Kırgız Türkçesinde çekim edatları
Postpositions in Kırgız Tukish
- Tez No: 117959
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇETİN PEKACAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 245
Özet
224 ÖZET Tezimizin konusu "Kırgız Türkçesindeki Çekim Edatlaradır. Bu konunun tercih edilmesinde» üzerinde detaylı ve yeterli incelemelerin yapılmaması etkili olmuştur. Bu çalışmada, Kırgız Türkçesindeki, çekim edatlarının, kökeni, yapısı, kullanılış özellikleri ve işlevleri konusu ele alınmıştır. Böyle bir çalışma yapmakla, konunun hem Kırgız Türkçesi hem de Türkiye Türkçesi açısından daha net bir şekilde aydınlatılması, başta aktarma problemleri olmak üzere bu konudaki bir takım sorunlara çözümler bulunması hedeflenmiştir. Çalışmamızda, öncelikle gramer kitaplarında izah edilmiş bilgiler doğrultusunda, yine gramer kitaplarındaki edatlar incelenmiş; ama, öte yandan daha çok, çekim edatlarının, derlediğimiz örneklerdeki anlamlarından yola çıkılarak değerlendirilmesine, sınıflandırılmasına çalışılmıştır. Mevcut gramer kitaplarından farklı olarak bu çalışmada, çekim edatlarının kökenleri, kullanılış özellikleri ve işlevleri ayrıntılı olarak incelenmiştir. Çalışmada, özellikle, çekim edatlarının her bir kullanılışının üzerinde durularak, Türkiye Türkçesine en uygun şekilde nasıl aktarılabilecekleri araştırıldığı gibi, bu kullanılışların, ifadeye kazandırdıkları değişik anlamlar da saptanmaya çalışılmıştır. Böylece konuyla ilgilenenlerin zihinlerinde oluşabilecek her türlü sorunun cevaplandırılmasına çalışılmıştır. Ayrıca Kırgız Türkçesindeki çekim edatlarının kullanıldıkları çeşitli durumlarda kontekse bağlı olarak gerek kendisinin kazandığı, gerekse cümleye kazandırdığı anlamların Türkiye Türkçesindeki en uygun karşılıklarının bulunmasına çalışılmış ve iki lehçe arasında mukayese imkânı sunulmuştur. Dolayısıyla, Kırgız Türkçesindeki çekim edatlarının, bazılarının benzer, bazılarının tamamen farklı, bazılarının da aynı yapılarda Türkiye Türkçesine aktarılabilecekleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Kırgız Türkçesinin ve Türkiye Türkçesinin edatları, kullanılışları bakımından çok farklı olmadığı; ancak Kırgız Türkçesindeki edatların, sadece sözlükteki ketime karşılıklarıyla aktarı lmayacağı, duruma göre farklı yapı ve karşılığın kullanılması gerektiği söylenilebilir.
Özet (Çeviri)
225 ABSTRACT In this study postpositions, their stem, structure, peculiarities of their use and their functions in Kyrgyz have been researched. In this study the stress was made on use of postpositions, at the same great effort was made to translate into Turkish in the best way, and we tried to determine the different meanings of the expressions. Therefore, some postpositions in Kyrgyz Language can be translated into Turkish in the similar structure, some of them in different structure, and some of them in the same structures. First of all postpositions found in grammar books are analysed. But in addition to these common structures, we studied their use in authentic texts. Their roots and functions were explained and exemplified in detail. Moreover Kyrgyz Turkish and Turkey Turkish were compared and contrasted in terms of postpositions, their structures and useage. As a result postpositions Kyrgyz and Turkey Turkish principally are not very different in terms of their use, but it should be pointed out that some postpositions in Kyrgyz cannot be translated only with those meanings that are dictionary, moreover we should use different structure and equivalents according to the context. -3K»^
Benzer Tezler
- Cengiz Aytmatov'un 'Dağlar Devrildiğinde' romanındaki edatlar ve işlevleri
Prepositions and their functions in Chingiz Aitmatov novel 'When the Mountains Fall'
MAKHABAT AKILBEKOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACI İBRAHİM DELİCE
- Kırgız Türkçesinin şekil bilgisi
Morphology of Kirghiz Turkish
MURAT CERİTOĞLU
Doktora
Türkçe
1998
DilbilimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VAHİT TÜRK
- Kırgız Türkçesinde bilgi kipliği: Delile dayananlar diğer bilgi kipliklerinin ilişkisi
Epistemic modality in Kirghiz Turkish: The interaction with the other epistemic modalities of evidentials
FİLİZ KILIÇ
Doktora
Türkçe
2004
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. F. SEMA BARUTCU ÖZÖNDER
- Manas'ın Semetey kolunda (İsa Cumabek Uulu Varyantı) çekimli fiiller
Finite verbs in Semetey version (By İsa Cumabek Uulu) of Manas
YASİN ŞERİFOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİKMET KORAŞ
- Çağdaş Kıpçak Türkçesinde dil bilgilik ses olayları
Grammatical phonology in Contemporary Kipchak Turkish
FERHAT BEKTAŞ
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL ŞAHİN