19. yüzyıl Türk şiirinde hayvanlar (1859-1910)
Animals in 19th century Turkish poetry (1859-1910)
- Tez No: 833755
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERDAR ODACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 423
Özet
“19. Yüzyıl Türk Şiirinde Hayvanlar (1859-1910)”ismini taşıyan bu tezde yenileşme dönemini kapsayan 1859-1910 yılları arasında yer alan seçilmiş yazarlar ve seçilmiş şiirlerden hareketle dönemden döneme sanatçıdan sanatçıya değişen hayvan imgelemi, yorumu ve kullanımı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada 19. yüzyıl Türk şiirinde adı geçen hayvanların, hangi nitelikleriyle ele alındıklarını belirlemek amaçlanmıştır. 1859-1910 yılları arasında Tanzimat, Ara Nesil ve Servet-i Fünûn dönemi yazarlarının şiir kitapları incelenmiştir. Çalışmada belirtilen dönem aralığında yer alan seçilmiş sanatçıların şiir kitaplarında geçen hayvanlar olabildiğince tespit edilmiştir. Bu aşamada hayvanların açık isimle geçmesi esas alınmıştır. Tespit edilen hayvan isimleri mitolojik hayvanlar dışarda bırakılarak taksonomi esas alınarak tasnif edilmiştir. Hayvan isimlerinin geçtiği şiirler yakından okuma yöntemiyle ele alınmıştır. Tez giriş ve sonuç bölümleri dışında taksonomiye dayalı olarak dört bölümden oluşmaktadır. Hayvanların fiziksel özellikleri, beslenme ve üreme şekilleri, göç alışkanlıkları, doğal yaşam alanları ve yuva şekilleri, insanlarla olan ilişkilerine dair bilgilere yer verilmiştir. Tezin 1. Bölümünde Kuşlar genel başlığı altında Türk şiirinde geçen kuş türleri ele alınmıştır. 2. Bölümde Memeliler genel başlığı altında tasnif edilmiş, 3. Bölümde Balıklar, Sürüngenler ve Böcekler ele alınmıştır. 4. Bölüm de Mitolojik Hayvanlara ayrılmıştır. Bu genel başlıklar altında hayvanların sosyal kültürel durumlara ilişkin konumları, mitolojiler ve ilahi dinlerdeki yerleri işaret edilmiş, yer yer Halk şiiri ve Divan şiiri geleneğindeki izlerine değinilmiş dolaysıyla bu dönem Türk şiirindeki yansımaları da gösterilmiştir. 19. yüzyıl Türk Hayvanların mecaz, sembolik, alegorik ve romantik tabiat algısına ve gerçek tabiat algısına bağlı olarak hayvanların kullanıldığı görülmüştür. Modern şiirde yaşanan değişimler, çalışmamızın konusu olan şiirlerde kullanılan hayvanlar üzerinden ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
This thesis, titled“ Animals in 19th Century Turkish Poetry (1859-1910),”aims to analyze the changing imagery, interpretation, and utilization of animals in Turkish poetry during the period of reform, covering the years 1859-1910. The study focuses on selected authors and poems from this era to identify how animals were portrayed and the qualities attributed to them in Turkish poetry of the 19th century. Poetry books written by authors from the Tanzimat, Ara Nesil, and Servet-i Fünûn periods within the specified timeframe have been examined. The research primarily relies on the explicit mention of animals in the selected poets' poetry books.The identified animal names have been classified based on taxonomy, excluding mythological creatures. The poems in which these animal names appear have been analyzed through close reading. Apart from the introduction and conclusion sections, the thesis consists of four chapters based on taxonomical classification. These chapters provide information about the physical characteristics, feeding and reproductive habits, migration patterns, natural habitats, and nesting habits of the animals, as well as their relationships with humans.Chapter 1 discusses various bird species found in Turkish poetry under the general heading of“Birds.”Chapter 2 categorizes mammals, Chapter 3 covers Fish, Reptiles, and Insects, and Chapter 4 is dedicated to Mythological Creatures. Under these general headings, the positions of animals in social and cultural contexts, their roles in mythologies and divine religions, and occasional references to folk poetry and classical poetry traditions are highlighted, thereby demonstrating their reflections in Turkish poetry during this 19th-century period.It is observed that animals in 19th-century Turkish poetry were used in relation to metaphorical, symbolic, allegorical, and romantic interpretations, as well as reflecting real-world perceptions of nature. The changes in modern poetry have been elucidated through the utilization of animals in the poetry under study in this research.
Benzer Tezler
- 19. yüzyıl Türk saz şiirinde muhtevâ
Contents in Turkish saz poetry in the nineteenth century
HALİL CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖZÇELİK
- Fatîn Divânı'nın tahlili
The analysis of the Divân of Fatîn
KADER KARABIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET GÜLER
- 19. yüzyıl Türk şiirinde Kur'ân-ı Kerîm
The Holy Qur'an in the Turkish poetry in 19th century
METİN BURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİHA YILDIRAN SARIKAYA
- Abdünnâfi İffet Efendi Divanı'nda tasavvufî kavramlar
Sufistic concepts in the Divan of Abdünnâfi İffet Efendi
FANİ KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM TÜRKOĞLU
- Yenileşme devri Türk şiirinde millî romantik tavır (Başlangıcından cumhuriyet'e kadar)
National romantic attitude in turkish poetry in the reformation period (From the beginning to the republic period)
HATİCE YILDIZ
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZİM HİKMET POLAT