Kanser hastalarında hastalık algısı ile hastalığa psikososyal uyum arasındaki ilişkide sosyal destek ve baş etme değişkenlerinin incelenmesi
Investigation of social support and coping variables in the relationship between illness perception and psychosocial adjustment to the disease in cancer patients
- Tez No: 662321
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR AKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Kanser, Baş etme, Hastalık algısı, Psikososyal uyum, Sosyal destek, Cancer, Coping, Illness perception, Psychosocial adjustment, Social support
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Bu araştırmanın amacı, kanser hastalarında hastalık algısı ve hastalığa psikososyal uyum arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkide sosyal destek ve baş etme değişkenlerinin biçimlendirici (moderatör) ve/veya aracı (medyatör) etkisinin olup olmadığını incelemektir. Araştırma verileri, kanser tanısı almış, 18 yaşından büyük, kanser hastaları için kurulmuş olan bir dernekte ve özel bir hastanede aktif olarak tedavisi süren 60 hastadan toplanmıştır. Verileri toplamak amacıyla bilgilendirilmiş onam formunun, doktorlar için bilgilendirilmiş onam formunun ve demografik bilgi formunun yanında, Hastalık Algısı Ölçeği (HAÖ), Hastalığa Psikososyal Uyum Öz Bildirim Ölçeği (HPUÖÖ), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ASDÖ) ve Stresle Baş Etme Tarzları Ölçeği (SBTÖ) kullanılmıştır. Yapılan hiyerarşik regresyon analizleri sonucunda, HAÖ-Sonuçlar alt ölçeği ile hastalığa psikososyal uyum psikolojik baskı alt ölçeği arasında özel bir kişi desteğinin; HAÖ-Duygusal temsil alt ölçeği ile hastalığa psikososyal uyum psikolojik baskı alt ölçeği arasında arkadaş desteğinin; HAÖ-Duygusal temsil alt ölçeği ile hastalığa psikososyal uyum seksüel ilişkiler alt ölçeği arasında aile desteğinin biçimlendirici etkisi bulunmaktadır. Ayrıca, elde edilen aracı değişken analizlerinde sosyal desteğin ve baş etmenin hastalık algısı ve psikososyal uyum arasında etkisinin olmadığı görülmektedir. Araştırmanın bulguları var olan literatür çerçevesinde değerlendirilip tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationship between illness perception and psychosocial adjustment to the illness in cancer patients, and whether social support and coping variables have a moderator and/or mediator effect in this relationship. The research data were collected from 60 patients who were diagnosed with cancer, over the age of 18, who are actively treated in cancer society and hospitals. To collect data, the informed consent form, informed consent form for medical doctors, demographic information form, Illness Perception Questionnaire (IPQ), Psychosocial Adjustment to Illness Scale-Self Report (PAIS-SR), Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS), and The Ways of Coping Inventory (WCI) was used. As a result of the hierarchical regression analysis, special person in the relationship between IPQ-Consequences subscale and PAIS-Psychological distress subscale, friend support in the relationship between IPQ-Emotional representation subscale and PAIS-Psychological distress subscale, and family support in the relationship between IPQ-Emotional representation subscale and IPQ-Sexual relationships had the moderator effect. In addition, in the analysis of mediator effects, it is seen that social support and coping do not have an impact on the relationship between the illness perception and psychosocial adjustment. The findings of the study were evaluated and discussed according to the existing literature.
Benzer Tezler
- Testis, meme kanseri ve fibromiyalji tanılı hastalarda hastalık algısı ve bununla ilişkili psikososyal faktörlerin araştırılması
Investigation of disease perception and related psychosocial factors in patients diagnosed with testicular, breast cancer, and fibromyalgia
FURKAN KULAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikiyatriEge ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZEN ÖNEN SERTÖZ
- Perceived stigmatization, discrimination and grief symptoms in cancer patients
Kanser hastalarında algılanan ayrımcılık, damgalanma ve yas semptomları
MERVE YALÇINAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ILGIN GÖKLER DANIŞMAN
- Meme kanserinde ameliyat tipinin, beden algısı, cinsel işlevler, benlik saygısı ve eş uyumuna etkileri: Kontrollü bir çalışma
Başlık çevirisi yok
ÖZEN ÖNEN SERTÖZ
- Kanser hastalarında travma sonrası gelişim olgusunun ve etkileyen faktörlerin incelenmesi
The investigation of posttraumatic growth and effecting factors in cancer patients
SEDA BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Onkolojiİstanbul ÜniversitesiPreventif Onkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAN
- Kanser hastalarında sağlık okuryazarlığı ve hastalık algısı ilişkisi
Başlık çevirisi yok
EMİNE ÖZTOSUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Halk Sağlığıİstanbul Medeniyet ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIL MARAL