Nohutta (Cicer arietinum L.) dane iriliği ve çift baklalılık özelliklerinin birleştirilmesi
Pyramiding of extra large seeded and double podded traits in chickpea (Cicer arietinum L.)
- Tez No: 662165
- Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ TOKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 45
Özet
'Kabuli' nohutlarda dane iriliği; piyasadaki diğer nohutlara göre yüksek fiyata sahip olmasından değil aynı zamanda çimlenme sırasındaki üstün çimlenme gücüne sahip olmasından dolayı önemlidir. Çift baklalı nohutlar, tek baklalılardan daha fazla verim ve uyum (stabilite) avantajına sahiptir. Bu çalışmada, (i) ekstra iri danelilik ve çift baklalılık özelliklerinin 'kabuli' tip nohutta birleştirilmesi, (ii) transgresif açılma yoluyla varyasyonun arttırılması ve (iii) önemli tarımsal-morfolojik özellikler ile birlikte 100-dane ağırlığının kalıtım derecesinin tahmin edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda, tek baklalı ve basit yaprağa sahip olan iri daneli nohut 'Sierra' (49.9 g 100-dane ağırlığı) ile çift baklalı ve bileşik yaprağa sahip, küçük daneli 'CA 2969' (31 g 100-dane ağırlığı) melezlenmiştir. Tek baklalı ve bileşik yapraklı F1 bitkileri gerçek melez bitki döllerini belirtirken, F2 bitkileri, bileşik yapraklı ve tek baklalı, bileşik yapraklı ve çift baklalı, basit yapraklı ve tek baklalı ve basit yapraklı ve çift baklalı olarak dört gruba ayrılmıştır. Ekstra iri danelilik özelliğinin kalıtım şeklinin, çok genle kontrol edilen dominant alleller tarafından idare edildiği görülmüştür. F2'deki transgresif açılımlar sadece 100-dane ağırlığı için değil, aynı zamanda, nohutta dane iriliği gibi tarımsal-morfolojik özelliklerin de tür içi melezlemeler ile geliştirilebileceğini ortaya koymuştur. Dane iriliği için seleksiyon bitki başına dane verimine bağlı olabilir. Çünkü dane veriminin, 100-dane ağırlığı üzerinde en yüksek doğrudan etkiye sahip olabileceği düşünülmektedir. F2'de çift baklalı ve ≥ 55 g'lık 100-dane ağırlığına sahip bazı döller, en iyi ebeveyninkinden (49.9 g) daha iri dane boyutuna sahiptir. Ekstra iri daneli ve çift baklalılık özellikler, 'kabuli' nohutta uygun tür içi melezlemeleri ile birleştirilebilir.
Özet (Çeviri)
Large seed size in 'kabuli' chickpea (Cicer arietinum L.) is not only important in the market due to its higher price than that of its counterparts but also for its superior seedling vigor during germination. Double-podded chickpea has a considerable yield and stability advantage over single-podded chickpea. The present study aimed for (i) integration of extra-large-seeded and double-podded traits in 'kabuli' chickpea, (ii) increasing variation by transgressive segregations and (iii) estimating heritability of 100-seed weight along with important agro-morphological traits. For these objectives, the large-seeded chickpea, Sierra, having single pods and unifoliolate leaf was crossed with the small-seeded CA 2969 having double pods and imparipinnate leaf. F1 plants were single-podded with imparipinnate leaves, indicating that progeny were true hybrid plants, while F2 plants segregated as single-podded with imparipinnate leaf over double-podded with unifoliolate leaf. Inheritance pattern of the extra-large-seeded trait seemed to be polygenically controlled dominant alleles. Transgressive segregations were not only found for 100-seed weight, but also for agro-morphological traits in F2, revealing that seed size in chickpea could be improved via intraspecific crosses. Selection for large seed size could be based on seed yield per plant since the seed yield had the highest direct effect on 100-seed weight. Some progeny in F2 with 100-seed weight of ≥ 55 g and double pods per axil had a larger seed size than that of the best parent (49.9 g). Extra-large-seeded and double-podded traits can be pyramided with intraspecific crossing of suitable 'kabuli' chickpeas.
Benzer Tezler
- Nohutta (cicer arietinum L.) yapay mutasyon spektrumu ve frekansı üzerinde araştırmalar
Investigations on spectrum and frequency of induced mutation in chickpea (cicer arietinum L.)
CENGİZ TOKER
- Nohutta (Cicer arietinum L.) çift baklalılık özelliğinin geçiş yeteneği ve görünme derecesi
Penetrance and expressivity of double podding characteristic in Chickpea (Cicer arietinum L.)
MELTEM YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ TOKER
- Nohutta (Cicer arietinum L.) yabancı ot ilacına (ımıdazolinone) dayanıklılığın kalıtımı
Inheritance for resistance to herbicides (imidazolinone) in chickpea (Cicer arietinum L.)
FATMA ÖNCÜ CEYLAN BALOĞLU
- Nohutta iri daneli, çift baklalı ve markör destekli seleksiyonla yanıklık [Ascochyta rabiei Pass. (Labr.)] hastalığına dayanıklı ideal bitki ıslahı
Ideotype breeding in kabuli chickpea: extra large-seeded, double-podded and resistant to ascochyta blight [Ascochyta rabiei Pass. (Labr.)] via marker assisted selection
TUBA EKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ TOKER
- Tokat (Zile)'ta nohut (Cicer arietinum L. ) yetiştirilen alanlarda sorun olan yabancı otların belirlenmesi ve yabancı ot alımının verim ile nodozite oluşumuna etkileri üzerine araştırmalar
Investigation of weed species in chickpea (Cicer arietinum L. ) growing areas of Tokat-Turkey; on the effect of weed control treatments, yield and nodulation activity
NURAN İŞLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ ÖZER