İnançlar ve gelenekler çerçevesinde Anadolu'da yaşayan Alevilik: Batı Ege tahtacıları
Alevism living in Anatolia within frameworks of beliefs and traditions: Western Aegean tachtacyzs
- Tez No: 658769
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KARAHAN, DOÇ. DR. RESUL AY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
İnanç, insanların en temel içgüdülerinden biridir. Her toplum kendi inanç dinamiklerini geliştirerek belli sistemler inşa etmiştir. Dolayısıyla serüvenlerinin başlamasıyla birlikte Türk toplulukları da çeşitli inanç sistemleri içerisinde Tanrı'ya yaklaşma yoluna başvurmuşlardır. Orta Asya'nın steplerinde, yaşam şartlarının gölgesinde gelişen inançları; yolculuğa devam ettikçe ve yeni inançlar tanındıkça çeşitlenmiştir. İslam'ın İran coğrafyasına girmesiyle birlikte, bölgede bulunan Türk toplulukları mütemadiyen İslam dinini kabul etmiş, kendilerine özgü kadim gelenekleri, İran anlayışını ve bölgeye göç etmiş peygamber ailesinin travmalarını da yorumlayıp kendilerine özgü bir inanç sistemi geliştirmişlerdir. Bu toplulukların Anadolu'ya gelmesiyle birlikte de adına“Anadolu Aleviliği”dediğimiz bir inanç ortaya çıkmıştır. Kültür-inanç-mitoloji üçgeni içerisinde gelişen bu inanç bünyesinde döneminin etkisini barındırmakla birlikte bin yılların birikiminden de izler taşır. Kendilerinin ifadesiyle Horasan'dan başlayan Tahtacıların macerası ise Ege Denizi'nin kıyılarına ulaşıncaya kadar uzun bir göç yolunu ifade etmektedir. Bölgeye gelmeleriyle birlikte dağlarda kurdukları yaşam biçimleriyle ve kendilerine özgü gelenekleriyle Anadolu Aleviliği içerisinde nev-i şahsına münhasır bir topluluk haline gelmişlerdir. Tahtacıların, toplumdan izole yaşamları, toplumsal yapılarının da kendilerine özgü olmasına yol açmış ve Aleviliğin bazı noktalarını daha toplumsal şekilde algılayarak yeni anlayışlar geliştirmişlerdir.“Anadolu Aleviliğinin”piri sayılan Hacı Bektaş-î Velî geleneğinden ayrılıp kendi ocak sistemleri içerisinde varlıklarını devam ettirmişlerdir. Dolayısıyla kendi yollarını inşa eden bu topluluğun tarihsel serüveni, diğer zümrelerle ilişkileri ve inanca bakışları din tarihçisinin ilgisini çeken bir konu haline gelerek; yerli-yabancı pek çok araştırmacı tarafından incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Faith is one of people's most basic instincts. Each society has developed certain systems by developing their own dynamics of belief. Therefore, with the advent of their adventures, Turkish communities have resorted to approaching God within various belief systems. Beliefs developed in the steppes of Central Asia under the shadow of living conditions; as the journey continues and new beliefs are recognized. As Islam entered the Iranian geography, Turkish communities in the region consistently accepted the religion of Islam, interpreting their own ancient traditions, understanding of Iran and the traumas of the prophet family who immigrated to the region, and developed their own belief system. With these communities coming to Anatolia, a belief called Anatolian Alevism emerged. It is possible to say that this belief, which developed within the triangle of culture-belief-mythology, has existed for thousands of years with its many sub-groups. The adventure of Tahtacı, who started with Khorasan in their own words, expresses a long migration route until it reaches the shores of the Aegean Sea. With their arrival in the region, they have become an exclusive community within the Anatolian Alevism with their lifestyle and their traditions. Their isolated life from society has caused their social structures to be unique to them and they have perceived some points of Alevism in a more social way and stated a different understanding. They left the tradition of Hacı Bektâş-ı Velî, who is regarded as the piri of the Anatolian Alevism, and continued their existence within their own quarry systems. Therefore, the historical adventure of this community that built its own ways, its relations with other groups and their views on belief became a subject that attracted the attention of the religious historian; It has been studied by many domestic and foreign researchers.
Benzer Tezler
- Musics of Harşit valley, Northeastern Turkey
Harşit vadisi müzikleri, Kuzeydoğu Türkiye
MUSTAFA KEMAL ÖZKUL
Doktora
İngilizce
2019
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE ŞİRİN ÖZGÜN TANIR
- İngiliz seyyahlarına göre II. Mahmud döneminde Anadolu'nun sosyal, kültürel ve iktisadî durumu
Social, cultural and economic structure of Anatolia according to the British travellers in the reign of Mahmud II
BURAK AHMET SAKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
TarihKaradeniz Teknik ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALAADDİN YALÇINKAYA
- Anadolu sahası ağıtlarında gelin
The bride in the laments of Anatolian region
MİYASE BESLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Necmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AZİZ AYVA
- Anadolu'da gelişen simge belleğinin heykel sanatında kullanımı
Use of emerging art sculpture in anatolia symbol memory
SEVAL ŞAHİN ÖZGÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
DOÇ. ŞEYMA ÜSTÜNER UZUNÖZ
- 2000'lerde İstanbul'da gerçekleştirilen konut projelerinin mimarlıkta bölgeselcilik bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of 2000's residance project in Istanbul within context of the architectural regionalism
İLKER ERTUĞRUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EBRU ÖZEKE TÖKMECİ