İsmail Dede ekolünde ilahi besteciliği üslubu
The composition style of ilahi in the İsmail Dede school
- Tez No: 659585
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SITKI BAHADIR TUTU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Müzik, Religion, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 690
Özet
Geleneksel Türk müziğinin tarih boyunca karşılaştığımız önemli şahsiyetlerinden olan Hammâmîzâde İsmail Dede Efendi, bir zirve olarak kabul görmüş, zamanına ve ötesine hitap eden eserler üretmiş, geleneği yaşatan ve geleceğe aktaran öğrenciler yetiştirmiştir. Birçok araştırmacının klasik dönem olarak benimsediği sürecin son perdesinin önde gelen Dellalzade İsmail, Mutafzade Ahmed Efendi, Eyyubi Mehmet Bey ve Zekai Dede gibi isimleri İsmail Dede'nin eğitiminden geçmiş bestecilerdir. Eğitimci kimliği de besteciliği ve sanatkârlığı kadar önemli olan Dede, yetiştirdiği öğrencileriyle birlikte çalışmamızda İsmâil Dede Ekolü olarak tanımladığımız müzik ekolünü oluşturmuştur. Bu ekolün Türk müzik tarihine etkisi oldukça fazladır. Öyle ki, günümüzde hoca-öğrenci silsilesi bilinen herhangi bir icrâcı-bestecinin meşk zinciri araştırıldığında silsilenin İsmail Dede'ye varması kuvvetle muhtemeldir. Bu sebeple günümüz geleneksel Türk müziğinde bestecilik eğitimlerine katkıda bulunabilecek veriler, yöntemler ve uygulamalar keşfetmek amacıyla İsmâil Dede ekolü, ilâhî besteciliği kapsamında araştırılmıştır. Çalışmada prosopografi yöntemiyle ekolün meşk uygulamaları, bestecilik eğitimleri gibi unsurlar detaylandırılarak ortaya konulmuştur. İlahi türü üzerinden ekol mensubu bestecilerin besteleme davranışları ve ilahi türünün biçimsel özellikleri, müzik cümlelerinin yapı birimlerine ayrılarak değerlendirilmesi, usul-ezgi-vezin katmanlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi yöntemleriyle açığa çıkarılmıştır. Biçimsel yöntemle incelediğimiz eserlerden ve edisyon kritik uygulamalarından edinilen veriler, eserlerin yeni nüshalarının oluşturulmasını gerektirmiş, özellikle ilâhî repertuvarımızdaki usûl problemlerini ortaya koymuş, bu konuda çözümler üretilmesine imkân sağlamıştır. Tezin tamamlanmasında ve eğitimimde emeği geçen, başta danışmanım Doç. Dr. Sıtkı Bahadır TUTU olmak üzere tüm hocalarıma; hâsıl-ı kelâm Âdem-i mânâ-yı âlîye, söze ve zamâna sığması muhâl-ender-muhâl olan teşekkürlerimi saygıyla sunar, gözden kaçan kusurlar için af dilerim.
Özet (Çeviri)
Hammâmîzâde İsmail Dede Efendi, who is one of the most important figures of traditional Turkish music we met throughout the history, is accepted as a summit, produced artworks influenced his time and beyond, educated students who made the tradition live and reach to the future. Leading names in the last chapter of the period internalized as the classical age by many researchers and music enthusiasts like, Dellalzade İsmail, Mutafzade Ahmet Efendi, Eyuplu Mehmet Bey and Zekai Dede, were composers who were trained through İsmail Dede's education. İsmail Dede, who was a composer with a high quality of teaching as well as great artistry, created the music school we named as İsmâil Dede School in this study, together with his students. This school has been so effective in Turkish music history that, today if we investigate the meşk chain of any player-composer whose teacher-student range is known, that chain will reach to İsmail Dede with a strong possibility. In this study, meşk practices, composer training processes of the school are presented in detail with the prosopography method. On the genre ilâhî (hymn), the composing behavior of the composers participate in the school and the ilahi genre's form specialties are spotted with disuniting musical sentence structures of the hymns and comparatively inspecting the usul-melody-vezin levels. The data we acquired from the artworks analyzed with the formal method and critical edition practices required creating new editions, revealed usul problems especially in out ilâhî repertoire, enabled us to produce solutions in this subject. I present my apologies because of the unnoticed mistakes made by me and my thanks which are impossible to fit in words and time to all my teachers, especially my advisor Assoc. Prof. Sıtkı Bahadır TUTU; finally, in a word, to Âdem-i mânâ-yı âlî.
Benzer Tezler
- Reaktif artritlerde etyolojik etkenlere göre klinik bulgular
Başlık çevirisi yok
İSMAİL DEDE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonGATAFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
- Çocuğun velayet ilişkisinden doğan kişi varlığı zararlarının tazmini
Compensation for non-pecuniary losses of the child arising from custody
İSMAİL DEDE
- Sebilürreşad Dergisinde medrese öğrencilerinin medreseyi değerlendirmeleri
The letters of the medrese student in Sebilurresad journal
İSMAİL DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. HAMİT ER
- Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi'ye atfedilen Râst Kâr-ı Nâtık'ın edisyonlarının incelenmesi
Analysis of the editions of Râst Kâr-ı Nâtıkattributed to Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi's
GÜLGÜN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİSes Eğitimi Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SERDA TÜRKEL OTER
- Hammamizade İsmail Dede Efendi'nin İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Hamparsum Defterlerinde yer alan peşrev ve saz semai formunda eserlerinin günümüz nota yazısına çevrilmesi ve incelenmesi
The exami̇nati̇on of Hammami̇zade İsmail Dede Efendi's compositions in peshrev and saz semai form inscribed in Hamparsum Sheets located in Istanbul University Rare Works Library and their interpretation to the notation used today
EMİR MURAT KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MüzikHaliç ÜniversitesiTürk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı
ÖĞR. GÖR. Z.TÜLİN DEĞİRMENCİ