Geri Dön

Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastaların nargile ve E-sigara kullanımı konusundaki tutum ve algıları

The attitude and perceptions of patients presenting to the smoking cessation clinic about hookah and E-smoking use

  1. Tez No: 664765
  2. Yazar: FATOŞ POLAT
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUZAFFER ONUR TURAN
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Göğüs Hastalıkları, Chest Diseases
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  10. Enstitü: İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
  11. Ana Bilim Dalı: Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 93

Özet

AMAÇ: Ülkemizde sigara için uygulanan politikalar sayesinde yıllar içerisinde sigara kullanımı giderek azalmaktadır. Ancak nargile, e-sigara gibi tütün ürünlerinin hakkında yeterli bilgi sahibi olunmadığı ve bu ürünlere kolay ulaşılabildiği görülmektedir. Nargile ve e-sigaranın zararları hakkında daha fazla çalışma yapılmasının tütün ürünleriyle mücadelede yol gösterici olacağını düşünmekteyiz. Çalışmamızda İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sigara Bırakma Polikliniği'ne başvuran hastaların nargile ve E-sigara kullanımı konusundaki tutum ve algıları hakkında bilgi edinmek amaçlandı. YÖNTEM: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Sigara bırakma polikliniğine başvuran ve çalışmaya katılmayı kabul eden 170 hasta araştırmanın popülasyonunu oluşturmuştur. Bu hastalara nargile ve e-sigara kullanım konusundaki alışkanlık ve görüşlerini sorgulayan bir anket uygulanmıştır. BULGULAR: Katılımcıların yaş aralığı 20 ile 71 (ortalama 44.35) olup %60'ı erkek (n: 102), %40'ı kadındır (n: 68). Ayrıca %91.2'si (n: 155) sigara kullanırken, %8.8'i (n: 15) sigarayı bırakmıştır. %10'u (17 kişi) nargile kullanmaktadır. Bu kişilerin nargile kullanımına başlama yaşı 15-60 yaş (ortalama 24.1) arasında değişmektedir. %3'ünde ailede nargile kullanımı bulunmaktadır. Nargile kullananların çoğunluğu (%70.6) 5 yıldan fazla nargile kullanmaktaydı. Yine bu katılımcılardan 1 kişi haftada 3'ten çok, 2 kişi haftada 1-2 kez, 14 kişi haftada 1'den az nargile kullanmaktadır. Kullanıcılardan 10 kişi evde, 2 kişi kahvehanede, 5 kişi nargile kafede nargile içtiğini belirtmiştir. Nargileye başlama nedenleri sorguladığında kişiler en çok arkadaş çevresinden etkilendiğini (%52) belirtmişlerdir. Nargile kullanıcılarının ailelerinin yaklaşık 2/3'ü bireyin nargile kullanımını biliyor ancak önemsemiyordu. Katılımcıların %90'ı nargilenin sağlığa olumsuz etkisinin olduğunu düşünüyorlardı. Nargilenin bağımlılık yapıp yapmadığı konusunda katılımcılardan %64.1'i (109/170) bağımlılık yaptığını söylemiştir. Hastaların 3/4'ten fazlası ise nargileden hastalık bulaşabileceğini belirtmişlerdir. Katılımcıların %20.6'sı e-sigara kullanmaktaydı. E-sigaraya başlama nedenlerini sorguladığımızda kişilerin %71'i (25/35) sigarayı bırakma amaçlı, %12'si (4/35) sigaraya göre maliyet düşük olduğu için, %8'i (3/35) keyifli ve az kokulu olduğundan, %6'sı (2/35) sağlığa çok zararının olmayacağını düşündüğünden, %3'ü (1/35) arkadaşlarına eşlik etmek için başladığını belirtmişlerdir. E-sigara kullanıcılarının aileleri, %72'si (25/35) bireyin e-sigara kullanımını biliyor ancak önemsemiyordu. Katılımcılar e-sigarayı öğrenme yolu olarak en çok %62.9'u (107/170) arkadaş çevresinden öğrendiğini belirtmişlerdir. E-sigaranın kapalı ortamda içilebilmesi hakkında katılımcıların %20'si(34/170) kullanılabilir, %46.5'i (79/170) kullanılamaz, %33.5'i (57/170) bilmiyorum cevabını vermişlerdir. E-sigaranın bağımlılık yapması hakkında katılımcıların %42.9'u bağımlılık yaptığını, %17.1'nin bağımlılık yapmadığını, %40'ının ise bilgi sahibi olmadığını belirtmişlerdir. E-sigaranın çocuklar ve gençler üzerinde özendirici etkisi olduğu görüşü %94.1 katılımcı tarafından belirtilmiştir. E-sigara