Lise öğrencilerindeki psikolojik belirtilerin sosyal medya kullanım bozukluğu ve siber zorbalık ile ilişkisi
The relationship of high school students psychological symptoms with social media use disorder and cyber bullying
- Tez No: 666072
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA ALTUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte insanların internet ve sosyal medyaya olan ilgisi büyük oranda artmış, internet ve sosyal medya her yaştan kesimin dikkatini çeker hale gelmiştir. Özellikle lise öğrencileri arasında oldukça yaygın olan sosyal medyanın, ne sıklıkla ve hangi amaçlarla kullanıldığı oldukça önemlidir. Çünkü sosyal medya kullanım süresi arttıkça bireylerin işlevselliği bozulmakta ve paylaşımların içerikleri nedeniyle bireylerin ruh sağlıkları olumsuz yönde etkilenebilmektedir. Dolayısıyla yoğun sosyal medya kullanımının psikolojik durumlar ile ilişkisini araştırmak büyük bir önem arz etmektedir. Problemli internet ve sosyal medya kullanımı bazen beraberinde siber zorbalık gibi bir sorunu da getirebilmektedir. Özellikle ergenlik döneminde oldukça yaygın olan bu durumun olumsuz sonuçlarının hem zorbaca davranışları gösteren hem de mağdur olan kişiler açısından araştırılması önemli görülmektedir. Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerindeki psikolojik belirtiler ile sosyal medya kullanım bozukluğu ve siber zorbalık arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Bununla birlikte psikolojik belirtilerin cinsiyet, akademik ortalama, siber zorbalığa maruz bırakma ve siber mağduriyet yaşama değişkenleri ile ilişkileri de ele alınmıştır. Araştırmanın örneklemini farklı tür liselerde öğrenim gören 787 (Kadın= 348, Erkek= 356) öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği, Siber Zorbalık Ölçeği, Siber Mağduriyet Ölçeği, Güçler ve Güçlükler Anketi kullanılmıştır. Veri analizinde tanımlayıcı istatistik tekniklerinin yanı sıra çoklu regresyon, bağımsız t testi ve korelasyon tekniklerinden yararlanılmıştır. Lise öğrencilerinin olumsuz psikolojik belirtilerinin açıklanması amacıyla kurulan regresyon modelinde sosyal medya kullanım bozukluğu ve siber mağduriyetin yordayıcı rollerinin anlamlı olduğu bulunmuştur. Akademik başarı ile olumsuz psikolojik belirtiler ve sosyal medya kullanım bozukluğu arasında negatif; olumlu psikolojik belirti olan“sosyal davranış”ile pozitif ilişki olduğu görülmüştür. Sosyal medya kullanım bozukluğunun olumsuz psikolojik belirtiler ile pozitif yönde, psikolojik belirtilerin olumlu alt boyutu ile negatif yönde bir ilişki içerisinde olduğu görülmüştür. Kız öğrencilerde psikolojik belirtilerin“dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik”,“duygusal sorunlar”ve“sosyal davranışlar”alt boyutlarının puanları erkek öğrencilere göre daha yüksek olarak bulunmuştur. Siber zorbalık yapan ve siber mağduriyet yaşayan öğrencilerin olumsuz psikolojik belirti puanlarının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular sosyal medyanın taşıdığı riskler ve siber zorbalığın bireyler üzerindeki etkileri hakkında bilimsel alana katkı sağlayacak niteliktedir. Ayrıca bu çalışmadan elde edilen sonuçların lise öğrencilerine yönelik önleyici ve uyum sağlayıcı psikolojik danışma hizmetlerinde kullanılabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Nowadays, with technological development, people's interest in the internet and social media has increased to a great extent, and the internet and social media have attracted people's attention at all ages. It is vital how often and for what purposes social media is used, which is quite common among high school students. It is because as the duration of social media use increases, individuals have difficulty in performing their actions, or their mental health may be adversely affected due to sharing content. Therefore, it is of great importance to investigate the relationship between intensive social media use and psychological states. Problematic internet and social media use can sometimes bring along problems such as cyberbullying. Therefore, it is important to investigate the negative consequences of this situation, which is quite common, especially during adolescence, in both bullies and victims. For that reason, this study aims to examine the relationships of psychological symptoms in high school students with social media use disorder (SMUD) and cyberbullying. The study sample consists of 787 (Female = 348, Male = 356) students studying in different types of high schools. Data collection tools in the study are Personal Information Form, Social Media Use Disorder Scale, E- Bullying Scale, Cyber Victim Scale, Strengths and Difficulties Questionnaire. In addition to descriptive statistical techniques, linear regression, independent t-test, and correlation techniques were used in data analysis. In the regression model established to explain high school students' negative psychological symptoms, it was found that the predictive roles of social media use disorder and cyber victimization were statistically significant. There was no statistically significant relationship between academic achievement, negative psychological symptoms, and social media use disorder; however, a positive relationship was observed with social behavior, which is a positive psychological symptom. It was observed that there was a positive relationship between the SMUD and negative psychological symptoms. Also, there was a negative relationship with the positive subscale of psychological symptoms. The scores of“attention deficit and hyperactivity”,“emotional problems”and“social behavior”which are sub-dimensions of psychological symptoms in female students were found to be higher than male students. It was concluded that the negative psychological symptom scores of the students who committed cyberbullying and experienced cyber victimization were higher. The findings obtained from the research are of the nature to contribute to the scientific field about the risks of social media and the effects of cyberbullying on individuals. It is also thought that the results obtained from this study can be used in preventive and adaptive counseling services for high school students.
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinde görülen psikolojik belirtilerin bazı değişkenlere göre incelenmesi
Başlık çevirisi yok
MELEK KERİMOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN AKMAN
- Lise öğrencilerinde benlik saygısı, yaşam amacı, akademik kontrol odağı ve psikolojik belirtilerin okula yabancılaşmayı yordamadaki rolü
The alienation to school role of high school students inthe sense of self-esteem, the aim of life, academics, and therole of general psycological health
BURHAN ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE REZAN ÇEÇEN EROĞUL
- The Psychological effects of the university entrance examination on high school students: The role of self-esteem and anxiety
Üniversite giriş sınavının lise öğrencileri üzerindeki psikolojik etkisi: Özsaygı ve kaygının rolü
METİN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEBİ SÜMER
- Lise öğrencilerinde erken dönem uyumsuz şemalar, benlik saygısı düzeyi, ruhsal belirti düzeyi ve sosyal görünüş kaygısı düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi
A study of relationships among early maladaptive schemas, self esteem level, psychological symptom level and social appearance anxiety level of high school students
SUMRU ÖZ ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANİFE KAHRAMAN
- Dijital oyun bağımlılığı ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki
The relation between personality traits and dijital game addiction
CEYDA TERLEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMHUR TAŞ