Etik-estetik bağlamda iyi ve güzel: Platon ve Kant analizi
Good and beautiful in ethical-aesthetic context: Plato and Kant analysis
- Tez No: 668334
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FEYZA CEYHAN ÇOŞTU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Platon'a göre, iyi ve güzelin ayrı ideaları vardır. İyi ve güzel olmak için bu idealara katılmak gereklidir. Platon, iyiden bahsederken iyinin en yüksek varlık ilkesi olduğundan da bahseder. Platon'a göre iyi, duyulur ve düşünülür dünyanın anlaşılmasını sağlayan varlığın en temel ilkesidir. Bu salt iyi ilke, özünde güzeldir ve bu güzellik görülmeyen bir güzelliktir. Platon'a göre güzel, ilk göze çarpan, ilk fark edilendir. İyi ise görünüşe verilmemiştir. İyi ve güzel olabilmek için ruh ve beden, bu ilkeyle belirlenen ölçü ve orana uymak zorundadır. Platon, ölçü ve oran ile iyi ve güzeli ortak noktada buluştururken görünmezlik ve biçim ile birbirinden uzaklaştırmıştır. Platon, iyiliğin ve güzelliğin özünün aynı yerde olduğunu söylemiştir. İyi, en yüksek ilkenin salt iyiliği ile manevi bir güzelliğin özüdür. Nesnede güzel yalnızca biçimdedir çünkü nesneler salt biçim olan güzel ideasından pay alır. Yararlılık güzelin belirleyicisi olursa iyi ile de tanımlanabilmektedir. Platon'a göre güzel, zaten bizzat nedenin kendisi olan iyinin var olmasının bir nedeni olamaz. Çünkü neden kendisinin nedeni olamaz ancak var ettiği şeyin bir nedeni olabilir. Kant ise iyi ve güzel konusunda ilgiyi öne sürerek bir ayrım yapmıştır. İyi, daima bir ilgi barındırır. Güzel ise her türlü ilgiden arındırılmıştır. Bir şeye iyi diyebilmek için onun ne olduğunu bilmek gerekir. Bu nedenle iyi bir kavrama ihtiyaç duyar. Bir şeye güzel diyebilmek için nesnenin ne olduğunu bilmemize gerek yoktur. Güzel bu nedenle kavramada ihtiyaç duymaz. İyi daima elde edilmek istenir. Bu istek onun varlığına olan ilgiyi sürekli kılar. Güzel ise yalnız salt seyretmeden kaynaklanır. Anlamsız, yararsız olan birçok şey saf bir seyretme ile güzel bulunur ve güzel bulunduğu için hoşluk uyandırır. Kant, önce nesnenin güzel bulunduğunu hoşlanmanın ise daha sonra oluştuğunu söyler. İyi ise yasa tarafından belirlenmiş ve zorunlu bir hoşlanmanın nesnesi haline getirilmiştir. Kant, doğadaki güzeli bu ahlaki iyinin simgesi ilan etmiştir. Etik-estetik bağlamda iyi ve güzelin analizi, bu iki filozofun yaklaşımları üzerinden yapılarak benzerlikleri, farklılıkları ve ilişkileri ortaya konulacaktır.
Özet (Çeviri)
According to Plato, the good and the beautiful have separate ideas. It is necessary to agree with these ideas in order to be good and beautiful. When speaking of the good, Plato also mentions that the good is the highest principle of existence. According to Plato, it is the most basic principle of existence that enables the understanding of the good, sensible and conceivable world. This pure good principle is beautiful in essence, and this beauty is unseen beauty. According to Plato, the beauty is the first to be noticed. If it is good, the appearance is not given. In order to be good and beautiful, the soul and body must comply with the measure and proportion determined by this principle. While Plato brings measure and proportion together with good and beautiful at the common point, he distances them from each other with invisibility and form. Plato said that the essence of goodness and beauty are in the same place. The good is the essence of spiritual beauty by the sheer goodness of the highest principle. The object is beautiful only in its form, because the objects have a share of the beautiful idea which is pure form. If utility is the determinant of beauty, it can also be defined with good. According to Plato, beauty cannot be a reason for the existence of the good, which is the cause itself. Because why cannot be its own cause, it may be the cause of what it creates. Kant, on the other hand, made a distinction by arguing about interest in good and beautiful. Good always carries an interest. In order to say something good, one must know what it is. So good needs a grip. In order to call something beautiful, we don't need to know what your object is. Beautiful therefore does not need to grip. Good is always desired to be achieved. This desire keeps the interest in its existence permanent. If it is beautiful, it only comes from watching. Many frivolous, useless things are found beautiful by pure viewing and pleasant because they are found beautiful. Kant says that the object is found beautiful first and liking occurs later. If good is determined by law and turned into an object of compulsory liking. Kant declared the beauty in nature the symbol of this moral good. The analysis of the good and the beautiful in an ethical-aesthetic context is made through the approaches of these two philosophers, and their similarities, differences and relationships have been tried to be revealed.
Benzer Tezler
- Une etude sur le concept de negation dans le cadre de la critique Hegelinne de l'ironie romantique
Hegel'in romantik ironi eleştirisi çerçevesinde olumsuzlama kavramı üzerine bir inceleme
SEMA ÖZTEKİN
Yüksek Lisans
Fransızca
2024
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UMUT ÖKSÜZAN
- Ethical and aesthetical judgement in open urban space: The case of Taksim Square
Kentsel açık alanda etik ve estetik yargı: Taksim Meydanı örneği
SELİN ASLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ
- Yapay zekâ teknolojisinin grafik tasarım alanına yansıması ve bir uygulama örneği
Artificial intelligence technology in the field of graphic design reflection and an application example
TİLBE ŞEYDA TİLBE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarKütahya Dumlupınar ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT MERCİN
- Görsel kültür bağlamında sinemada yapay zeka teması
In the context of visual culture in the cinema artificial intelligence theme
MERVE BOZKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarTrakya ÜniversitesiGörsel Kültür Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN BEKSAÇ
