Kur'ân'da müteşâbih ifadelerin Kazakça'ya çeviri problemi: 20. asırda yazılmış Kazakça mealler örneğinde
The problem of translating mutashabih statements in the Qur'an into Kazakh language: Considering the Kazakh translations written in the 20th century
- Tez No: 664119
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM GÖRENER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Müteşâbih, Muhkem, Tefsir, Tevil, Meal, Tercüme, Mutashabih, Muhkam, Tafsir, İnterpretation, Purpot, Translation
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 361
Özet
Yüce Allah bizlere mukaddes kitabı Kur'ân-ı Kerîm'de o'nun âyetlerinin bir kısmının muhkem, bir kısmının da müteşâbih olduğunu belirtmiştir. Müteşâbih kavramı tanımı ve yorumu yönünden âlimler arasında çok ihtilaflıdır ve genel olarak, benzerliği, çok anlamlılığı ve kapalılığı sebebiyle zahirinden anlaşılamayıp hâricî bir delile ihtiyaç duyan âyetleri ifade eder. Müteşâbih kavramı İslam literatüründe âlimler tarafından çokça tartışılan ve farklı itikâdî görüşlerin de ortaya çıkmasına neden olan bir kavramdır. Bu çalışmamızda 20. asırda yazılan Kazakça meal çalışmalarının önce tanıtımı yapılmış sonra o döneme ait olan beş tane meal üzerinde çalışılarak o meallerin mütercimleri tarafından Kur'ân-ı Kerîm'deki müteşâbih ifadelerden olan haberi sıfatların Kazakça'ya nasıl tercüme edildiği ve bunun sonucunda ortaya çıkan meseleler ele alınmıştır. Haberi sıfatlar, beşerî alanda kullanıldıkları anlamlarıyla Allah'a izâfe edildiklerinde, teşbihi (antropomorfizm) gerektirmektedirler. Zira bu durumda; eli, yüzü, gözü, ayağı olan, oturan, yürüyen ve hareket eden, kısaca maddi vasıflara sâhip bir zât, ortaya çıkmaktadır. Hâlbuki Allah cevher, cisim ve araz olmaktan münezzehtir. Bu bağlamda temel tefsir kaynaklarından da istifade edilerek haberi sıfatların nasıl anlaşılması gerektiği ve ispât-tenzih dengesinin sağlanamaması bir problem olarak ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmamızın asıl amacı, Kazak mütercimlerinin müteşabih ifadeleri nasıl bir kelami görüşle Kazakça'ya tercüme ettiklerini ortaya çıkarmaktır. Ayrıca çalışmamızda bu ilâhi sıfatların Kur'ân-ı Kerîm'in ve Hadisin çizdiği sınırlar çerçevesinde teşbihe ve tecsime kaçmadan aynı zamanda zihinlerin de anlayabileceği ifadeler ile anlamlandırılması gerektiği ifade edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Almighty Allah told us in his holy book the Qur'an that some of his ayats (signs) are muhkam, and some are mutashabih. The concept of mutashabih is very controversial among scholars in terms of its definition and interpretation and usually refers to verses that cannot be understood from the obvious due to their similarity, polymorphism and proximity and require objective evidence. The concept of mutashabih is a concept that has been discussed by scholars in Islamic literature and has given rise to various religious beliefs. In this study, the Kazakh translated works of the Koran, written in the 20th century, were first presented, then five translations related to this period were studied, as well as how the semantic expressions of the anthropomorphic ayats were translated into the Kazakh language, and after that questions related to this topic were discussed. Semantic expressions require similarity (anthropomorphism) when they are attributed to Allah in the sense in which they are used in the human sphere. Because in this case, a person appears who has a hand, face, eyes, feet, sits, walks and moves, has material qualities for a short time. However, Allah is free from essence, body and accidents. In this context, using the main sources of tafsir, they tried to pose the problem of how to understand semantic expressions and the inability to balance proof-beyond (ispat-tanzih). The main goal of our research is to show how Kazakh translators translate expressions of mutahabish into Kazakh from a theological point of view. In addition, our research has stated that these divine attributes should be interpreted with expressions that can be understood by the mind, without avoiding comparison and manifestation within the limits established by the Qur'an and Hadith.
Benzer Tezler
- Şiî müfessir İbn Şehrâşûb'un Müteşâbihü'l-Kurʾân adlı eserinin usûlü'd-dîn açısından değerlendirilmesi
The Analyzes and Evaluation of the book 'Mutashābah al- Qurʼān' written by Shiī Exegete Ibn Shahrāshūb in Terms of Usûl al-Din
MUHAMMED DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHSİN DEMİRCİ
- Zemahşerî ve Fahreddin er-Râzî'nin Allah'a dair müteşâbih lafızlara yaklaşımlarının mukayesesi
The comparison of the mutashabih words about God in al-Zamakhshari and Fakhr al-Din al-Razi
AHMET İŞERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET KARADAĞ
- 'Müteşâbih' kavramının kelam literatüründeki anlam ve değeri
The meaning and value of the consept 'mutashabih' in the theology literature
TUĞBA GÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN ALİ DÜZGÜN
- Kur'an'da hayvan figürleri ve sembolik yorumları
Animalfigures and their i̇nterpretations in the holy quran
RIFAT KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN ALİ DÜZGÜN