katılımcıların %68.8'i tarafından diğer tütün ürünleri arasında daha güvenli bulunmamıştır. Zarar algısı açısından katılımcıların %53.6'sı sigaranın, %24.7'si nargilenin, %7.6'sı e-sigaranın en zararlı olduğunu düşünmektedir. Katılımcıların %70'i (n= 119) sigaranın e-sigaradan, %57'si sigaranın nargileden (n= 98) ; %15'i (n= 27) e-sigaranın sigaradan, %14'ü e-sigaranın nargileden(n= 24) ; %27'si nargilenin sigaradan (n= 47), %71'i(n= 122) nargilenin e-sigaradan daha zararlı olduğunu düşünmektedir. Tütün ürünleri bağımlılık açısından değerlendirildiğinde katılımcıların %85.9'u sigaranın, %4.1'i nargilenin daha fazla bağımlılık yaptığını belirtmişlerdir. Katılımcıların %88'i sigaranın e-sigaradan (n= 151), %74'ü (n= 127) nargilenin e-sigaradan daha fazla bağımlılık yaptığını, %10'u (n= 17) ise her üçünün eşit oranda bağımlılık yaptığını belirtmişlerdir. Katılımcıların %84.1'i nargile ve e-sigara hakkında bilgilendirme yapılmadığını söylerken, en çok bilgi alma yöntemi olarak radyo ve TV gösterilmiştir. Erkek katılımcıların, kadınlara göre daha yüksek oranda e-sigara kullandığı bulunmuştur (p= 0.002). Her iki cinsiyet, sigaranın e-sigaraya göre daha zararlı olduğunu düşünmekte olup, e-sigaranın daha zararlı olduğunu düşünenlerin çoğunluğu erkektir (%77.8) ve erkek cinsiyetin e-sigaranın daha zararlı olduğu algısına sahip olması istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p= 0.027). Çalışma durumu ve aileyle yaşama durumu ile e-sigara kullanımı arasındaki ilişki incelendiğinde çalışanlarda ve ailesiyle yaşayanlarda e-sigara kullanımı istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p= 0.002 ve p= 0.026). Nargile ve e-sigara kullananların yaş ortalaması kullanmayanlara göre istatistiksel açıdan anlamlı olarak düşük bulundu (p= 0.021 ve p= 0.001). SONUÇLAR: Çalışmamızda, nargile prevalansı %10 (n= 17), e-sigara prevalansı %20.6 (n= 35) olarak bulunmuştur. Ülkemizde erişkin yaş grubunda e-sigara kullanımı prevalansı hakkında yeterince çalışma yoktur, bu açıdan literatüre katkı sağlamaktadır. E-sigara ve sigaranın yüksek oranda ikili kullanıldığı görülmüştür. Erkek katılımcıların, kadınlara göre daha yüksek oranda e-sigara kullanması düşündürücü bir sonuçtur. Çalışmamız sigara, e-sigara ve nargile zarar ve bağımlılık oluşturma algısı bakımından toplumun bilgi düzeyinin ölçülmesinde katkı sağlamaktadır. Literatürde e-sigara ve nargile kullanımı hakkında daha çok adolesan yaş grubu ile çalışmalar yapılmıştır ve genel olarak zarar ve bağımlılık algısı, hastalık bulaşma ile ilgili bilgi düzeylerinin çalışmamızın aksine daha düşük olduğu görülmüştür. Bu durum çalışmamızdaki katılımcıların erişkin olmasına bağlı farkındalık düzeylerinin yüksek olmasıyla açıklanabilir. Sonuç olarak, nargile, e-sigara gibi tütün ürünlerinin hakkında yeterli bilgi sahibi olunmadığı ve bu ürünlere kolay ulaşılabildiği görülmektedir. Sigaranın zararları iyi tariflenmiş ve reklamı yasaklanmıştır ancak e-sigara ve nargilenin sağlık üzerine zararları yeterince duyurulmamaktadır ve pazarlaması yeterince kısıtlanmamıştır. Özellikle e-sigaranın zararları hakkında daha fazla çalışma yapılması, yüksek nikotin bağımlılığı oluşturduğunun topluma anlatılması, nargilenin kafe ve benzeri yerlerde özendirici ve kolay ulaşılabilirliğinin önüne geçilmesi tütün kontrol eylem planı olarak benimsenmelidir. Tüm tütün ürünlerinin kullanımın sürekli denetlenmesi, özellikle tütün piyasasının hedef kitlesi olan gençleri tütün ürünlerinin kullanımına teşvik eden faktörlerin tanımlanması başarılı bir tütün kontrol ve engelleme stratejisi olabilir. Burada ailelere de büyük görev düşmektedir. Ailelerin, çocuklarıyla sağlıklı bir iletişim kurmaları, negatif reaksiyon ve cezadan kaçınmaları, tütün ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı konusunda kapsamlı ev kuralları koymaları önerilmektedir.

