Tek Parti Döneminde Isparta (1923-1950)
Isparta during the Single Party Period (1923-1950)
- Tez No: 667840
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEVİLAY ÖZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Cumhuriyet, Tek Parti, Isparta, Yerel Tarih, Republic, Single Party, Isparta, Local History
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Cumhuriyet rejimi, Anadolu'nun tüm illerinde olduğu gibi Isparta'da da köklü ve kalıcı yeniliklerin yaşanmasını sağlamıştır. Cumhuriyetle birlikte ilde nerdeyse hiç bulunmayan bayındırlık ve imar faaliyetleri başlatılmıştır. Şehir imar plânı hayata geçirilmiş, karayolları yapılmış ve ile demiryolu getirilmiştir. Modern anlamda su taşınma ve ilin kanalizasyon hizmetleri de bu dönemde gerçekleşmiştir. Haberleşme alanında posta ve telgrafa ek olarak telefon eklenmiş, şehirlerarası telefon telleri döşenmiştir. Diğer yandan devlet kurumlarının ıslahı ve yeniden inşası hız kazanmış yeni hastaneler ve okullar açılmıştır. Bu dönemde cezaevi ve Çocuk Esirgeme Kurumu yenilenerek faaliyetlerine devam etmeleri sağlanmıştır. Millî banka şubelerinin açılması ile ilde ziraat kredi kooperatifleri oluşturulmuştur. Cumhuriyetten bir yıl önce Isparta'ya getirilen matbaa, Cumhuriyetin ilan edilmesiyle çalışmalarına hız katmış, yerel gazete ve dergiler basmıştır. Cumhuriyet yönetiminin eğitim alanında gerçekleştirdiği Tevhid-i Tedrisat ve Harf İnkılâbı gibi reformlar, Isparta'da eğitim ve öğretim faaliyetlerine hız kazandırmıştır. Pansiyonlu köy okullarının açılması ile ilkokul eğitimi üç yıldan beş yıla çıkarılmıştır. İlde ilkokul ve ortaokulların yaygınlaştırılması ile eğitim çağındaki tüm çocuklara ulaşmak hedeflenmiştir. Cumhuriyet yönetimi, sanayi alanında yaptığı reformlar ile Isparta'da mevcut olan küçük el sanatları işletmeleri, büyük ve modern fabrikalara dönüştürmüştür. Bu fabrikalar; 1926 yılında açılan Isparta İplik Fabrikası ile Yalvaç Deri Fabrikası ve 1935 yılında açılan Gülyağı fabrikasıdır. Yeni açılan bu fabrikaların dışında, faaliyetlerini sürdüren deri fabrikası ve Keçiborlu Kükürt Fabrikası ıslah edilmiştir. Isparta'da tarım ve hayvancılığın iyileştirilmesi için 1945 yılında Zirai Kalkınma Birliği kurulmuştur. Hayvancılığın gelişimi için yoğun veterinerlik hizmetleri başlatılmış tarım için çeşitli hastalıklarla savaşılmıştır. Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki yönetimin, idari ve siyasi taşra teşkilatlanmasının temelinde millete hizmet anlayışı hâkimdir. Bu anlayış tüm ülke kaynaklarını ekonomik ve sosyal kalkınmaya adamıştır. 1923-1950 yılları arasında TBMM'de Isparta'dan yirmi farklı isim milletvekili olarak görev almıştır. Hafız İbrahim Demiralay (6 Dönem seçilmiştir), Hüseyin Hüsnü Özdamar (6 dönem seçilmiştir), Kemal Turan Ünal (5 dönem seçilmiştir), Kazım Aydar (2 dönem seçilmiştir) ve Rıfat Güllü hizmetleri ile öne çıkan milletvekilleri olmuştur. Aynı yıllar arasında idari teşkilatlanmada dokuz farklı vali görev almıştır. Durmuş Bey (1930-1932) ve Fevzi Daldal (1932-1939) hizmetleri öne çıkan valiler olmuştur. Aynı dönemde yedi farklı Belediye Başkanı arasından Hilmi Çakmakçı'nın hizmetleri oldukça ön plândadır.
