Geri Dön

Kant çimento fabrikasının (Kırgızistan) phragmites australis bitkisi üzerine etkilerinin araştırılması

Кант цемент заводунун ишмердүүлүгүнүн Phragmites australis өсүмдүгүнө таасирлерин изилдөө

  1. Tez No: 661325
  2. Yazar: MAYRAMKAN BEYŞENOVA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM İLKER ÖZYİĞİT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoloji, Biology
  6. Anahtar Kelimeler: Phragmites australis, Çimento, kirlilik, ağır metal
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 105

Özet

Kırgız Cumhuriyetinin Enerji ve Sanayi Bakanlığı'na göre Kırgızistanda günümüzde 6 çimento fabrikası vardır yıllık çimento üretimileri 2 000 000 tondur. Kırgız Ulusal İstatistik Komitesine göre 2017 yılı Kırgızistan'da 1 504 000 ton çimento üretilmiştir. Kırgızistan'nın önemli fabrikalarından biri olan 'Kant Çimento Fabrikası' Çüy bölgesindeki Issık-Ata ilçesinde Kant şehrinin doğu kesimlerinden 7 km uzakta bulunur ve yılda yaklaşık 600.000-700.000 ton çimento üretir. Kant Çimento fabrikasının Kuzeybatısının 6 km uzağında Kirovskoe ve Güneydoğusunda Dmitrevka köyleri bulunur. Çimento fabrikasının çevrersinde 'MİS' Anonim Şirketinin, 'Ceek' Anonim Şirketinin tarım bitkileri ekilecek olan ekim alanları ve hayvancılık çiftlikleri vardır. Ekin alanlarda her yıl mısır, pancar, buğday v.b bitkiler yetiştirilir. Çimento üretimi sonucunda, büyük miktarda çimento tozu üretilir. Çimento tozu bazı ağır metalleri ve başka tehlikeli ve toksik maddeleri içerir. Çalışmanın önemi; Kırgızistan'da çimento üretimi sırasında ortaya çıkan ağır metal içeren tozların çevreye, atmosfere yayılarak toprağın üst katmanını kaplaması ve bunun sonucu canlı organizmalara etkilerinin araştırılmasından dolayı önem taşımaktadır. Bu yüzden bu araştırmaların gerçekleşmesi yeni bilimsel bilgi elde etmesine verecektir. Kant çimento fabrikasının çalışmasıyla ortaya çıkan kirliliğin canlı organizmalara zararları bu alanda yetişen kamış (Phragmites australis) örneğinde araştırılmaktadır. Kant çimento fabrikasının çevresinde ve kontrol bölgesinde 13 lokaliteden toplanmış örneklerde ağır metallerle makro ve mikroelementlerin (Al, Ca, Cd, Cr, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na, Ni, Pb ve Zn) analizi ICP-OES cihazının yardımıyla yapılmıştır. Bitki yapraklarındaki klorofil sayısını CCM-200 plus (Opti-Sciences) cihazının yardımıyla ölçülmüştür. Bu çalışma sonucuyla elde edilmiş bilgiler Kant Çimento fabrikasının çalışmasıyla ortaya çıkan kirliliğin çevreye ve canlı organizmalar üzerindeki etkilerini belirlememizi sağlamıştır.

Özet (Çeviri)

Кыргыз Республикасынын Энергетика жана Өнөр жай министрлигинин маалыматы боюнча, бүгүнкү күндө Кыргызстанда 6 цемент заводу бар жана алардын жылдык өндүрүшү 2 млн тоннаны түзөт. Ошондой эле, Кыргыз Улуттук Статистика комитетинин маалыматына ылайык, 2017-жылы Кыргызстанда 1504 000 тонна цемент өндүрүлгөн. Кыргызстандын маанилүү заводдорунун бири болгон“Кант цемент заводу”Чүй облусунун Ысык Ата районундагы Кант шаарынын чыгыш чет жакасында 7 км аралыкта жайгашкан. Бүгүнкү күнү толук кандуу иштеп, ар жыл сайын 600 000 -700000 тоннанын тегерегинде цемент өндүрүүдө. Кировское жана Дмитриевка айылдары Канттагы цемент заводунан 6 км түндүк-батышта жана түштүк-чыгышта жайгашкан. Цемент заводунун айланасында“МИС”бириккен акционердик коомунун,“Жээк”жабык акционердик коомунун айыл чарба өсүмдүктөрү өстүрүлүп жаткан айдоо аянттары жана мал чарбачылык фермалары бар. Жүгөрү, кызылча, буудай сыяктуу өсүмдүктөр ж.б. жыл сайын айдоо аянттарында өстүрүлөт. Цемент өндүрүшүнүн натыйжасында көп көлөмдөгү цемент чаңы бөлүнүп чыгат. Цементтин чаңында кээ бир оор металлдар жана башка кооптуу жана уулуу заттар бар. Изилдөөнүн актуалдуулугу Кыргызстанда цемент өндүрүшүнүн айланасындагы аймактагы топурак кыртышындагы оор металлдардын камтылуусу боюнча жана цементтик булгануулардын жандуу организмдерге таасирлерин изилдөө боюнча илимий маалыматтардын жетишсиздиги менен шартталган. Ошондуктан, бул багытта изилдөөлөрдүн ишке ашырылуусу жаңы илимий маалыматтарды алууга мүмкүндүк берет. Аткарылган илимий иштин өзөгүн Кант цемент-шифер заводунун ишмердүүлүгүнүн натыйжасында келип чыккан булгануунун жандуу организмдер үчүн негативдүү таасирин бул аймакта кеңири кездешүүчү кадимки камыш өсүмдүгүнүн (Phragmites australis) мисалында изилдөөлөр түзөт. Кант цемент заводунун айланасынан жана контролдук аймактан топтолгон үлгүлөрдөгү оор металлдардын, макро жана микроэлементтердин (Al, Ca, Cd, Cr, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na, Ni, Pb жана Zn) анализдери ICP-OES аппаратын колдонуу менен жүргүзүлдү. Өсүмдүктөрдүн жалбырактарындагы жалпы хлорофилл саны CCM-200 plus (Opti-Sciences) приборунун жардамы менен өлчөндү. Бул изилдөөнүн натыйжасында алынган маалыматтар Кант цемент заводунун айлана-чөйрөгө жана тирүү организмдерге тийгизген негативдүү таасирин аныктоого мүмкүндүк берди. Ачкыч сөздөр: Phragmites australis, цемент, булгануу, оор металл

Benzer Tezler

  1. A Study on the idea of freedom in Kant's critical philosophy

    Kant'ın eleştirel felsefesindeki özgürlük idesi üzerine bir çalışma

    İSMAİL DURAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    FelsefeOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET İNAM

  2. Elementary constituents of objects in Kant's philosophy

    Kant'ın felsefesinde nesnelerin temel kurucuları

    İSMAİL SERİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1998

    FelsefeOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASİN CEYLAN

  3. Ontoloji sorunu açısından Martin Heidegger'in Kant yorumu

    Martin Heidegger's interpretation of Kant's philosophy as an ontology

    ÇETİN TÜRKYILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    FelsefeHacettepe Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İOANNA KUÇURADİ

  4. Kant'ın eleştirel felsefesinde güzel ve yüce kavramı

    The concepts of beautiful and sublime in Kant's critical philosophy

    YEŞİM GÜLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAMDİ BRAVO

  5. Kant'ta ideaların konumlandırılması ve yol açtığı bazı sonuçlar

    Positioning of ideas in Kant and some of its consequences

    NURAY AZİZOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    FelsefeBursa Uludağ Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULKADİR ÇÜÇEN