Emekli Türk Silahlı Kuvvetleri çalışanlarının algıladıkları sosyal desteğin travmatik stres ve stresle baş etme tutumlarına etkisi
The effect of social support that the retired Turkish Armed Forces perceive on their attitudes towards coping with traumatic stress and stress
- Tez No: 660942
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI YEŞİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Bu araştırmada emekli TSK çalışanlarının algılanan sosyal destek düzeyleri ile travmatik stres düzeyleri ve baş etme tutumları arasındaki ilişkiyi belirlenen sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen 348 emekli Türk Silahlı Kuvvetleri çalışana Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ), Başa Çıkma Tutumları Değerlendirme Ölçeği (COPE), Travmatik Stres Belirti Ölçeği (TSBÖ) ve Sosyo-demografik Bilgi Formu uygulanmıştır. Emekli TSK çalışanlarının algılanan sosyal destek düzeylerinin yüksek, travmatik stres ve baş etme tutumlarının orta düzeyde olduğusaptanmıştır. Sosyal destek düzeylerinin travmatik stres düzeyleri ve buna ait alt boyutlar arasında negatif yönlü anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. Sosyal destek düzeylerinin problem odaklı ve şakaya vurma haricinde duygu odaklı baş etme tutumlarının tamamı ile işlevsel olmayan baş etme tutumlarından sadece soruna odaklanma ve duyguları açığa çıkarma alt boyutları arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki ayrıca şakaya vurma, inkar, zihinsel boşverme, davranışsal olarak boşverme ve madde kullanımı alt boyutlarında ise negatif yönlü anlamlı ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Travmatik stres düzeylerinin soruna odaklanma ve duyguları açığa çıkarma hariç işlevsel olmayan baş etme tutumlarının tamamı ve duygu odaklı baş etme tutumlarından sadece şakaya vurma alt boyutlarında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Sosyal destek düzeyleri ile demografik değişkenlerden evli, geniş ailede doğup büyüyenler, şu an çekirdek aileye ve orta düzeyde gelire sahip olanlar ile TESUD üyeleri lehine anlamlı ilişki bulunmuştur. Travmatik stres düzeyleri ile demografik değişkenlerden ön lisans mezunu, bekar, çekirdek ailede doğup büyüyen, şu an geniş aileye sahip olan, ekonomik düzeyi düşük, TEMAD'a üye, TKK ve JGK kurumlarında çalışan, psikolojik yardım alan, terör saldırısına uğrayan, çatışmada yer alan, yaralanan, birinin yaralanmasına ve ölümüne tanık olan, silah arkadaşı yaralanan ve şehit olanlar lehine anlamlı ilişki bulunmuştur.Baş etme tutumları ile demografik değişkenlerden 71 yaş ve üzeri,ön lisans mezunu, bekâr, çekirdek ailede büyüyen, ekonomik düzeyi orta, TESUD'a üye, TDK kurumunda çalışan, emeklilik süresi 10 yıl ve üzeri olanlar ve yaralananlar lehine anlamlı ilişki saptanmıştır. TSSB, depresyon, diğer meşguliyetleri bastırma, yararlı sosyal destek kullanımı, kabullenme, zihinsel boş verme, madde kullanımı değişkenleri sosyal destek toplam puanını ve aile alt boyutunu yordamaktadır. Arkadaş boyutunu algılanan sosyal destek toplam puan ve aile boyutundan farklı olarak şakaya vurma etkilemekte, madde kullanımı etkilememektedir. Ayrıca depresyon ve yararlı sosyal destek kullanımı değişkenlerinin özel bir insan alt boyutunu yordadığı bulunmuştur. Çalışmanın bu alanda yapılacak gelecek araştırmalara katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the connection between TSK employees' level of perceived social support, traumatic stress and their attitudes towards coping stress in terms of defined socio-demographic variables. In accordance with this purpose, Multi-dimensional Perceived Social Support Scale (ÇBASDÖ), Coping Attitudes Rating Scale (COPE), Traumatic Stress Symptom Scale (TSBÖ) and Socio-demographic Data Form were used with 384 retired Turkish armed forces, chosen by simple random sampling. It was found out that their perceived social support level was high and the level of attitudes' towards coping traumatic stress was medium. It was also found out that there was a negative meaningful correlation between social support levels, traumatic stress levels and its sub dimensions. It can be concluded that, their social support levels were problem-focused and emotion-focused apart from passing over lightly; all their attitudes towards coping and among dysfunctional coping attitudes only focusing on the problem and demonstrative way sub dimensions indicated a positive meaningful correlation. Moreover, among passing over lightly, denial, mental undermining, behavioral undermining and drug abuse sub dimensions indicated a negative meaningful correlation. About traumatic stress levels, apart from focusing on the problem and demonstrative way, all dysfunctional coping attitudes and among emotion-focused coping attitudes only passing over lightly were found out to have a positive meaningful correlation. Among social support levels and demographic variables the ones who were married, who had a big family, who currently have a family and a good income and the members of TESUD indicated a positive meaningful correlation. Among traumatic stress levels and demographic variables, the results were in favor of the ones who graduated from an associate degree, who were single, who were raised in a nuclear family and currently have a big family, who had a low income, who were members of TEMAD, who worked at TKK and JGK, who had psychological support, who witnessed a terror attack or a gun fight, who were injured or witnessed someone being injured or died, who had an injured or martyred fellow soldier. Among coping attitudes and demographic variables, the results were in favor of the ones who were 71 and above, who were single, who were raised in a nuclear family, who had a good economic situation, who were members of TESUD, who worked at TDK, who passed 10 years of retirement period and who were injured. The variables of TSSB, depression, suppressing other activities, using social support, espousing, mental undermining and drug abuse predict the total score of social support and family sub dimension. While perceived social support total score and passing over lightly affect the friendship dimension, drug abuse has no connection with it. Additionally, depression and using social support variables predict the special person sub dimension. This study was aimed to contribute the upcoming studies in the field.
Benzer Tezler
- 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın siyasi biyografisi
8th President Turgut Özal's political biography
SAMİ ORÇUN ERSAY
Doktora
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÖZGÜR ADADAĞ
- Türk Silahlı Kuvvetleri emeklilerinde görülen emekliliğin yarattığı ruhsal sorunlar üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
İSMAİL HAKKI ARSLAN
- Türk Silahlı Kuvvetleri'nde işgücü devri: İş tatmini, örgüte bağlılık ve ayrılma isteği çerçevesinde bir inceleme
Başlık çevirisi yok
MEHMET DALOĞLU
- Oyak'ın sivil toplum kuruluşu olarak incelenmesi ve dünyadaki benzer kuruluşlarla kıyaslaması
Examination of oyak as a civil society organization and comparison with similar organizations worldwide
YASİN MUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyal Hizmetİstanbul Medeniyet ÜniversitesiSivil Toplum Örgütlerinin Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL ÇANKIR
- Tümgeneral Tahsin Yazıcı'nın askerî kariyeri (1912 - 1952)
The military career of Major General Tahsin Yazıcı (1912 - 1952)
ERHAN ÇİFCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Savunma ve Savunma TeknolojileriHarp Akademileri KomutanlığıStrateji ve Stratejik Araştırmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLTEKİN YILDIZ