Türkçe gibi edatı ve Kazakçadaki işlevsel karşılıkları
Postposition gibi in Turkish and functional counterparts in Kazakh
- Tez No: 672276
- Danışmanlar: PROF. DR. NURETTİN DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Gibi, tärizdi, siyaḳtı, uḳsas, dAy, Abay Yolu I, Beyaz Kale, Türkçe, Kazakça, Edat, Karşılaştırmalı İnceleme, Gibi, tärizdi, siyaḳtı, uḳsas, dAy, Abay Yolu I, Beyaz Kale, Turkish, Kazakh, Postposition, Contrastive Study
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Türkçe kaynaklarda son çekim edatları olarak bilinen sözcükler farklı dilbigisel işlevleri karşılarlar. Son çekim edatları, söz diziminde farklı işlevleri yerine getirirken, yeni sözlüksel anlamların ortaya çıkmasına da yararlar. Çok yaygın kullanımı olan edatlardan biri de bu tezin konusunu oluşturan gibidir. Bu tezin konusu gibi edatının işlevlerini derlemden hareketle belirlenerek, Kazakça eşdeğerleriyle karşılaştırmaktır. Bu amaçla bir taraftan gibi biçiminin Kazakçaya nasıl çevrildiği diğer taraftan da Kazakçada benzerlik yapılarının Türkçede nasıl karşılandığını ortaya koymaktır. Böylece iki kardeş dil arasında benzerlik ifade eden gibi ve eşdeğerleri karşılaştırmalı olarak incelenmiş olacaktır. Çalışmanın Türkçe gibi edatının Kazakçada nasıl karşılandığını görmek için Orhan Pamuk'un Beyaz Kale romanı ve Kazakça çevirisinden, Kazakça benzerlik ifade eden biçimlerden hangilerinin gibi ile karşılandığını belirlemek için de Muhtar Awezov'un Abay Yolu I adlı romanı ve Türkçe çevirisinden yararlanılacaktır. Kazakçada gibi edatı kullanılmaz. İncelediğimiz metinlerde Türkçe gibi'ye işlevsel olarak Kazakçada siyaḳtı, tärizdi, uḳsas, ekleşmiş olan -dAy edatı ve –şA eki karşılık gelmektedir.
Özet (Çeviri)
Words known as final inflectional prepositions in Turkish sources fulfill different grammatical functions. While suffixing prepositions perform different functions in syntax, they also contribute to the emergence of new lexical meanings. One of the prepositions, which has a very common usage, gibi, which is the subject of this thesis. The subject of this thesis is to determine the functions of the preposition, gibi from the corpus, and compare them with their Kazakh equivalents. For this purpose, on the one hand, how the form like is translated into Kazakh, and on the other hand, how the similarity structures in Kazakh are met in Turkish. Thus, like and equivalents that express similarities between two sister languages will be examined comparatively. Orhan Pamuk's novel Beyaz Kale and its Kazakh translation will be used to see how the preposition like Turkish is received in Kazakh, and Muhtar Awezov's novel Abay Yolu I and its Turkish translation will be used to determine which of the similar forms in Kazakh are met with as. The preposition like Kazakh is not used. In the texts we have analyzed functionally, gibi in Turkish corresponds to prepositions such as siyaḳtı, tärizdi, uḳsas and the added preposition -dAy and the suffix -şA in Kazakh.
Benzer Tezler
- Şiirde ?gibi? edatının işlevi ve ilköğretim II. kademe Türkçe öğretiminde kullanılma boyutu
The function of the preposition ?like? in poetry and the dimensions of the use of ?such as? in the Turkish second phase of primary education
SELMA ISLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET AKKAYA
- Tarihî Türk yazı dillerinde teg edatı
The preposition teg in historical Turkish written languages
FATMA NUR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE DEMİRCİ
- Arap grameri açısından len edatı ve Kur'an'da kullanılışı
Lene edition and using in Kur'an for Arab grammar
HAMİDE ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ YILMAZ
- Alâaddin Musannifek ve Arap gramerindeki yeri
Alâaddin Musannifek and his position on Arabic grammar
NECMETTİN ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2020
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ŞABAN