Romantizm ve tanzimat şiirinde romantik algı
Romanticism and romantic perception in tanzimat poetry
- Tez No: 659987
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN KORKMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Romantizm, Tanzimat, şiir, edebiyat, doğa, aşk, ölüm, melankoli, doğa algısı, vatan, millet, ironi, Romanticism, Tanzimat, poetry, literature, nature, love, death, melancholy, perception of nature, homeland, nation, irony
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ardahan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 442
Özet
Aydınlanma Çağında yaşanan birtakım sosyal, siyasal ve bilimsel gelişmeler, sonuçları itibariyle tüm dünyayı etkiler. Bu gelişme ve değişmelerde, Fransız İhtilali ile Sanayi Devriminin payı büyüktür. Sanayi Devrimi ile ilahlaştırılan akıl, zamanla sıkıcı ve geleneksel inançları öteleyen bir akıl tutulmasına dönüştükçe insanlar, yeni fikir ve açılımlara ihtiyaç duyarlar. Aklın bu hegamonik, kahhar üstünlüğünden, tek yönlü baskısından kaçış, devrin ruhunu daha kalbȋ ve geleneksel duyuşlara doğru iterek romantizmin oluşumuna zemin hazırlar. 18. yüzyılda, duyguları önemseyen yönüyle klasisizme tepki niteliğinde Batı'da filizlenen romantizm akımı, müzik, resim ve edebiyat gibi sanat dallarında gelişerek kısa sürede farklı coğrafyalara yayılır. Almanya, İngiltere, Fransa, Rusya, Polonya, İtalya, İspanya gibi Osmanlı Devleti de romantik rüzgâra kapılan ülkelerden biri olur. Yıkılma ve dağılmanın eşiğine gelmiş bir devlet olarak Osmanlı Devleti, bu dönemde, olumsuz gidişatını düzeltmek adına çareler bulmaya çalışır. Ancak ne yazık ki kaybedilen topraklar, iç ve dış müdahaleler, ayaklanmalar, işgaller ve devletin yıkılma tehlikesi, insanları büyük bir kaosun içine sürükler. Bireysel ve toplumsal izlekleriyle romantizm, 19. yüzyıla bedbinlik içerisine giren Osmanlı sanatçılarının ilham kaynağı durumuna gelir. Tanzimat dönemi şairleri, eserlerinde, aşk, ölüm, inanç eksenli alışılmış konuların yanında doğaya, benliklerine ve melankoliye yönelerek bireysel romantizmi etkin kılarlar. Batılı düşünceleri hayata geçirip millȋ bilinci uyandırmak içinse özgürlük, vatan, millet, egemenlik, hak, adalet, eşitlik ve kanunları yepyeni bir algıyla ele alırlar. Ahlâk, sosyal sorunlar ve tarihe yönelişi anlatan, kahramanlık dolu şiirleriyle ise romantizmin toplumsal vurgusunu güçlendirirler. Romantizmi, şiirin sadece içeriğinde değil, dil, biçim ve ölçüsünde de hissettirirler. Ayrıca eserlerine hayal gücü, düş ve ironiyi yerleştirip gerçekliğin zırhını delerek kendilerine yeni bir dünya kurgularlar.
Özet (Çeviri)
Some social, political scientific developments in the Enlightenment Age affects the entire world with their repercussions. The French Revolution and the Industrial Revolution play an important role in these developments and changes. Intelligence, deified with the Industrial Revolution, gradually turns into an eclipse of reason repelling grave and traditional beliefs, so, people begin to need new ideas and developments. Escape from the hegemonic, dominant superiority, unidirectional pressure of intelligence prepares a ground for the emergence of romanticism by pushing the spirit of the age towards heartfelt and traditional sensations. In the 18th century, the romanticism movement, beginning to emerge in the West as a reaction to classicism by attaching importance to emotions, spread over various geographies in a short span of time as it developed in diverse branches of art such as music, painting, and literature. Like Germany, England, France, Russia, Poland, Italy, and Spain, the Ottoman Empire becomes one of the countries caught in the wind of romanticisim. On the brink of collapse and disintegration, the Ottoman Empire attempts to find solutions to remedy its negative course in this period. However, unfortunately, lost lands, internal and external interventions, riots, invasions and the danger of the collapse of the state drag people into a great chaos. With its individual and social themes, Romanticism becomes a source of inspiration for the Ottoman artists being in a pessimist mood in the 19th century. Poets of Tanzimat Reform Period incorporate individual romanticism in their works by leaning towards nature, self and melancholy in addition to more traditional subjects such as love, death, and belief. And they deal with freedom, nation, sovereignty, right, justice, equality and laws with a brand new perception in order to bring Western ideas to life to awaken national consciousness. They also strengthen the social emphasis of romanticism with their heroic poems illuminating morality, social problems and orientation towards history. They make romanticism felt not only in the content of the poem but in its language, form and meter. Moreover, these poets formulate a new world for themselves by incorporating imagination, dream and irony in their works to pierce through the armor of reality.
Benzer Tezler
- 19. yüzyıl Türk şiirinde hayvanlar (1859-1910)
Animals in 19th century Turkish poetry (1859-1910)
ELİF ÇAĞLA ATTAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR ODACI
- Şairin romanı, romanın şiiri: Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türk romanında şair ve şiir
Novel of poets, Poem of novels: Poet and poem in the Turkish novel from Tanzimat to the Republic
BAHANUR GARAN GÖKŞEN
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH UÇMAN
- Moralızade Rıfat Ahmet'in hayatı ve edebi eserleri üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
MUAMMER ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. O. FARUK HUYUGÜZEL
- Nahit Ulvi Akgün'ün hayatı ve şiiri üzerine bir inceleme
An analysis on Nahit Ulvi Akgün's life and potery
AYVAZ MORKOÇ
Doktora
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK HUYUGÜZEL