Siyasi-fikri ortam ve eğitimde merkezileşme bağlamında Anadolu Selçuklu medrese mimarisinin gelişim süreci
The development process of Anatolian Seljuk madrasa architecture in the context of political-intellectual environment and centralization in education
- Tez No: 669000
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ŞENER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Selçuklular, tarih sahnesine ilk çıktıklarında İslam dünyası siyasi ve fikri açıdan tam bir parçalanmışlık içerisindeydi. Evveliyatında tek bir devlet olarak var olan İslam dünyası birçok devlete bölünmüştü. Hâlihazırda üç farklı halife kendi iktidarını sağlamanın mücadelesi içerisindeydi. Üç farklı halifenin haricinde birbirine cephe almış mahalli iktidarlar da bulunmaktaydı. Bu iç çatışmalar ve siyasi kargaşa ortamı İslam dünyasında coğrafi sınırların küçülmesine sebebiyet vermişti. Fikri parçalanmışlık ise var olan bu siyasi parçalanmışlığın en başlıca sebeplerinden biriydi. Hakikati söylediğini iddia eden birçok akıl, birbirleriyle mücadele halindeydi. Akıldaki bu ayrılık eyleme de yansımaktaydı. Selçuklular işte bu siyasi ve fikri kargaşa ortamında yeni dâhil oldukları medeniyetin yaşadığı bu buhrana karşı tarihi tecrübenin kendilerine kattığı özelliklerle politikalar geliştirmişlerdir.Selçuklular, askeri başarılarla büyük oranda çözüme kavuşturulan siyasi parçalanmışlığa ek olarak, zihni parçalanmışlığa sebep olan denetimden yoksun parçalı eğitim faaliyetleri yerine tek başına eğitime hasredilen medreseleri, İslam dünyasında yaygınlaştırmışlardır. Yönetici tabakanın kurduğu medreseler, vakfiyelerde belirtilmiş şartlarla birlikte eğitimde devletin görünürlüğünü artırmış ve bu doğrultuda düzenin, kurumsallaşmanın ve birliğin oluşmasına sebep olmuştur. Pek tabiidir ki dönemin siyasi-fikri ortamı ve eğitimde merkezileşme politikaları medrese yapılarına mimari açıdan da yansımıştır. Kapsayıcı bir üst dil çerçevesinde farklı varyasyonlarla üretilen medreseler, bu etkenler bağlamında kendi tipolojisini zaman içerisinde oluşturmuş ve geliştirmiştir. Bu çalışmada, medreselerin icra ettiği fonksiyon, gözler önüne serilerek siyasi-fikri ortam ve eğitimde merkezileşme bağlamında medrese mimarisinin oluşum ve gelişim süreci incelenmiştir. Bu doğrultuda, Anadolu Selçuklu medreseleri, siyasi kırılma noktaları referans alınarak mimari plan tipleri üzerinden tarihsel bağlam içerisinde analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
By the very first time when the Seljuks are established, the Islamic world was in complete disintegration in terms of politics and intellect. The Islamic world, which previously existed as a single state, was divided into many states. Currently, three different caliphs were struggling to maintain their power. In addition to these three different caliphs, there were also local governments that were in competiton. These internal conflicts and political turmoil caused the geographical borders to shrink in the Islamic world. Intellectual fragmentation was one of the main causes of this existing political fragmentation. Many minds that claimed to be telling the truth were fighting each other. This separation in the mind was also reflected in the action. In this political and intellectual turmoil environment, the Seljuks have developed policies against this crisis they encountered as a new member of civilization with the help of the features brought by historical experience. In addition to the political fragmentation that was largely resolved by military successes, they extended the madrasahs devoted only to education in the Islamic world, rather than the piecemeal educational activities that caused the mental fragmentation. The madrasahs established by the ruling layer increased the visibility of the state in education together with the conditions specified in the vakfiye and caused the formation of order, institutionalization and unity in this direction. Of course, the political-intellectual environment of the period and the centralization policies in education were reflected in the madrasah structures from an architectural point of view. Madrasahs produced with different variations within the framework of an inclusive upper wording, in the context of these factors, have formed and developed their own typology over time. In this study, the formation and development process of madrasah architecture was examined in the context of political-intellectual environment and centralization in education by revealing the function of madrasahs. In this direction, Anatolian Seljuk madrasahs were analyzed in historical context through architectural plan types with reference to political breaking points.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Atatürk Dönemi kadın eğitimi
Başlık çevirisi yok
SUNA ÖZTOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA BAYKAL
- Mehmed Akif ve Tevfik Fikret'in eğitim görüşlerinin mukayesesi
Comparison of Mehmed Akif and Tevfik Fikret's views on education
GÜLSÜM ŞENBALCI
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Modern devlet ve ırk söylemi çerçevesinde Ruanda soykırımı
Rwandan genocide within the framewok of modern state and race discourse
EBRU ÇOBAN
Doktora
Türkçe
2007
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN ALPKAYA