Geri Dön

Tertiplilik-düzenlilik: Bir ölçek geliştirme çalışması

Arrangement-orderliness: A scale development study

  1. Tez No: 671276
  2. Yazar: BETÜL BORUZAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ADNAN KULAKSIZOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Biruni Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 113

Özet

Bu çalışmanın birincil amacı, bireylerin tertiplilik-düzenlilik durumunu belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmek ve bu ölçeğin psikometrik özelliklerini belirlemektir. Çalışmanın diğer amaçları bireylerin çeşitli değişkenlere göre (cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, çalışma durumu, meslek, ailede doğum sırası ve kendilerine ait düzenlilik tanımları) düzenlilik durumunun incelenmesidir. Araştırma amaçları doğrultusunda genel tarama modelinde nicel bir çalışma yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu 18-70 yaş arası bireyler oluşturmaktadır. 52 maddelik denemelik ölçek ilk uygulama olarak 260 kişiye uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucu toplam varyansın %57'sini açıklayan 15 maddeden oluşan 4 bileşenli bir yapı elde edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizleri için ikinci uygulamada 190 kişiye ulaşılmıştır. Yapılan analizler sonucunda bu yapının iyi düzeyde uyum gösterdiği bulgusuna ulaşılmıştır. Üçüncü uygulama olarak ölçüt bağıntılı geçerlilik için ölçeğin son hali ile birlikte 'Boyutlandırılmış Beş Faktör Kişilik Envanteri'nin 'Düzenlilik' alt boyutu ve 'Psikolojik İyi Oluş' ölçeği 53 kişiye uygulanmıştır. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı .82 ve test tekrar test korelasyon .72 olarak hesaplanmıştır. Araştırmanın ikinci kısmında toplam ölçeğe ve alt boyutlara ilişkin elde edilen veriler çeşitli değişkenlere göre incelenmiştir. Toplam ölçek açısından, cinsiyete, medeni duruma, ailede doğum sırasına ve bireylerin kendilerine ait düzenlilik tanımlarına göre anlamlı farklılıklar bulunurken; yaşa, eğitim durumuna, çalışma durumuna, meslek gruplarına göre anlamlı farklılıklar bulunmamıştır. Genel olarak kadın katılımcıların erkek katılımcılara göre; evli bireylerin bekâr bireylere göre; ilk çocuk ve ortanca çocuk olan bireylerin tek çocuk olan bireylere göre daha düzenli oldukları bulgusuna ulaşılmıştır. İlk çocukların düzenlilik düzeylerinin ortanca, son ve tek çocuklara olan üstünlüğü sonucu, Adler'in doğum sırası ve kardeş özellikleri ile ilgili görüşlerine önemli bir kanıt oluşturmuştur. Bireylerin kendilerine ait düzenlilik tanımları ile ölçekten alınan puan ortalamalarının da paralel olması ölçeğin tutarlılığını ve geçerliliğini güçlendiren bir bulgudur. Ölçeğin tamamına ve alt boyutlarına ilişkin araştırma bulguları, ilgili literatür çerçevesinde tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

The primary purpose of the study is to develop a valid and reliable scale for determining the arrangement-orderliness status of individuals and to determine the psychometric properties of this scale. Other purposes of the study are to examine the orderliness state of the individuals according to various variables (gender, age, marital status, educational status, employment status, profession, birth order in the family and their own orderliness definitions). For research purposes, a quantitative study was conducted in the general survey model. The study group of the research consists of individuals between the age 18-70. The trial scale with 52 items was applied to 260 adult individuals as the first application. As a result of the exploratory factor analysis, a 4-component structure consisting of 15 items explaining 57% of the total varience was obtained. For the confirmatory factor analysis, 190 people were reached in the second application. As the result of the analysis, it has been found that this structure has a good level of adaptation. As a third application, 'Order' sub-dimension of the ''Faceted Inventory of the Five-Factor Personality'' and the ''Psychological Well-Being'' scale were applied to 53 people along with the final version of the scale for criterion-related validity. The internal consistency values of the scale was calculated as .82 and the test re-test correlation as .72. In the second part of the study, the data regarding the total scale and sub-dimensions were examined according to various variables. In terms of total scale, significant differences were found according to gender, marital status, family birth order and their own orderliness definitions; no significant differences were found according to age, educational status, working status and occupational groups. In general, it was found that female participants were more orderly than male participants; married individuals were more orderly than single individuals; individuals with the first and the middle child were more orderly than individuals with a single child. As a result of the superiority of the orderliness levels of the first children over median, last and only children, Adler's views on birth order and siblings characteristics were important evidence. The fact that individuals' own definitions of orderliness and the average score taken from the scale are also parallel is a finding that strengthens the consistency and validity of the scale. The research findings on the whole and sub-dimensions of the scale have been discussed within the framework of the relevant literature.

Benzer Tezler

  1. İlkokul sınıf öğretmenlerinin, sınıf içi etkinlikler, ders başarıları ve kişilik özellikleri açısından kız ve erkek öğrencileri algılama biçimleri

    The perception patterns of primary school teachers about pupils (girls and boys), concerning the sex and the experience of teachers

    NİLGÜN EROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    DOÇ.DR. MÜNİRE ERDEN

  2. Biçimsel olmayan gruplar, erbaş ve erler arasında ortaya çıkan 'Devrecilik' oluşumunun incelenmesine yönelik bir alan araştırması

    Informal groups, a study about formation of 'Devrecilik' which appears among soldiers

    ERHAN YÜCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Savunma ve Savunma TeknolojileriKara Harp Okulu Komutanlığı

    Güvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SALİH GÜNEY

  3. Beslenme tedavisi uygulanan kalıtsal metabolizma hastalıklarında bulaşıcı olmayan kronik hastalıklar açısından risk faktörlerinin değerlendirilmesi ve çözüm önerileri

    Evaluation of risk factors for NON-communicable chronic diseases in inborn errors of metabolism with dietary treatments and solution proposals

    MEHMET CİHAN BALCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıklarıİstanbul Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLDEN FATMA GÖKÇAY

  4. Nedim Divanı: İnceleme - tenkidli metin

    Başlık çevirisi yok

    MUHSİN MACİT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA İSEN

  5. İstanbul'da ilköğretim çağı çocuklarından alınan bir kesit ile bu yaş gruplarında Obeziteye ilişkin durum tespiti

    The obesity incidence in a group of primary school children in Istanbul

    EVREN EBRU KARAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Sporİstanbul Üniversitesi

    Hareket ve Antrenman Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İLKER YÜCESİR