Ahmet Tevfik İleri'nin siyasi faaliyetleri ve eğitim hayatındaki yeri
Ahmet Tevfik İleri's political activities and his role in our education
- Tez No: 656745
- Danışmanlar: PROF. DR. FAHRİ SAKAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Siyasal Bilimler, Tarih, Biography, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Tevfik İleri 1911 senesinde Rize'nin Hemşin ilçesinde dünyaya gelmiş, ailesinin geçim sıkıntısı nedeniyle eğitim almak için İstanbul' a dedesinin yanına gitmiştir. Yüksek Mühendis Mektebi' ne girmeye hak kazanan İleri, 1933 senesinde buradan mezun olmuştur. Hemşehrisi Hemşinli Vasfiye Hanım ile tanışıp evlenmiş, okulu bitirir bitirmez hocalarının üniversite kalma ısrarlarına rağmen Anadolu insanına hizmet etme aşkı ile genç bir mühendis olarak yurdun dört bir yanına gidip çeşitli memuriyetler ve müdürlükler yapmıştır. Sosyal yönü ve hatipliği güçlü olan İleri, talebelik yıllarında cemiyet hayatına girmiş ve Milli Türk Talebe Birliği reisliği yaparak gençliğin 'Tevfik Ağabey' i olmuştur. Uğradığı haksızlıklar ve milletin içine düştüğü müşkül durum ona mücadele isteği ve idealist bir kimlik kazandırmıştır. Tevfik İleri, Samsun' dan Demokrat Parti'nin teklifi üzerine birinci sıradan aday gösterilerek ilk serbest seçimler olan 1950' de milletvekili seçilmiştir. Samsun' dan üç dönem milletvekilliği yapan İleri, kısa bir sonra kabinede Ulaştırma Bakanı olarak yer almış daha sonra da Milli Eğitim Bakanlığı, Devlet Bakanlığı, Başbakan Yardımcılığı, Bayındırlık Bakanlığı ve TBMM' de başkanvekilliği görevlerinde bulunmuştur. Demokrat Parti'nin ilk Milli Eğitim Bakanı Avni Başman'ın hastalığı sebebiyle istifa etmesi üzerine İleri de Ulaştırma Bakanlığı görevinden istifa edip isminin en çok hatırlanacağı Milli Eğitim Bakanlığına geçmiştir. Tevfik İleri, siyasi hayatında seçildiği şehrin yerel meselelerinden çok ülke meseleleri ile ilgilenmiş, ihtiyaç neredeyse oraya hizmet götürme anlayışını benimsemiştir. Tartışmalı bir Milli Eğitim Bakanlığı süreci geçiren İleri, Köy Enstitüleri'nin kapatılmasından İmam Hatiplerin açılmasına kadar ciddi meselelerin üzerine cesurca gitmiş, milli eğitim alanında birçok yapısal değişikliklere imza atmıştır. Eğitimi millileştirme ve manevi değerler üzerine kurmak için çalışmalar gerçeleştirip komünizm ile sert bir şekilde mücadele etmiştir. 27 Mayıs askeri darbesinden sonra tutuklanarak Yassıada' da mahkûm edilen İleri ve arkadaşları daha sonra Kayseri Cezaevi' ne ve İmralı Adası' na nakledilmişlerdir. Anayasayı İhlal, Vatan Cephesi, Tahkikat Komisyonu, Selahiyet Kanunu ve yolsuzluk gibi daha birçok meseleden dolayı suçlanmıştır. Bunların neticesinde müebbet hapse mahkûm edilen İleri, cezaevinde hastalanmış 31 Aralık 1961' de bir yılbaşı gecesi 50 yaşında iken Ankara Hastanesi' nde hayata gözlerini yummuştur.
Özet (Çeviri)
Tevfik Ileri was born in 1911 in The Hemsin district of Rize and went to Istanbul to study due to his family's lack of livelihood. He graduated from the High Engineer School in 1933. As a young engineer, he went all over the country and made various civil servants and directorates with the love of serving anatolian people despite the insistence of his teachers to stay at university. Ileri, whose social aspect is strong oratorism, entered the community life during his student years and became the 'Tevfik Abi' of youth by being the head of the National Turkish Student Association. The injustices he suffered and the situation that the nation fell into gave him a desire to fight and an idealistic identity. Tevfik Ileri was elected as a member of parliament in 1950, the first free elections, after being nominated in the first row of the Democratic Party from Samsun. Samsun, three-term parliamentary, then took part in the cabinet as Minister of Transport, then served as deputy chairman of the Ministry of National Education, the Ministry of State, Deputy Prime Minister, The Ministry of Public Works and the Parliament. After the Democratic Party resigned due to the illness of the first Minister of National Education Avni Başman, he was resigned from his post as Minister of Transport and moved to the Ministry of National Education, where his name will be remembered most. Tevfik Ileri, who was elected in his political life, was more interested in the country's issues than the local issues of the city, and the need almost adopted the concept of serving there. Having undergone a controversial Ministry of National Education process, Ileri bravely went on serious issues from the closure of the Village Institutes to the opening of imam hatips, and has undertaken many structural changes in the field of national education. Efforts to establish education on nationalization and spiritual values have been hard-fought with communism. Ileri and his friends, who were arrested after the May 27 military coup and sentenced in Yassıada, were later transferred to Kayseri Prison and Imran Island. He has been charged with violations of the Constitution, the Patriotic Front, the Commission of Inquiry, the Law of Sedatives and corruption. As a result of these, He was sentenced to life in prison and died on A New Year's Eve at Ankara Hospital when he was 50 years old.
Benzer Tezler
- Osmanlı Devrinde Yemen'de mahalli idare (1266-1337 / 1850-1918)
Başlık çevirisi yok
ABDULKERİM AL-OZAİR
Doktora
Türkçe
2000
TarihMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HULUSİ YAVUZ
- Türk basınına göre Atatürk'ün İstanbul'daki faaliyetleri (01 Temmuz 1927-10 Kasım 1938)
Atatürk's activities in Istanbul, according to the Turkish media (1 July 1927-10 November 1938)
HALUK ÇAĞLAR
Doktora
Türkçe
2011
Türk İnkılap TarihiMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN
- Demokrasi tarihi açısından 1912 Mebusan Meclisi ve faaliyetleri
Başlık çevirisi yok
KENAN OLGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Türk İnkılap Tarihiİstanbul ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SARAY
- Didaktik bir tür olarak tanzimat edebiyatında fabl
Fable as a didactic literary genre in tanzimat literature
GÜLDEN VİCİR
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN