Geri Dön

Kırgız Türkçesinde örtmece sözler üzerine bir inceleme

An examination on euphemistic words in Kyrgyz language

  1. Tez No: 673436
  2. Yazar: YUSUFHAN GÜZELSOY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Kırgız Türkçesi, örtmece, tabu, inceleme, Kyrgyz Turkish, euphemism, taboo, analysis
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 184

Özet

Çalışmanın birinci bölümünde insanın ve toplumun evrimine dair evrimci, yaratılışçı sosyologların görüşlerine, metinlere ve sosyologların görüşlerine yer verilmiştir. İkinci bölümde, insanın fiziki ve içtimai yapısıyla coğrafi şartlarının din ve mitoloji ile olan ilişkisi, örtmece kavramının temelini oluşturan tabuların ortaya çıkışı incelenmiş, ayrıca senkretizm kavramı ele alınarak tabuların, eski inançların günümüzde dünyanın birçok yerinde devam ettiğine dair örnekler verilmiştir. Üçüncü bölümde örtmece kavramı ele alınmış ve örtmecenin tanımı, türleri ve teorik nitelikteki görüşlere yer verilmiştir. Çalışmanın bu bölümünde dünya dillerinden örtmece örneklerine de yer verilirken, yazılı ve görsel basından örtmece örnekleri de kısaca incelenmiş, ayrıca Divan-ı Lügati't-Türk gibi eski Türk metinlerinde yer alan örtmecelere değinilmiştir. Dördüncü bölümde Kırgız adının kökenine dair görüşlere, Kırgız Türklerinin tarihine, diline, edebiyatına, sosyo-kültürel yapısına değinilmiştir. Beşinci bölümde Kırgız Türkçesindeki örtmece sözlerin incelemesine geçilmiştir. Gerek Kırgız Türkçesindeki bütün örtmece sözlere yer vermek mümkün olmadığından, gerek daha anlaşılır bir inceleme olması açısından tespit edilmiş söz ve sözcükler ele alınmış, kategorilere ayrılmış ve tablolar halinde inceleme yapılmıştır. Örtmecenin bir toplumun yapısını da yansıtan bir kavram olduğunu söylemek mümkündür. Ele alınan örtmecelerden, örneğin, dul bir insana bakış açısının olumlu mu olumsuz mu olduğu yönünde çıkarımlarda bulunulmuştur. Sonuç bölümünde çalışma boyunca ele alınan konular ve yapılan incelemelerden çıkarılan konular ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

In the first part of the study, the views of evolutionist and creationist thinkers, texts and sociologists' views on the evolution of man and society are included. In the second part, the relationship of human's physical and social structure and geographical conditions with religion and mythology, the emergence of taboos that form the basis of the concept of euphemism are examined, and examples are given that the taboos and old beliefs continue in many parts of the world today by considering the concept of syncretism. In the third chapter, the concept of euphemism is discussed and the definition, types and theoretical views of euphemism are given. In this part of the study, while examples of euphemisms from world languages are included, examples of euphemisms from the written and visual media are also briefly examined, and euphemisms in old Turkish texts such as Divan-ı Lügati't-Türk are mentioned. Since the euphemisms in Kyrgyz Turkish are discussed, in the fourth chapter, views on the origin of the name Kyrgyz, history, language, literature of the Kyrgyz Turkssocio-cultural structure is mentioned. In the fifth chapter, the euphemisms in Kirgiz Turkish are examined. Since it is not possible to include all the euphemisms in Kyrgyz Turkish, and for a more understandable analysis, the word and words that have been identified, categorized and analyzed in tables. It is possible to say that the euphemisms is a concept that reflects the structure of a society. From the euphemisms discussed, inferences have been made, for example, whether the perspective of a widow is positive or negative. In the conclusion part, the topics covered during the study and the issues extracted from the studies are discussed.

Benzer Tezler

  1. Kırgız Türkçesinde duygu fiilleri

    Emotional verbs in Kyrgyz language

    MUHAMMED ALİ İSMAİL FAKİRULLAHOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. KALMAMAT KULAMSHAEV

  2. Kırgız Türkçesinde tasvir fiilleri

    Descriptive verbs in Kyrgiz Turkish

    ALİ TAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ŞÜKRÜ HALUK AKALIN

  3. Kırgız Türkçesinde istem (Valenz)

    Valency in Kyrgyz Turkish

    SÜLEYMAN BARLAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimGazi Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ATABEY

  4. Kırgız Türkçesinde yansıma kelimeler

    Onomatopoeic words in Kyrgyz Turkish

    AIDINA TAZHIEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DilbilimPamukkale Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NERGİS BİRAY

  5. Kırgız Türkçesinde organ adları ve Türk dili tarihi içerisindeki görünümü

    Kirgiz Türkçesinde organ adlari ve Türk dili tarihi içerisindeki görünümü

    AYŞENUR KİPER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLSİNE UZUN