Birinci Meclis'ten çok partili hayata Damar Arıkoğlu (1920 - 1946)
Damar Arıkoğlu from the First Assembly to the multi-party life (1920 - 1946)
- Tez No: 660701
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EROL YÜKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Türk İnkılap Tarihi, Political Science, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Damar Arıkoğlu, 17 Kasım 1889'da Adana'da dünyaya gelmiştir. Adana'nın ileri gelenlerinden Arıkoğlu Süleyman Hacı'nın oğludur. Büyükdikili köyünde ailecek çiftçilikle uğraşmışlardır. İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra İttihat ve Terakki'ye üye olmuştur. Adana'ya vali olarak atanan Cemal Bey tarafından Millî Eğitim Müdürlüğünün İlköğretim Yönetimi Kuruluna dâhil edilmiştir. Tarım odasına ve 1910 yılında Donanma Cemiyeti'ne üye olmuştur. Balkan Savaşları'nda tam teçhizatlı bir taburun Adana'dan cepheye gönderilmesinde görev almıştır. 1913'te İttihat ve Terakki Partisi il kongresinde yönetim kuruluna, devamında ise il genel meclisine üye olarak seçilmiştir. I. Dünya Savaşı sırasında askerlik hizmetini bedelli olarak yerine getirmiştir. 25 Kasım 1918'de Adana'nın Fransızlar tarafından işgali sonucu Muhtar Fikri ve İsmail Sefa ile birlikte Damar Bey'den şehri terk etmesi istenmiş; ancak bunu kabul etmemiştir. Bunun tam aksine, Fransızlar ve Ermenilerin ortaklaşa düzenledikleri baskın ve terör olaylarına karşı ulusal örgütler oluşturmaya çalışmıştır. Gerçekleştirdiği faaliyetler sonucu tutuklanan Damar Bey, Konya'ya gitmek zorunda kalmıştır. Konya'da millî birlikler kurarak Adana'da kurtuluş hareketinin başlamasında rol oynamış ve meclise katılmadan istifa eden Tevfik Bey'in yerine Adana'dan milletvekili seçilmiştir. Cephedeki görevi dolayısıyla meclise 1 Temmuz 1920'de katılabilmiştir. Mecliste iktisat ve içişleri komisyonlarında çalışırken II. toplantı yılında iktisat komisyonluğunun kâtipliğini; III. toplantı yılında ise başkanlığını yapmıştır. Ayrıca, mecliste Müdafaa-i Hukuk Grubu ve Cumhuriyet Halk Partisi üyeliklerini de üstlenmiştir. I. TBMM'de otuz beş konuşma yapan Damar Bey, iki soru önergesi ve bir kanun önerisi vermiştir. 1920-1946 yılları arası TBMM'deki görevini sürdürmüş; 1946 yılındaki seçimlerde ise partisinden aday gösterilmemiştir. 1950 seçimleri için bir mektup yazarak siyasete dâhil olmak istemiş; fakat yine aday listesine alınmamıştır.“Zamir”olan asıl adı 1934'te Atatürk tarafından“Damar”olarak değiştirilmiştir. Damar Arıkoğlu, milletvekilliğinden sonra tarım işletmeciliğiyle ilgilenmiştir. Evli ve yedi çocuk babasıdır. Oğullarından Dündar Arıkoğlu, uçak kazasında hayatını kaybetmiştir. Diğer oğullarından Daniş Arıkoğlu Adana Belediye başkanlığı, Necdettin Arıkoğlu ise Adana'da çiftlik işleri ile alakadar olmuştur. Kendisi ise 8 Nisan 1969'da İstanbul'da vefat etmiştir. Naaşı Adana Asri Mezarlığındaki aile kabristanında toprağa verilmiştir
Özet (Çeviri)
Damar Arıkoğlu was born on 17th November in 1889 in Adana. He was the son of someone well known as Süleyman Hacı. They were formers in Büyükdikili village . They became the members of Comıtte of Union and Progress after the proclamatıon of II Constitutionalism monarely. He was included to the prımary administration of the National education by the Adana governer, Cemal. He became the member of chamber of the farming and the navy in 1910. He was on duty to send a battalion with a full equipment from Adana to the front in the Balkan war. He was elected as a member to the administrational Comıtte of Union and Progress and after that as a member provincal consul in 1913. During the first World war he completed his military service with paid. On November 25, 1918 he was asked to leave the city with Muhtar Fikri and İsmail Sefa by the French. But he denied. He organized the national organizations against the French and the Armenians he was arrested because of it and he was forced to go to Konya. But these did not stopped him. He contrıbuted to the struggle in Adana by create national unions in Konya. He was elected as a member of parliament instead of Tevfik Bey who resigned the begain. He was able to join to the parliament with same delay on 1st July in 1920 dor the reason of his duty in army.While he was in parliament, in the second year he became the clerkstrip and in the third year the president of the economy commisious. He also under took the membership of Müdafai Hukuk group and Republican People's Party. He did 35 speach and also give two question ofers and a law offer in the fırst Great Miilet Assembly of Turkey. He continued his duty in the Turkish Grand National Assembly between 1923-1946; In the 1946 elections, he was not nominated from his party. He wanted to get involved in politics by writing a letter for the 1950 elections; but again he was not included in the candidate list. Its name was changed from Zamir to Damar by Atatürk in 1934. He was interested in farming after he became a deputy. He is married and has 7 children. One of his sons, Dündar Arkıoğlu, died in a plane crash. He died in Istanbul on April 8, 1969. He was buried in Adana.
Benzer Tezler
- Dr.Selahattin Akçiçek'in hayatı ve siyasi faaliyetleri
Dr.Selahattin Akçiçek's life and his political activities
GÜLŞEN TURAL
- Demokrat Parti'de parti içi muhalefet (1946-1950)
Intra-party opposition in the Democratic Party (1946-1950)
ALPASLAN ÖZTÜRKCİ
- Türk basınına göre Atatürk'ün İstanbul'daki faaliyetleri (01 Temmuz 1927-10 Kasım 1938)
Atatürk's activities in Istanbul, according to the Turkish media (1 July 1927-10 November 1938)
HALUK ÇAĞLAR
Doktora
Türkçe
2011
Türk İnkılap TarihiMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN
- Yakın dönem Türk siyasi tarihinde Sazak ailesi
The Sazak family in the Turkish political history in the recent period
FAHRİ YETİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT ERŞAN
- Türkiye Büyük Millet Meclisi I. Döneminde (23 Nisan 1920-1 Kasım 1922) çıkarılan adli, sosyal kültürel kanunlar ve bu kanunların müzakerelerinde muhalefet
Published judicial, cultural laws and contested for those laws at the first term of Turkish Grand National Assembly (23 April 1920-1 November 1922)
FİDAN YARAMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Siyasal BilimlerAhi Evran ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR ÖZÜÇETİN