. The most important function of banks is acting as intermediarries and the their basic operation is crediting . As crediting is simply financing of consumption and production, it directly affects macroeconmy and gets affected by it. Because of these crediting operations, the basic risk is credit risk which means“the probability of default on debt”. Sectoral credit concentration is one of the factors that increase credit risk. Sectoral credit concentration, in other words, credit portfolio preference is not important for only banks' risk and return. It is also important for banking sector stability along with macroeconomic stability as well. However, in the literature, especially in empirical studies' findings, it changes according to country, economic system, banking type, purpose and period which one is right choice as portfolio choice between concentration and diversification. In this study, at first, Turkish banking sector is attempt to be analysed as a whole by the historical phenomenon and tables in the period of 1999-2018 and then is analysed empirically as a whole with the quarterly banking cumulative sectoral data between 2007-2018 and firstly by using banking sectoral and macroeconomical variables together by ARDL method for first time as well. As the concentration index, it is used Herfindahl Hirschman Index. According to the analysis results, there is a negative relationship between sectoral credit concentration and credit risk, therefore sectoral concentration brings specialization in some sectors and lowers the credit risk in Turkish banking sector by providing the efficiency of sectoral information and monitoring operations. Moreover, while there is a positive relationship credit risk and growth rate and equity, there is a negative relationship between credit risk and reel exchange. However, it could not be determined any statistical meaningful relationship between credit risk and interest rate in the long-term.Finally, it is also studied the relationship between sectoral credit concentration and return on equity (ROE), showing sectoral credit concentration increases profitability. This is because the concentration of credits on a few sector results in lower costs regarding credit monitoring and control, thus increasing profitability. When all the findings are taken into account from the models, on the contrary of some studies in the literature, there were no tradeoff observed between lower credit risk and profitability in Turkish banking sector.
Benzer Tezler
- Kredi portföylerinde sektörel yoğunlaşma ve risk ilişkisi: Türkiye örneği
Sectoral concentration in loan portfolio and risk relationship: The case of Turkey
DEVRİM YALÇIN
- A stress testıng framework for the Turkısh bankıng sector: an augmented approach
Türk bankacılık sektörü için bir stres testi çerçevesi: Bir genişletilmiş yaklaşım
BAHADIR ÇAKMAK
Doktora
İngilizce
2014
BankacılıkOrta Doğu Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİR ÖCAL
- Türk bankacılık sektöründe sorunlu kredilerin analizi ve uygulamaya yönelik politika önerileri
Analysis of nonperforming loans in Turkish banking sector and policy recommendations for implementation
CEMAL KARAMUSTAFA
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
BankacılıkGalatasaray Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK GÜRBÜZ
- 2001 sonrası Türkiye'de bankacılık sektörü
Banking sector in Turkey after 2001
TOLGA GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BankacılıkKadir Has ÜniversitesiFinans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR ORHANGAZİ
- 2008 küresel finans krizinin hisse senedi getirleri üzerindeki etkisi:İMKB'de bir uygulama
The effect of 2008 global financial crisis on stock returns: An application on İstanbul Stock Exchange
ESEN KARA