Hemşirelik lisans programlarında görevli akademisyenlerin duygusal emek düzeyleri ve duygusal emek, iş doyumu ve tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation on the emotional labor levels and relationship between emotional labor, job satisfaction and burnout of academicians working in nursing undergraduate programs
- Tez No: 661310
- Danışmanlar: PROF. DR. LEYLA DİNÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Akademi, duygusal emek, hemşirelik, hemşirelik eğitimi, iş doyumu, tükenmişlik, Academia, emotional labor, nursing, nursing education, job satisfaction, burnout
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelik Esasları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Hemşirelik eğitiminin teorik ve uygulamayı içermesi, hemşire akademisyenlerin hem öğretim sürecinde öğrenciler ile hem de uygulamada birey, aile ve diğer sağlık bakım profesyonelleri ile etkileşim içinde olmalarını gerektirmektedir. Hemşire akademisyenler, eğitimle ilgili sorumluluklarının yanı sıra, akademik kariyerlerinde ilerleyebilmek için araştırmalar yapmak, bilimsel toplantılara katılmak, yayınlarla bilimsel bilgiye katkıda bulunmak ve idari işleri de yerine getirmek zorundadırlar. Bu nedenle duygusal emek akademik yaşamın önemli bir parçasıdır. Bu tanımlayıcı ve ilişkisel araştırma, hemşirelik lisans programlarında görevli akademisyenlerin duygusal emek düzeyleri ve duygusal emek, iş doyumu ve tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesindeki devlet Üniversitelerinde çalışan 474 hemşire akademisyen üzerinde 2019 yılında yapılmıştır. Araştırmanın yürütülebilmesi için etik kurul onayı, ilgili Üniversitelerden resmi izin, ölçüm araçlarının Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapan yazarlar ve katılımcılardan aydınlatılmış onam alınmıştır. Veriler“Tanımlayıcı Özellikler Formu”,“Duygusal Emek Ölçeği”,“Kopenhag Tükenmişlik Envanteri”ve“Minnesota İş Doyumu Ölçeği”aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Kolmogorov Smirnov, skewness ve kurtosis değerleri, t testi, tek yönlü varyans analizi, Hiyerarşik regresyon modeli ve yapısal eşitlik modeli olan yol analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; akademisyenlerin en fazla doğal, samimi duyguları sergilediği (4.38±0.65), onu sırasıyla derinden rol yapma (2.89±1.22) ve yüzeysel rol yapmanın (1.84±0.79) takip ettiği belirlenmiştir. Hemşire akademisyenlerin, tükenmişlik ve iş doyumu ile ilgili elde ettiği en yüksek puan ortalamaları“İş ile ilgili tükenme”(48.32±15.3) ve“İçsel iş doyumu”(46.32±6.79) alt boyutlarındadır. Duygusal emeğin tükenmişlik ve iş doyumunu etkileyen bir belirleyici olduğu saptanmıştır. Sonuçlar, yüzeysel rol yapma ile tükenmişlik tüm alt boyutları arasında pozitif, doğal duygular ile tükenmişlik arasında negatif ilişki olduğunu göstermiştir. Hemşirelik Fakültesi'nde çalışmak iş ve öğrenci ile ilgili tükenmeyi artırmış iken; araştırma görevlisi/öğretim görevlisi unvanında çalışmak ve kadın olmak kişisel tükenmeyi artırmıştır. Derinden rol yapmanın ve doğal duyguların, iş doyumunu artırdığı; araştırma görevlisi/öğretim görevlisi unvanında çalışmanın, kişisel tükenmenin ve iş ile ilgili tükenmenin ise iş doyumunu azalttığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda, akademisyenlerin öğrencileriyle etkileşimleri sürecinde derinden rol yapmanın ve doğal duyguların önemine ilişkin farkındalığının artırılmasına yönelik bilimsel etkinliklere yer verilmesi, akademik ortamda tükenmişlik ve iş doyumunu etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik ileriye dönük araştırmaların yürütülmesi önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
Nursing education involves both theory and practice, which require nurse academics to interact face to face both with nursing students during teaching process, and individuals, families and other health care professionals in practice. Besides their educational responsibilities, nurse academicians have to conduct research, participate scientific meetings, publish and contribute to scientific knowledge, and perform administrative works to progress through their academic careers. Thus, emotional labor is an important part of the academic life. This descriptive and correlational study was conducted to investigate the relationship between emotional labor levels, job satisfaction and burnout of 474 nurse academicians working in nursing undergraduate programs of state universities located at seven geographical areas of in Turkey in 2019. Ethical approval, written permissions of Universities, authors' permissions who conducted Turkish validity and reliability studies of instruments, and informed consents of participants were obtained. Data were collected through using“Descriptive Characteristics Form”,“Emotional Labor Scale”,“The Copenhagen Burnout Inventory”and the“Minnesota Satisfaction Questionnaire”. Data were analyzed using descriptive statistics, the Kolmogorov–Smirnov test, skewness and kurtosis, t test, one-way analysis of variance, Hierarchical regression model and path analysis which is a structural equation model. According to the results, nurse academicians mostly preferred to display genuine acting, (4.38±0.65), deep acting (2.89±1.22), and surface acting (1.84±0.79) respectively. Nurse academicians highest mean scores obtained from burnout and job satisfaction scales were work-related burnout (48.32±15.3) and internal job satisfaction (46.32±6.79). Emotional labor was a determinant factor on job satisfaction and burnout. Results indicated positive correlation between surface acting and all dimensions of burnout, and negative correlation between genuine acting and burnout. Working as a nurse academician in Faculty of Nursing increased work and student related burnout, while being a research assistant/lecturer and female gender increased personal burnout. Both deep acting and genuine acting have increased job satisfaction, while being a research assistant/lecturer, personal burnout and wok-related burnout have led to decrease in job satisfaction. Based on the results, scientific meetings towards increasing the awareness of nurse academicians on the importance of genuine acting and deep acting during their interactions between students, and further research on investigating factors that affect burnout and job satisfaction at academic institutions are suggested.
Benzer Tezler
- Acil servislere gelen adli olguların biyolojik delillerinin toplanmasında hemşirelerin yeterlilik düzeyinin incelenmesi
Examination of competence levels of nurses in collecting biological evidence from forensic cases at emergency services
SİTEM CAVLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikÜsküdar ÜniversitesiAdli Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SULTAN MEHTAP BÜYÜKER
- Çalışan güvenliği açısından hemşirelerin çalışma koşullarının değerlendirilmesi
In terms of working conditions of nurses who work in the security assessment
AYLİN KAZANÇ KARAYEMİŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Hemşirelikİstanbul ÜniversitesiHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜLKÜ BAYKAL
- Hemşirelikte etik eğitimi ve örnek bir müfredat geliştirme
Ethics education in nursing and a model for curriculum
SEYHAN DEMİR KARABULUT
Doktora
Türkçe
2015
Deontoloji ve Tıp TarihiAnkara ÜniversitesiTıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEYYİRE YASEMİN YALIM
PROF. DR. SERAP ŞAHİNOĞLU KUŞ
- Cerrahi birimlerde çalışan hemşire ve hekimlerin işbirliğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of attitudes towards collaboration among nurses and physicians in the surgical units
GÖZDE FİLİZLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HemşirelikTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU ÖNLER
- Hemşirelerin etik duyarlılık ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi
Investigation of ethical sensitivity and burnout levels of nurses
ŞULE NUR KAVAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikÜsküdar ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BESTİ ÜSTÜN