Düzce ilinde nüfusun değişimi: Sosyo-kültürel ve mekânsal analiz (1927-2018)
The change of population in the province of Düzce: A socio-cultural and spatial analysis (1927-2018)
- Tez No: 658207
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM SERTKAYA DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Düzce ili Batı Karadeniz Bölgesinde bulunmakta olup, doğusunda Bolu, batısında Sakarya ve kuzeydoğusunda Zonguldak illeriyle komşudur. Kuzeyinde Karadeniz yer almakta olup, kıyı uzunluğu 30 km'dir. Düzce ilinin Merkez ilçe dahil 8 ilçesi, 278 köyü, 115 mahallesi bulunmaktadır. 1999 yılında il olan Düzce her daim göç alma potansiyeline sahip olmuş, nüfus artışı yönünden değişiklikler izlenmiştir. Bu çalışmada Düzce'nin 1927 yılından itibaren değişen nüfusu ve sosyo-kültürel gelişimi araştırılmış, elde edilen veriler tablo, grafik ve haritalar kullanılarak yorumlanmıştır. Fiziki ve beşeri faktörlerin nüfus dağılımı üzerine etkileri ele alınarak, kırsal ve kentsel nüfusun mekânsal dağılışı üzerinde durulmuştur. Düzce Cumhuriyet döneminde Türkiye'nin en işlek ve zengin ilçesi durumuna gelmiştir. Ayrıca o dönemde bayındırlık hizmetlerinin gelişmesiyle kentsel bir yapıya kavuşan Düzce'de kentsel gelişme 1945 ve özellikle 1955 yılından sonra hız kazanmıştır. İlçede 1881 yılında belediye kurulmuştur. Kentin ilk imar planı 1956 yılında hazırlanmak istenmiş, ancak 1963 yılında yürürlüğe girmiştir. 1870 yılından 1999 yılına kadar Düzce ilçe merkezi olarak kalmıştır.“17 Ağustos 1999 ve 12 Kasım 1999 depremlerini yaşayan Düzce 09.12.1999 tarihli ve 23091 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla Resmi Gazete'de yayımlanan ”Bir il ve iki ilçe kurulması ve 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki Cetvellerde Değişiklik yapılması Hakkında 584 sayılı Kanun Hükmünde Kararname“ ile İl statüsüne kavuşmuştur”. Düzce'nin il statüsüne geçmesiyle birlikte bölgeye yapılan teşviklerin artmasıyla 2018'e kadar geçen sürede sürekli olarak nüfusun arttığı tespit edilmiştir. Özellikle 2006'da Düzce Üniversitesinin kurulması ve zamanla farklı fakülteler ve bölümler açarak büyümesinin, Düzce Organize Sanayinin ve yeni yatırımların Düzce'ye gelmesinin nüfus bir artışında önemli bir payı olduğu görülmüştür. 2007 yılında Düzce ilinin tüm ilçeler dâhil, 157.894 olan şehir nüfusunun 2013'e gelindiğinde yaklaşık 2 binlik bir artış ile 159.232 olarak kayda geçtiği tespit edilmiştir. 2014 yılına gelindiğinde şehir nüfusunda büyük bir artış gözlenmiş ve nüfus 184.005'e ulaşmıştır. 2018 yılında ise şehir nüfusu 184.910 olmuştur. 