Diyabetes mellitus tanılı hastalarda sarkopeni sıklığı ve sarkopeninin yaşam kalitesine etkisi
The frequency of sarcopenia among diabetes mellitus patients and the effect on the quality of life
- Tez No: 670246
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SALİH BAŞER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: İç Hastalıkları, Internal diseases
- Anahtar Kelimeler: Diyabetes Mellitus, Sarkopeni, Yaşam Kalitesi, SF 36, MCS, PCS, Diabetes Mellitus, Sarcopenia, Quality of Life, SF 36, MCS, PCS
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
GİRİŞ ve AMAÇ: Diyabetes mellitus; yaşam boyu izlem ve tedavi gerektiren, çok sayıda komorbid hastalık ve komplikasyonun eşlik ettiği, kişiye ve çevresine sosyal ve maddi yük getiren kronik bir hastalıktır. Diyabetik hastalarda kas kitlesi ve gücü daha düşük olma eğilimindedir. Ek olarak mikrovasküler ve makrovasküler komplikasyon gelişimi de sarkopeni ile ilişkilendirilmiştir. Sarkopeninin ise hastanın yaşam kalitesini düşüren önemli etkenlerden biri olduğu düşünülmektedir. Biz de bu çalışmada diyabetes mellitus tanılı hastalarda sarkopeni sıklığını, sarkopeniye etki eden faktörleri ve bunların yaşam kalitesine etkilerini değerlendirmeyi amaçladık. GEREÇ ve YÖNTEM: Araştırmanın etik kurul onayı Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'ndan alındı. Çalışmamıza Ankara Atatürk Şehir Hastanesi İç Hastalıkları polikliniklerine başvuran diyabetes mellitus tanılı 362 hasta dahil edildi. Çalışmaya katılmayı kabul eden hastaların demografik özellikleri, diyabet süreleri, ek hastalıkları, aldığı anti-diyabetik tedavileri ve süreleri, mikrovasküler komplikasyonları, laboratuvar parametreleri, fiziksel ölçümleri, yürüme hızı, kavrama gücü, biyoelektrik empedans analiz sonuçları kaydedildi ve araştırmacı eşliğinde SF-36 yaşam kalitesi ölçeği uygulandı. İstatistiksel analizlerde; nitel veriler için frekanslar ve yüzdeler verilirken, nicel veriler için normal dağılım göstermemeleri sebebiyle medyan ve çeyreklikler arası ayrılışlar verildi. Normal dağılan verilerin tespitinde“Kolmogrow Smirrov Testi”veya“Shapiro Wilk Testi”uygulandı. Kategorik verilerin karşılaştırmasında“Ki-kare Testi”veya“Fisher Exact Test”kullanıldı. Toplam mental ve fiziksel sağlık skoru ve sarkopeniye etki eden faktörleri belirlemek amacıyla tek değişkenli ve çok değişkenli regresyon analizi uygulandı. BULGULAR: Çalışmaya katılan 362 hastanın 196 (54.1%)'sı kadın, 166 (45.9%)'sı erkekti. Hastaların 103 (28.5%)'ü 18-48 yaş aralığında, 158 (43.6%)'i 49-58 yaş aralığında ve 101 (27.9%)'i 59 yaş ve üzerindeydi. Hastaların 57 (15.7%)'si bekar, 305 (84.3%)'i ise evliydi. Diyabet süreleri ortalama 6.38 yıl iken, 5 yılın altında diyabet süresi olan 179 (49.4%) hasta, 5 yıl ve üzerinde diyabet süresi olan 183 (50.6%) hasta mevcuttu. Çalışmaya katılan hastaların 249 (68.8%)'unda diyabetes mellitusa ek olarak en az bir komorbid hastalık daha vardı. Antidiyabetik tedavileri incelendiğinde; 89 (%24.6) hasta herhangi bir antidiyabetik tedavi almıyorken, sadece OAD tedavisi alan 199 (55%) hasta, sadece insülin tedavisi alan 18 (5%) hasta ve OAD + insülin tedavisi beraber alan 56 (15.4%) hasta mevcuttu. Mikrovasküler komplikasyonlardan periferik nöropati 160 (44.2%) hastada, retinopati 63 (17.4%) hastada ve nefropati 108 (29.8%) hastada gelişmişti. Çalışmaya dahil edilen hastaların 295 (81.5%)'i sarkopenik değilken, 67 (18.5%)'si sarkopenik olarak değerlendirildi. Sarkopeniye etki eden faktörler için yapılan çok değişkenli lojistik regresyon analizinde sülfonilüre kullanımı ve komorbid hastalık varlığının sarkopeni gelişiminde etkisi anlamlı saptandı. Sarkopeni varlığı ve şiddeti ile düşük yaşam kalitesi arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlıydı. Hastaların demografik özellikleri, diyabet süreleri ve ek hastalıkları, aldıkları tedaviler, mikrovasküler komplikasyon durumu, fiziksel ve BIA ölçümleri, laboratuvar değerleri gibi değişkenlerin, toplam mental sağlık skoru (MCS) ve toplam fiziksel sağlık skoru (PCS)'a etkisi değerlendirildi. Çok değişkenli regresyon analizi sonucunda sarkopeni varlığı, nöropati bulunması, yüksek HbA1c düzeyi, yürüme hızının 0.8 m/sn'den düşük olması, düşük MCS puanlarını öngörmede anlamlı bulundu. Sarkopeni varlığı, beden gücü ile çalışma, uzun süreli insülin kullanım öyküsü, yüksek HbA1c düzeyi, yürüme hızının 0.8 m/sn'den düşük olması, düşük PCS puanlarını ön görmede istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Kadın cinsiyet ve KBH varlığı düşük PCS puanlarını ön görmede sınırda anlamlı bulundu. Ayrıca DM tanılı sarkopenik bireylerde yaşam kalitesi skorlarından olan MCS ve PCS cut off değerlerini belirleyebilmek adına ROC analizi yapıldı. Analiz sonucunda toplam mental sağlık skoru ve toplam fiziksel sağlık skoru için cut off değerler sırasıyla 54.63 ve 51.56 olarak saptandı. SONUÇ: Sonuç olarak çalışmamızda, diyabetik hastalarda sarkopeni prevalansının %18.5 olduğunu ve sarkopeni gelişimine en fazla etki eden faktörlerin komorbid hastalık varlığı ve sülfonilüre kullanımı olduğunu saptadık. Düşük MCS puanına etki eden faktörler; sarkopeni varlığı, nöropati gelişmiş olması, yüksek HbA1c düzeyi ve yürüme hızının ≤ 0.8 m/sn olması olarak saptandı. Ayrıca düşük PCS puanına etki eden faktörler; sarkopeni varlığı, beden gücü ile çalışma, uzun süreli insülin kullanımı, yüksek HbA1c düzeyi ve yürüme hızının ≤0.8 m/sn olması olarak saptandı. Diyabet tanılı hastaların tedavi hedeflerinden biri de hastaların yaşam kalitesini yükseltmek olduğundan, hastaların kan şekeri regülasyonu sağlanmalı ve komplikasyon gelişimi önlenmelidir. Bununla beraber hastaya yaşam tarzı değişiklikleri, kas kütlesini artırmaya yönelik egzersiz programlarının önerilmesi ve uygun diyet programının başlanması sarkopeni gelişimini önleme adına oldukça önemlidir.
Özet (Çeviri)
INTRODUCTION and AIM: Diabetes mellitus is a chronic disease that requires lifelong follow-up and treatment, is accompanied by many comorbid diseases and complications, and imposes a social and financial burden on the person and their environment. Diabetic patients tend to have lower muscle mass and strength. In addition, the development of microvascular and macrovascular complications has also been associated with sarcopenia. Sarcopenia is thought to be one of the important factors reducing the quality of life of the patient. In this study, we aimed to evaluate the frequency of sarcopenia, the factors affecting sarcopenia, and their effects on quality of life in patients with diabetes mellitus. MATERIALS and METHODS: Ethics committee approval of the study was obtained from Ankara Yıldırım Beyazıt University Faculty of Medicine Clinical Research Ethics Committee. Our study included 362 patients with diabetes mellitus who applied to Ankara Atatürk City Hospital Internal Medicine outpatient clinics. Demographic characteristics, duration of diabetes, additional diseases, anti-diabetic treatments and durations, microvascular complications, laboratory parameters, physical measurements, walking speed, grip strength, bioelectrical impedance analysis results of the patients who accepted to participate in the study were recorded and SF-36 quality of life scale was applied in the company with the researcher. In statistical analyses, frequencies and percentages were given for qualitative data, while median and interquartile ranges were given for quantitative data because they did not show a normal distribution.“Kolmogorov Smirnov Test”or“Shapiro Wilk Test”was used to determine normally distributed data.“Chi-square Test”or“Fisher Exact Test”was used to compare categorical data. Univariate and multivariate regression analyses were applied to determine the total mental and physical health score and the factors affecting sarcopenia. RESULTS: The study involved 362 patients, 196 (54.1%) were women and 166 (45.9%) patients were male. 103 patients (28.5%) were in the 18-48 age range, and 158 (43.6%) were in the age range 49 to 58 and 101 (27.9%) had at least 59 years and older. 57 (15.7%) of the patients were single and 305 (84.3%) were married. While the diabetes duration of the patients was 6.38 years on average, there were 179 (49.4%) patients with diabetes duration less than 5 years and 183 (50.6%) patients with diabetes 5 years or more. In addition to diabetes mellitus, 249 (68.8%) of the patients included in the study had at least one comorbid disease. When the antidiabetic treatments of the patients were examined, there were 89 (24.6%) patients not receiving any antidiabetic treatment, 199 (55%) patients receiving only OAD treatment, 18 (5%) patients receiving only insulin treatment, and 56 (15.4%) patients receiving OAD + insulin treatment together. Of the microvascular complications, peripheral neuropathy developed in 160 (44.2%) patients, retinopathy in 63 (17.4%) patients, and