Özet (Çeviri)

OBJECTIVE: As a result of the policies implemented aimed at smoking habit in our country, smoking rate has been gradually declining over the years. However, it is seen that there is not enough information about such tobacco products as hookahs and e-cigarettes which are easily accessible. We think that further studies on the harm done by hookah (shisha) and e-cigarette may guide the fight against tobacco products. In our study, it was aimed to obtain information about the attitudes and perceptions of patients who applied to Izmir Katip Çelebi University Atatürk Training and Research Hospital Smoking Cessation Outpatient Clinic about hookah and e-cigarette use. METHOD: The study population was made up of 170 patients presenting to Izmir Katip Çelebi University Atatürk Training and Research Hospital Chest Diseases Smoking Cessation Clinic and agreeing to participate in the study. A questionnaire investigating their habits and opinions about hookah and e-cigarette use was applied to the patients. RESULTS: The age range of the participants varied between 20 and 71 (mean 44.35). 60% were men (n: 102) and 40% were women (n: 68). In addition, 91.2% (n: 155) of them declared to smoke, while 8.8% (n: 15) quit smoking. 10% (17 people) used hookah. The starting age of these people to use hookah was seen to vary between 15-60 years (mean 24.1). 3% of them had a history of hookah use in the family. Most of the hookah users (70.6%) had been smoking hookah for more than 5 years. Again, among these participants, 1 person used hookah more than 3 times a week, 2 people 1-2 times a week and 14 people used less than 1 hookah per week. 10 users stated that they smoked hookah at home, 2 at a cafe, and 5 at a hookah cafe. When they were questioned about the reasons for starting hookah, the participants stated that they were mostly influenced by their friends (52%). Approximately 2/3 of the families of hookah users knew but did not care about the hookah use of the individual. 90% of the participants thought that hookah has a negative effect on health. Regarding the question of whether hookah is addictive or not, 64.1% (109/170) of the participants stated that it is addictive. More than 3/4 of the patients stated that the disease could be transmitted from hookah. 20.6% of the participants reported that they were using e-cigarettes. When we questioned the reasons for starting e-cigarettes, 71% (25/35) of the people reported to be using it with the purpose of quitting cigarette smoking, while 12% (4/35) declared that it was less costly compared to packed cigarettes, and 8% used it thinking it was fan and had less unpleasant smell (3/35), 6% (2/35) thought that it would not be harmful to health. Also, 3% (1/35) stated that they started to use it to keep up with their friends. 72% (25/35) of the families of e-cigarette users knew about their use of e-cigarettes, but did not care. 62.9% of the participants (107/170) reported to have learned e-cigarettes mostly from their circle of friends. When asked about the possibility of smoking e-cigarettes indoors, 20% (34/170) of the participants answered that it could be used, 46.5% (79/170) could not be used and 33.5% (57/170) did not know about it. 42.9% of the participants stated about the addiction of e-cigarette that it is addictive, 17.1% not addictive, and 40% reported to have no information. 94.1% of the participants stated that e-cigarettes have an incentive effect on children and adolescents. On the other hand, e-cigarettes were not found safer among other tobacco products by 68.8% of the participants. When asked in terms of perception of harm, 53.6% of the participants think that smoking is the most harmful, while 24.7% think hookah is the most harmful and 7.6% think this is e-cigarette. 70% of the participants (n= 119) are of the opinion that cigarette is more harmful than e-cigarettes, while 57% think that cigarette is more harmful than hookah (n= 98); 15% (n= 27) think e-cigarette is more harmful than cigarette, 14% think that e-cigarette is more harmful than hookah (n= 24); 27% think that hookah is more harmful than cigarettes (n= 47) and 71% (n= 122) think that hookah is more harmful than e-cigarettes. When tobacco products were evaluated in terms of addiction, 85.9% of the participants stated that cigarette smoking caused more addiction, while 4.1% stated that the hookah caused more addiction. 88% of the participants stated that smoking was more addictive than e-cigarettes (n= 151). For 74% (n= 127), hookah was more addictive than e-cigarettes, and for 10% (n= 17), all three are addicted equally. While 84.1% of the participants stated that they were not informed about hookahs and e-cigarettes, radio and TV were referred as the most informational method. It was found that male participants used hookahs and e-cigarettes at a higher rate than women (p= 0.002). Both genders think that cigarettes are more harmful than e-cigarettes, and the majority of those who think e-cigarettes are more harmful are male (77.8%), and the perception of male participants that e-cigarettes is more harmful was statistically significant (p= 0.027). When the relationship between working status and living with family and use of e-cigarette was examined, the use of e-cigarettes was found to be statistically significant in employees and those living with their families (p= 0.002 and p= 0.026). The mean age of those using hookah and e-cigarette was found to be statistically significantly lower than those who did not (p= 0.021 and p= 0.001). CONCLUSION: In our study, the prevalence of using hookah was 10% (n= 17) while the prevalence of e-cigarette usage was 20.6% (n= 35). In our country, there are not enough studies on the prevalence of e-cigarette use in the adult age group, in this way; our study contributes to the literature in this respect. It was observed that e-cigarettes and cigarettes were used at a high rate of dual use. It was found that male participants used e-cigarettes at a higher rate than women. Our study contributes to the measurement of the knowledge level of the society in terms of the perception of harm by smoking, e-cigarette and hookah as well as causing addiction. In the literature, studies on e-cigarette and hookah use have been conducted mostly with adolescents and it has been observed that the perception of harm and addiction and the level of knowledge about disease transmission are lower than our study, which can be explained by the high level of awareness due to the adulthood of the participants in our study. As a result, it is seen that there is not enough information about easily accessible such tobacco products as hookahs and e-cigarettes. The harm caused by cigarettes is well described and their promotional advertisement is prohibited, but the health hazards of e-cigarettes and hookahs are not sufficiently publicized and their marketing is not sufficiently restricted. Especially conducting more studies on the harm of e-cigarettes, explaining to the public that it causes high nicotine addiction, and preventing the incentive and easy accessibility of hookah in cafes and similar places should be adopted as tobacco control action plan. Continuous monitoring of the use of all tobacco products and defining the factors that encourage young individuals, the target group of the tobacco market, to use tobacco products can be a successful tobacco control and prevention strategy. Families also have a big responsibility here. It is recommended that families establish a healthy communication with their children, avoid negative reactions and punishments, and establish comprehensive house rules for the use of tobacco and other tobacco products.