2014 yılında Düzce Üniversitesi'nin birimlerindeki artış, Motor fabrikasının açılması, o yıla kadar Konuralp'in ve kendisine bağlı olan bazı köylerin Düzce Belediyesi sınırlarına dâhil edilmesi 2014 yılında ortaya çıkan ani nüfus artışının nedenleri olarak gösterilebilir. 2007-2018 yılları arasında Düzce ili ilçeler bazındaki şehir nüfus dağılımları incelendiğinde, en yoğun ilçe Merkez ilçe olup, ikinci sırada Akçakoca ilçesi gelmektedir. Bu ilçe ilin denize kıyısı olan tek ilçesi olma özelliği taşımaktadır ve sahip olduğu turizm değeri ilçenin nüfus yoğunluğunu açıklamaktadır. Üçüncü sırada nüfus yoğunluğu Kaynaşlı İlçesi'nde görülmektedir. Düzce ilinin nüfusunun mekânsal dağılımına ilişkin veriler incelendiğinde, Merkez ilçede ihtiyaç duyulabilecek çok sayıda yaşam mekânsal alanlarının (eğitim, ibadet, alışveriş, sağlık vb.) yer aldığı görülmektedir. Şehrin toplu taşıma ve ulaşım imkânlarının sınırlı sayıda ve sıklıkla olması, işyerlerinin çoğunlukla şehir merkezinde yer alması, eğitim imkânları açısından şehir merkezinde yer alan okulların daha donanımlı olduğunun düşünülmesi, daha konforlu bir yaşam talebinin olması nedenleriyle şehir halkı, çoğunlukla merkez ilçede yaşamayı tercih etmektedir. Düzce ilinin toplam yüzölçümü 249.200 hektar olup, bunun % 29,9'u tarım arazisi, % 0,79'u çayır-mera, % 48,352'si de tarım dışı arazi oluşturmaktadır. Tarımsal faaliyetlerin en canlı olduğu yerler arasında Merkez ilçe ve Akçakoca ilçeleri sayılabilir. Bu durumun temel nedeni, ilçelerin doğal koşullarının tarım için elverişli olmasıdır. Düzce ili fındık üretiminde, üretim yapılan alan açısından ülkede 6. Sırada; üretim açısından 4. sırada yer almaktadır. Ülke fındık üretiminin %10,2'si Düzce ilinden sağlanmaktadır. Ülkede üretilen fındığın verim açısından dekar başına 70,7 kg iken, Düzce ilinde üretilen fındığın verim oranı 83,4 kg/dekardır. Bu oran Düzce ilinde üretilen fındığın ülke ve şehir ekonomisine önemli oranda katkı sağladığını göstermektedir. Şehrin içinden geçen D-100 Karayolu ve otoyol Başkent Ankara'yı İstanbul'a bağlamaktadır. Türkiye'nin en yoğun trafiğine sahip olan bu iki yol, Ankara ve İstanbul gibi yoğun nüfuslu kentlerin arasında bir dinlenme şehri özelliğine sahip olan Düzce'ye ayrı bir önem kazandırmıştır. Düzce'nin geçiş güzergâhı üzerinde olmasından dolayı, göç alan ve göç veren şehir olma özelliği taşımaktadır. Aynı zamanda iş olanaklarının giderek artması şehrin toplam nüfusunu da giderek arttırmaktadır. Şehir doğa ve yaz turizmi açısından da önemli bir değer taşımaktadır. Düzce gelecek vadeden bir şehirdir. Bu gelişim sürecinde bilinçli kentleşme ve sanayileşme politikaları ile şehrin doğal kaynakları, organik, ekonomik tarımsal, hayvansal ve turizm faaliyetleri korunmalıdır.