nephropathy in 108 (29.8%) patients. While 295 (81.5%) of the patients included in the study were not sarcopenic, 67 (18.5%) were evaluated as sarcopenic. In the multivariate logistic regression analysis for the factors affecting sarcopenia, the use of sulfonylureas and the presence of comorbid disease were found to have a significant effect on the development of sarcopenia. The relationship between sarcopenic presence and severity and poor quality of life was statistically significant. The effects of variables such as demographic characteristics, duration of diabetes and comorbidities, treatments, microvascular complication status, physical and BIA measurements, laboratory values, on total mental health score (MCS), and total physical health score (PCS) were evaluated. As a result of multivariate regression analysis, the presence of sarcopenia and neuropathy, high HbA1c level, walking speed less than 0.8 m/sec were found to be significant in predicting low MCS scores. Presence of sarcopenia, working with body strength, long-term insulin use, high HbA1c level, walking speed less than 0.8 m/sec were found to be statistically significant in predicting low PCS scores. Female gender and presence of CKD were found to be borderline significant in predicting low PCS scores. In addition, ROC analysis was performed to determine the MCS and PCS cut-off values, which are quality of life scores in sarcopenic individuals with DM. As a result of the analysis, the cut-off values for total mental health score and total physical health score were determined as 54.63 and 51.56, respectively. CONCLUSION: In conclusion, in our study, we found that the prevalence of sarcopenia in diabetic patients was 18.5% and the factors that most affected the development of sarcopenia were the presence of comorbid diseases and the use of sulfonylureas. The factors affecting the low MCS score were the presence of sarcopenia, development of neuropathy, high HbA1c level, and walking speed ≤ of 0.8 m/sec. In addition, the factors affecting the low PCS score were the presence of sarcopenia, working with body strength, long-term insulin use, high HbA1c level, and walking speed ≤ of 0.8 m/s. Since one of the treatment goals of patients with diabetes mellitus is to improve the quality of life of patients, blood sugar regulation should be ensured and the development of complications should be prevented. At the same time, lifestyle changes, recommending exercise programs to increase muscle mass, and initiating an appropriate diet program are very important in preventing sarcopenia.
Benzer Tezler
- Tip 2 diyabetes mellitus tanılı hastalarda diyabetik retinopati ve/veya diyabetik nefropati varlığının sarkopeni üzerine etkileri
The effects of diabetic retinopathy and/or diabetic nephropaty on sarcopenia in patients with TYPE 2 diabetes mellitus
EKİN KONCA KARABUĞA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELMA KARAAHMETOĞLU ÖZKAN
- İnflamatuar barsak hastalıklarında sarkopeni prevalansı ve tanıda kullanılan yöntemlerin karşılaştırılması
Prevalence of sarcopenia in inflammatory bowel diseases and comparison of methods used in diagnosis
KÜBRA ATASEVER DURAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
GastroenterolojiErciyes Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ALPER YURCİ
- Geriatrik olgularda sarkopeni ve serum ürik asit ilişkisi
Thgeriatri = geriatricse relationship between uric acid and sarcopeni̇a
EDA ÖNCEL YÖRÜK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İç HastalıklarıDokuz Eylül Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TURAN IŞIK
- Tip 2 diabetes mellitüs tanılı hastalarda diyabet süresi ile sarkopeni arasındaki ilişki
The relation of diabetes duration and sarcopenia in patients with TYPE 2 diabetes mellitus
ZEHRA SARIKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMA BASAT
- 50 yaş üzeri tip 2 diyabetes mellitus tanısı olmayanlar, tip 2 diyabetes mellitus tanısı olup komplikasyon gelişmeyenler ve tip 2 diyabetes mellitus tanısı olup nefropati komplikasyonu gelişen hastalarda sarkopeni karşılaştırılması
Comparison of sarcopenia frequency of patients with type 2 diabetes mellitus with nephropathy, patients with type 2 diabetes without complications and healty controls over 50 years of age
MERAL ÇELİKER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıAdıyaman Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA YAVUZ SELÇUK