Benzer Tezler

  1. Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastaların tedavi geri bildirimlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the treatment feedbacks of patients who apply to smoking polyclic

    SÜNDÜS GÖRÜKMEZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEÇİL ARICA

  2. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Sigara Bırakma Polikliniği çalışmalarının değerlendirilmesi

    Evaluation for the study Of Quitting Smoking Clinic Of Trakya University Medical Faculty

    RIFAT KÖKTEN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Göğüs HastalıklarıTrakya Üniversitesi

    Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CELAL KARLIKAYA

  3. Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastaların nikotin bağımlılığının sosyodemografik özellikler ve depresyon ile ilişkisi

    The relationship of nicotine dependence with sociodemographic characteristics and depresion in the patients admitted to smoking cessation clinic

    USAME VELİOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Aile HekimliğiDüzce Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CEMİL IŞIK SÖNMEZ

  4. Sigara bıraktırma polikliniğine başvuran hastaların sigara içme arzusu ve sigara bırakma yorgunluğu ölçeği ile ilişkisi

    Relationship between the desire to smoke and smoking cessation fatigue of patients who apllied to the smoking cessation outpatient clinic

    ERSİN İSTEK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN HÜSEYİN MUTLU

  5. Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastaların sigara bırakma başarısı öngörülerinin ve sağlık algılarının değerlendirilmesi

    Evaluation of smoking quit success predictions and health perceptions of patients applying to the smoking cessation clinic

    ELİF ESEN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Aile HekimliğiHarran Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DURSUN ÇADIRCI BARUT