Özet (Çeviri)
The Republican regime has ensured that radical and permanent innovations are experienced in Isparta, as in all provinces of Anatolia. With the Republic, public works and zoning activities, which were almost never found in the province, started. The city development plân was implemented, highways were built and a railway was introduced. In the modern sense, water transportation and sewage services of the province were also realized in this period. In the field of communication, in addition to the post and telegraph, a telephone has been added, and long distance telephone wires have been laid. On the other hand, the rehabilitation and reconstruction of state institutions accelerated and new hospitals and schools were opened. During this period, the prison and the Child Protection Agency were renewed and they were allowed to continue their activities. With the opening of national bank branches, agricultural credit cooperatives were established in the province. The printing house, which was brought to Isparta one year before the Republic, accelerated its work with the proclamation of the Republic and printed local newspapers and magazines. Reforms such as the Unification of Education and Harf Revolution made by the Republican administration throughout the country in the field of education have also found application in Isparta. With the opening of primary and secondary schools, educational activities in the province gained momentum. The Republic administration transformed the small handicraft businesses in Isparta into large and modern factories with the reforms it made in the field of industry. These factories; Isparta Yarn Factory and Yalvaç Leather Factory opened in 1926 and Rose Oil factory opened in 1935. Apart from these newly opened factories, the leather factory and Keçiborlu Sulfur Factory have been rehabilitated. The Agricultural Development Union was established in 1945 to improve agriculture and animal husbandry in Isparta. Intensive veterinary services were initiated for the development of animal husbandry, and various diseases were fought for agriculture. The understanding of service to the nation is dominant on the basis of the administrative and political provincial organization of the administration in the first years of the Republic. This understanding devotes all country resources to economic and social development. Between 1923-1950, twenty different names from Isparta served as MPs in the Turkish Grand National Assembly. Hafız İbrahim Demiralay (6 terms was elected), Hüseyin Hüsnü Özdamar (6 terms), Kemal Turan Ünlü (5 terms) and Kazım Aydar (2 terms) became prominent members of parliament with their services. During the same years, nine different Governors took part in the administrative organization. Durmuş Bey (1930-1932) and Fevzi Daldal (1932-1939) became prominent governors. In the same period, the services of Hilmi Çakmakçı, among seven different mayors, were at the forefront.
Benzer Tezler
- Yer değişikliği yapan öğretmenlerin iletişim kaygılarının incelenmesi
Investigation of communication apprehension of relocated teachers
ÖZGÜR TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZNUR TULUNAY ATEŞ
- Türkiye'de kent konseyleri ve sivil toplum kuruluşları: Nitel bir alan araştırması
City councils and non-governmental organizations in Turkey: A qualitative field research
GÖZDE KESTELLİOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Kamu YönetimiErciyes ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT TEK
- Behavioral and genetic evaluation of the effect of prenatal stress on functional cerebral asymmetries in rats
Ratlarda prenatal stresin fonksiyonel serebral asimetri üzerindeki etkisinin davranişsal ve genetik açidan değerlendirilmesi
SEVİM ISPARTA
Doktora
İngilizce
2023
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiGenetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENGİ ÇINAR KUL
PROF. DR. ONUR GÜNTÜRKÜN
- Fire history and climate change: Black pine forests in Western Anatolia
Batı Anadolu'daki karaçam ormanlarının yangın tarihi ve iklim değişikliği
EVRİM AYŞE ŞAHAN
Doktora
İngilizce
2022
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN NÜZHET DALFES
PROF. DR. NESİBE KÖSE
- Osmanlı camilerinde çinili mihraplar (15.-18. yüzyıl)
Tiled mihraps in Ottoman mosques (15th-18th century)
DİLEK ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2024
Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİYE UYSAL