Özet (Çeviri)
The province of Düzce is located in Western Black Sea region of Turkey and surrounded by the province of Bolu on the east, Sakarya on the west, and Zonguldak on the northern east. There is Black Sea on the north and its shore has the length of 30 km. including the central district, Düzce has 8 districts, 278 villages and 115 quarters. Düzce which became a province in 1999 always has the potential of allowing immigrants and changes were observed in terms of population throughout its history. In this study the population of Düzce which has underwent changes since 1927 and its socio-cultural development was studied and the obtained data was interpreted by means of tables, graphics and maps. Considering the effects of physical and human factors on the distribution of population, the spatial distribution of rural and urban population was discussed. Düzce which became the busiest and most prosperous district of Turkey during the Republican era achieved a structure of urban by means of public works. The urban development gained momentum after 1945 and especially after 1955. The structure of municipality was established in 1881 and the primary construction plan was prepared in 1956 but it went into force in 1963. From 1870 to 1999, Düzce remained as a county town. Düzce which experienced the earthquakes in August 17, 1999 and November 12, 1999 became a province through“the Statutory Decree about establishing one new province and two new districts and the decree with the law no of 584 about Making Amendments to the Statutory Decree with the law no of 190”issued in the Official Gazzette through the Decree of the council of Ministers dated 09.12.1999 and with the number of 23091. Upon Düzce gains its new status as a province, an increase in the incentives conducted in the region was observed and thus a continuous increase was observed in the population of the region throughout the period until 2018. Especially in 2006, Düzce University was established, new faculties and departments were opened and the university continuously enlarged, foundation of Organized Industry Site in Düzce and new investments all have important shares in the increase of population in the city. Although total population of Düzce in 2007 including all the districts was 157.894, it was observed that the population was 159.232 in 2013 with an increase of approximately 2.000 people. In 2018, the population of the city was 184.910. among the reasons for the aforementioned sudden increase in the population in 2014 can be listed as follows: the increase in the units of Düzce University in 2014, the establishment of Engine Factory, the inclusion of Konuralp and some other villages into the borders of Düzce Municipality. When the distribution of the population of the city is considered in terms of the province of Düzce and its district regions between 2007 and 2018 is analyzed, the densest district is the central district while the second one is Akçakoca. It is the only district of the province which has shore and the its touristic value explains the density of population in the town. The third town in terms of density of population is the district of Kaynaşlı. When the data related to the spatial distribution of the population in the province of Düzce is analyzed, it is observed that the central district has numerous spatial living areas (education, worshipping, shopping, health etc.,) that a person may need. Since the city has limited and less frequent public transport vehicles, workshops are generally in the center of town, the schools in downtown are more equipped in terms of the opportunities of education, there is a demand for a more luxurious life; the people of the district generally prefer living in the central district. Total surface area of the province of Düzce is about 249.200 hectares; 29,9% of the aforementioned area is agricultural area, 0,79% is grassland (meadow and forage), 48, 352% of it is non-agricultural area. The most active regions in terms of agriculture are the central district and Akçakoca. The main reason for this status is the convenient natural conditions in the aforementioned districts in terms of agriculture. The province of Düzce, is on the 6.th rank in the country in terms of the area of growing hazelnut while it is the 4.th in the production of hazelnut in Turkey. About 10.2% of the hazelnut production is conducted in the province of Düzce. In the country, the production quantity of hazelnut is 70.7 kg per decare while the quantity in Düzce is 83,4 kg/decare. This proportion proves that the hazelnut grown in the province of Düzce provides important contributions to the economies of both city and the country. The D-100 State Road the highway which traverses the city connects the capital, Ankara, to İstanbul. Those two aforementioned roads have the densest traffic in Turkey and they have provided another important contribution to Düzce as a city of vacation which is located between those two crowded cities. Since Düzce is on the passing route, it both allows migration and immigration. In the same time, the increase in the opportunities for employment also leads to an increase in the total population of the city. The city has also important value in terms of nature and summer tourism. Düzce is a promising city. Throughout its development process, the natural resources of the city and the activities of organic life, economics, agriculture and tourism should be protected through conscious urbanization and industrialization policies.
Benzer Tezler
- Düzce ili'nin CBS ve uzaktan algılama tabanlı tarım coğrafyası
GIS and remote sensing based agricultural geography of Düzce province
EMİNE KOÇAK
- Kentsel dönüşüm uygulamaları: Denizli ili örneği
Urban transformation practices: A case of Denizli province
TÜBA ALKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiYapı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET FENKLİ
- Orman köyleri ve orman sanayi ilişkisi: 2007 – 2013 yılları bölgesel ekonomik performans ölçümü
Relationship of forest villages and forest industry: Measurement of regional economic performance years between 2007 to 2013
SIDIKA ÖZGE KOCATÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİYE AHU AKGÜN
- Düzce ilinde tipik bir konut için rüzgar-güneş hibrit enerji sistemlerinin modellenmesi
The modelling of hybrid wind-solar power systems for a typical residental home in Duzce province
MUSTAFA NECATİ BOZOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiDüzce ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEDİM TUTKUN