Ahmed b. Mûsa el-Keşşî'nin Mecmû'u'l-Havâdis ve'n-Nevâzil ve'l-Vâkıʻât adlı eserinin tahkik ve değerlendirilmesi
A critical edition and evaluation of Ahmed ibn Mûsa el-Keshshî's Madjmûʻu'l-Hawâdis wa'n-Nawâzil wa'l-Wâkıʻât
- Tez No: 663831
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞAMİL DAĞCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 975
Özet
Tezde, Hanefi nevâzil literatürünün önemli yazarlarından Ahmed b. Mûsâ Keşşî'nin Mecmûʻu'l-Havâdis ve'n-Nevâzil ve'l-Vâkıʻât adlı eserinin en eski üç el yazma nüshasına dayanarak hazırlanan tahkikli metni ilk kez sunulmuş, içeriği incelenmiş, Ḥanafī okulundaki yeri ve etkisi tartışılmıştır. Ayrıca çalışmada mezkur eserdeki bilgilerden hareketle IX-XII. yüzyıllarda Maveraünnehir bölgesindeki nevâzil faaliyetleri araştırılmakta, etkili olan meşâyih hakkında bilgi verilmekte ve amelî fıkıh metodolojisinin nasıl işlediği tetkik edilmektedir. Tezde ilk defa Ahmed b. Mûsâ Keşşî'nin ilgili eserinde nekledilen Fevaidür'r-Rüstüfağnî, Fetâvâ Ebi Abdillah b. Ebi Hafs el-Kebir el-Buharî, Fetâvâ Muhammed b. Fazl el-Buharî gibi en eski nevâzil kaynaklarından istifade edilmektedir. Tez, giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Girişte konunun önemi, sınırlandırılması, sunulması ve incelenmesinde takip edilen yöntem ve literatür hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde Ahmed b. Mûsâ Keşşî'nin hayatı ve yaşadığı dönem incelenmiş, Mecmûʻu'l-Havâdis ve'n-Nevâzil ve'l-Vâkıʻât adlı eserinin tanıtımı yapılmıştır. İkinci bölümde tahkiki yapılan eserdeki bilgilerden hareketle bölgedeki nevâzil çalışmalarına yön veren eserler ele alınmış, bölgede oluşan Belh, Semerkant ve Buhara nevâzil okullarının özellikleri incelenip önde gelen meşâyihin hayatı ve nevâzildeki yeri araştırılmış, nevâzil faaliyetleri sırasında sıkça başvurulan tercih, tahric ve içtihat gibi istidlal yöntemleri ele alınıp eserden örneklerle incelenmiştir. Tezimizin ekinde de Mecmûʻü'l-Havâdis ve'n-Nevâzil ve'l-Vakiʻât eserinin yirmi sekiz bab ve iki mülhakattan ibaret tahkikli metni sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Based on three of the earliest manuscripts, this research provides for the first time a critical edition of the whole part of Madjmûʻu'l-Hawâdis wa'n-Nawâzil wa'l-Wâkıʻât by Ahmad ibn el-Mûsa el-Keshshî, one of the important writers of the Hanafi nawâzil literature. It also discusses its content, position and influence in the Ḥanafī school. Besides the thesis examins the Nawâzil activities in the Transoxiana region, gives information about the leading mashayikh and investigates the application of practical fiqh methodology in the IX-XII centuries. For the first time in this research it has been used the oldest nawâzil sources provided by el-Keshshî such as Fawaidur'r-Rustufağnî, Fatâwâ Ebi Abdillah ibn Abi Hafs al-Kabir al-Bukhari and Fatâwâ Muhammad ibn al-Fazl al-Bukhari. The thesis consists of introduction and two chapters. The Introduction gives information about the importance, limitation, literature and the method followed in the examination of the subject. The first chapter invastigates Ahmad ibn el-Mûsa el-Keshshî's life and the period he lived, introduces his work Madjmûʻu'l-Hawâdis wa'n-Nawâzil wa'l-Wâkıʻât. The second chapter, based on the information in the edited book researches the works that influenced the nawâzil activities in the region, examines the characteristics of the Balkh, Samarkand and Bukhara nawâzil schools, the life of the prominent mashayikh and its place in the nawâzil, investigates the methods frequently used during the nawâzil activities such as preference (tarjih), takhrij and ijtihad with examples from the edited book. In the annex of our thesis, the critically edited text of Madjmûʻu'l-Hawâdis wa'n-Nawâzil wa'l-Wâkıʻât, consisting of twenty-eight chapters and two supplement, is presented.
Benzer Tezler
- Ebû Mûsâ el-Medînî ve hadisçiliği
Abû Mûsa al-Madînî and his hadith
ALİ ULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAmasya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN YERKAZAN
- Bedreddin Ahmed et-Tîbî'nin el-Müfîd fi't-Tecvîd adlı eseri ve el-Mukaddimetü'l–Cezeriyye ile mukayesesi
Badruddin Ahmad At-Tibi's work Al-Mufid fi At-Tajweed and its comparison with al-Muqaddimah al-Jazariyyah
MOUSTAFA SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAMİL YAŞAROĞLU
- Ebû Bekir el-Cessâs'ın Ahkâm'ul-Kur'ân'ında Arap şiiriyle istişhâd
Istıshâd with Arabic Poetry In Ahkâmu'l Qur'an Of Abu Bakr al-Cessâs
EMRİYE EKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinGaziantep ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KESKİN
- Kur'ân'ın anlaşılmasında Garîbu'l-Kur'ân'ın yeri (Kurtubî tefsiri örneği)
The place of unfamiliar words in understanding Quran (The example of al Qurtubi's exegesis)
MEHMET DEMİR
Doktora
Türkçe
2020
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA KAZIM YILMAZ
- Müsned terimine dair tartışmalar ve müsned türü eserlerin muhteva ve tertip sorunu -İbn Abbas rivayetleri örneği-
Discussions on the term musnad and the problem of content and contextual of musnad type works –the example of Ibn Abbâs narratives-
MUHAMMET FURKAN ÖZKALDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİbn Haldun ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA ELBEKRİ