Anadolu Selçuklu duvar kaplamaları geometrik desenlerinin incelenerek günümüz karo endüstrisinde kullanımı ve güncel yorumları
Anatolian Selçuklu wall coverings geometric patterns examined and used in tile industry and current reviews
- Tez No: 657482
- Danışmanlar: PROF. S. SİBEL SEVİM
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Anadolu Selçuklu, Çini, Geometri, Karo, Anatolian Seljuk, Tile, Geometry
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Seramik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Seramik kaplama malzemeleri, Anadolu Selçuklu Devri 13.yy mimari yapıların iç ve dış yüzeylerinde yüzyıllar boyu kullanılmış, zengin desen özelliklerinin yanı sıra desenlerin kompozisyonlardaki olağanüstü kullanımla ile bu kültürel mirasın değerini arttırmıştır. Anadolu Selçukluların kendilerine özgü teknik ve desen anlayışı dönemin karakteristik özelliğini oluşturmaktadır. Özellikle geometrik desenlerin en çarpıcı uygulamaları Anadolu Selçuklular'a ait mimari yapıların bezemelerinde görülmektedir. Bu dönem duvar kaplama bezemelerde yaygın kullanılan tasarım elemanlarından biri olan geometrik desenler, tasarım, teknik ve çeşitlilik bakımından oldukça zengindir. Anadolu Selçuklu yapılarının duvar kaplama malzemesi olarak, taş ve tuğlanın yanı sıra dekoratif unsur olarak çiniler kullanılmıştır. Bu çiniler; bitkisel, hayvan ve çeşitli desenlerin yanı sıra özellikle geometrik desen dekor uygulamaları ile yapılara üst düzey estetik ve görsel zenginlikler kazandırmıştır. 18.yy Endüstri Devrimi ve teknolojinin gelişmesi ile birlikte seri üretimin gündeme gelmesi, seramik endüstrisinin ve tasarım gereksiniminin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu süreçte, çinilerin yerini, seramik kaplaması olan karolar almıştır. Yer ve duvar olarak kullanılan karolarda serigrafi baskı ile başlayan dekor uygulamaları, roto baskı yöntemi ile devam etmiş, gelişen süreçte yerini son teknoloji olan inkjet dijital dekor uygulamaya bırakmıştır. Bu araştırma, Anadolu Selçuklu duvar kaplamalarında uygulanan geometrik dekor uygulamaları ile günümüz seramik karo (kaplama) sanayiinde kullanılan dekor teknolojileri ile elde edilen verileri kapsamaktadır. Bu çalışma kapsamında, Anadolu Selçuklu duvar kaplamalarındaki geometrik desenlerden seçmeler yapılarak, geçmişteki ve günümüzdeki desen aktarım yöntemlerinin ve geometrik motiflerin çizim yöntemleri incelenerek, var olan desenler üzerinden bu kültürel mirası modern tasarımlarla buluşturmak adına yeni tasarımlar gerçekleştirilmiştir. Böylece geleneksel mirasımız olan Selçuklu Geometrisi ile geleneğin sürekliliği vurgulanarak günümüz karo dekor teknolojisi birleştirilmiştir. Farklı bakış açıları getireceğine inanılarak yapılan bu çalışmanın; Anadolu topraklarına damgasını vuran 13.yy izlerini bugünün çağdaş mekânlarına taşımasının yan ısıra, genç tasarımcı adayları için alana katkı sağlaması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Ceramic tiles have been used on the interior and exterior surfaces of the 13th century architectural structures of the Anatolian Seljuk Period for centuries, and they have increased the value of this cultural heritage with their rich pattern features as well as the extraordinary use of patterns in compositions. Anatolian Seljuks' unique understanding of technique and pattern constitute the characteristic feature of the period. Especially the most striking applications of geometric patterns are seen in the decoration of the architectural structures belonging to the Anatolian Seljuks. Geometric patterns, one of the most widely used design elements in wall covering decorations of this period, are very rich in design, technique and diversity. In addition to stone and brick, tiles were used as decorative elements as wall covering material of Anatolian Seljuk buildings. These tiles; in addition to floral, animal and various patterns, it has brought high-level aesthetic and visual richness to the buildings, especially with geometric pattern decoration applications. With the industrial revolution of the 18th century and the development of technology, the emergence of mass production led to the emergence of the ceramic industry and the design requirement. The décor applications, which started with silk screen printing on tiles used as floor and wall, continued with roto printing method, and in the developing process, it was replaced by the latest technology, inkjet digital decor. This research covers the data obtained with the geometric decoration applications applied in An atolian Seljuk wall coverings and the decoration technologies used in today's ceramic tile (coating) industry. Within the scope of this study, by selecting geometric patterns in Anatolian Seljuk wall coverings, the methods of pattern transfer in the past and present and the drawing methods of geometric motifs were examined, and new designs were made in order to combine this cultural heritage with modern designs through existing patterns. Thus, today's tile decor technology was combined with the Seljuk Geometry, our traditional heritage, emphasizing the continuity of the tradition. Believing that this study will bring different perspectives; it is expected to contribute to the field for young designer candidates, as well as bringing the traces of the 13th century that left its mark on Anatolian lands to today's contemporary spaces.
Benzer Tezler
- Erken Dönem Osmanlı camilerinde alçı süsleme sanatı
Stucco decoration in Early Ottoman Mosques
ESRA AYBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sanat TarihiTrakya ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZER
- Selçuklu, Osmanlı ve Endülüs Dönemi kaplama seramiklerinin karşılaştırmalı değerlendirmesi ve günümüz karo endüstrisine yansımaları
Comparative assessment of Seljuk, Ottoman and Andalucian coating ceramics and theirreflections to today'stile industry
SERAN KAYSERİLİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSeramik ve Cam Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. GÜL ÖZTURANLI
- 12 - 16. yüzyıl Nahçivan türbeleri
Başlık çevirisi yok
TURGAY YAZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYHAN KARAMAĞARALI
- Anadolu Selçuklu devri duvar çinilerinin günümüz yer ve duvar karosuna yansıması
Başlık çevirisi yok
VECİYE DÜZARATOĞLU
- Osmanlı dönemi öncesi Anadolu'da boyalı nakışlar
The paintings in Anatolia before Ottoman period
SEMİHA GÜLÜMSER
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
El SanatlarıHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYHAN KARAMAĞARALI