Geri Dön

İş ve sosyal güvenlik hukukunda ev hizmetlerinde çalışanların durumu

The situation of domestic workers in labor and social security law

  1. Tez No: 673488
  2. Yazar: ERCAN UZUN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN BİRBEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Law, Labour Economics and Industrial Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Ev Hizmeti, Ev Hizmeti Çalışanı, Ücret, Tazminat, Fesih, Sigortalılık, Domestic Work, Domestic Worker, Home, Wage, Compensation, Insurance
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 293

Özet

4857 sayılı Kanun (İş K.), 4. maddesinde ev hizmetlerini istisnalar arasında saymışsa da herhangi bir tanım yapılmadığından, ev hizmeti işlerinin içeriği uzunca bir süre doktrin görüşleri ve yargı kararları ile şekillendirmiş, bazen“hizmetçilik, temizlikçilik, aşçılık, çocuk bakımı, bahçıvanlık gibi evin gündelik işleyişine yönelik çalışmalar”bazen“ücretli ev işi”bazen de“evin gündelik işlerinin aile üyeleri dışında kalan kişiler tarafından sağlanması”, şeklinde yapılan tanımlarla somut olaydaki hukuki uyuşmazlıklarının çözümüne gidilmiştir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (SSGSSK)'nun ek 9. maddesi ile ev hizmetlerinde çalışanların, çalışma sürelerine göre sigortalılık halleri düzenlenirken, kanun maddesinin uygulama alanını gösteren 01.04.2015 tarihli Tebliğ“Ev içerisinde yaşayan aile bireyleri tarafından yapılabilecek temizlik, yemek yapma, çamaşır, ütü, alışveriş, bahçe işleri gibi gündelik işler ile çocuk, yaşlı veya özel bakıma ihtiyacı olan kişilerin bakım işlerinin aile bireyleri dışındaki kişiler tarafından yapılması”hallerini ev hizmeti olarak tanımlayarak, yasal düzenleme anlamında ilk tanımı hukukumuza kazandırmıştır. Ev hizmeti alanında çalışanlar, iş ilişkisinden doğan ücret, izin, tazminat, fesih gibi konularda 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK); sosyal güvenliğe ilişkin konularda ise 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında koruma altına alınmışlardır. Çalışmamız bakımından öncelikle ev hizmeti kavramının ne olduğu ve buna bağlı olarak ev kavramından ne anlaşılması gerektiği, ev hizmeti kapsamında kabul edilen işlerin gerçekten evin gündelik işlerinden olup olmadığı değerlendirilerek uyuşmazlıkların çözümünde İş Kanunu'na mı yoksa Türk Borçlar Kanunu'na mı başvurulması gerektiği açıklanacaktır. Çalışmamızın devamında ise taraflar arasındaki iş sözleşmesine dayanan iş ilişkisinin varlığı ve sosyal güvenlik konuları detaylı olarak ortaya konulacaktır.

Özet (Çeviri)

Although domestic works are excluded from the scope of Labor Law No.4857, there is no definition of what domestic works are. Therefore the content of domestic works has been shaped by doctrinal views and judicial decisions for a long time. Domestic works have different definitions such as“daily work of the house such as housekeeping, cleaning, cooking, child care, gardening”,“paid housework”and“providing the daily work of the house by people other than family members”. With the additional article 9 of the Social Insurance and General Health Insurance Law No. 5510, the insurance status of those working in household services is regulated according to their working hours. The communiqué showing the application area of the article of the law has brought the first definition to our law in terms of legal regulation. Domestic works are the daily work that can be done by family members living in the house such as cleaning, cooking, laundry, ironing, shopping, gardening, and care work of children, the elderly or those who need special care by people other than family members. Domestic workers protected with the Turkish Code of Obligations numbered 6098 about wages, leave, compensation, termination and also they are protected under the Social Insurance and General Health Insurance Law about social security. First of all, what the concept of domestic works is and what should be understood from the concept of home will be evaluated within the scope of our study. It will be explained whether the Labor Law or the Law of Obligations should be applied in disputes arising within the scope of domestic works. In the continuation of our study, the existence of a business relationship based on the employment contract between the parties and social security issues will be revealed in detail.

Benzer Tezler

  1. Humanitarian assistance policies of the European Union towards syrian refugees in Turkey

    Avrupa Birliği'nin Türkiye'deki Suriyeli mültecilere yönelik insani yardım politikaları

    CANSU ÇELİKER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAŞAK KALE LACK

  2. İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda ev hizmetlerinde çalışanlar

    Domestic workers at Labour and Social Security Law

    HATİCE HİLAL TİRİTOĞLU ERSOY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHAMMED FATİH UŞAN

  3. Uluslararası ve ulusal mevzuat kapsamında ev hizmetlerinde çalışanların iş ilişkisi ile sigortalılıkları

    Domestic workers' employment relation and insurance within the scope of international and national regulations

    EZGİ VİDİNLİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    HukukOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA TİFTİK

  4. Ev hizmetlerinde bireysel iş ilişkileri

    Individual labor relationships in domestic work

    MUHARREM EMRE ULUSOY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukSelçuk Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALUK HADİ SÜMER

  5. 4857 sayılı iş kanunu kapsamı dışında kalan işçiler bakımından fazla çalışma

    Overtime in terms of employees who are outside the 4857 numbered labour act

    ERSAN KARATEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Hukukİzmir Ekonomi Üniversitesi

    İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİYAMİ ALP LİMONCUOĞLU