Yapı kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi Y-619 numarada kayıtlı mecmuadaki Türkçe şiirler
Turkish poems in the journal registered under number Y-619 at yapi kredi Sermet Çifter Research Library
- Tez No: 675415
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATİH BAŞPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi, Mecmua, Türkçe Şiir, XVII. yüzyıl, XVIII. yüzyıl, Klasik Türk Edebiyatı, Yapı Kredi Sermet Çifter Research Library, Journal, Turkish Poem, 17th century, 18th century, Classical Turkish Literature
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 400
Özet
Türk edebiyatında sanatın ve estetik anlayışın tarih içinde gelişim ve değişimini gösteren önemli kaynaklardan biri olan mecmualar, genellikle mürettiplerinin şahsî zevklerine göre muhtelif şair/yazarların farklı nazım şekilleriyle kaleme aldıkları manzum-mensur metinlerin derlenmesiyle oluşturulur. Çalışmamızın konusu ise Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi Y-619 numarada kayıtlı manzum-mensur karışık metinlerden oluşan şiir mecmuasıdır. Çoğunluğu sayfa kenarlarında bulunan şiirlerin dili Arapça, Farsça ve Türkçedir. Mecmuada XVII. yüzyılda yaşamış Âbî (ö. 1077/1666-67)'nin Münşe'ât'ı da yer almaktadır. Çalışmamızın amacı mezkûr mecmuayı ilim âlemine tanıtarak içerisindeki Türkçe şiirler ile bu şiirlerin nesre çevirilerini ortaya koymaktır. Mecmuayı nazım şekilleri, nazım türleri, vezinleri, kafiye-redifleri, şiiri/şiirleri yer alan şairleri, şiirlerdeki sosyal hayatı, atasözleri ve deyimleri yönlerinden incelemektir. Çalışmamız inceleme ile metin ve nesre çeviri olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. İlk kısımda genel olarak mecmuadan ve daha önceki mecmua çalışmalarından bahsedilmiştir. Ardından tezimize konu olan mecmua, şekil ve muhteva açısından irdelenmiştir. Sonraki kısımda ise metin ve nesre çevirisine yer verilmiştir. Çalışmamızda toplam 262 Türkçe şiir bulunmaktadır. 65 şaire ait 164 şiir tespit edilmiştir. Mecmuada en çok gazel, matla ve beyit nazım şekilleri kullanılmıştır. Çalışmamız sonucunda Y-619 numaralı mecmuada Nesib Dede'nin 1 nazmına, Üsküdarlı Sırrî'nin 1 lugazına, Seyyid Vehbî'nin ve Nedîm'in 1'er beytine Öğrencinin çalışılan/yayımlanan divanlarında rastlanmamıştır. Ayrıca XVIII. yüzyıl şairlerinden Bâhir'in 13 ve Vâkıf'ın 29 müstakil şiiri bulunmaktadır. Böylece XVIII. yüzyılda yaşamış iki şairin şiirleri ile divanlara bilinmeyen sebeplerle dâhil edilmeyen şiirlerin birkaçı gün yüzüne çıkarılıp edebî sahaya kazandırılmıştır. Kazanılan bu veriler hem klasik Türk edebiyatı için kaynak hem de dönemin kültürel yapısını, sanat anlayışını ve edebî zevkini anlamaya katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Journals (mecmua) are one of the important sources that demonstrate the development and transformation of art and aesthetic understanding in Turkish literature throughout the history and are generally created with the compilation of poetic/prosaic texts that are written by various poets/authors with different styles of verses according to the personal preferences of the typesetters. The subject of our study is the poetry journal comprised of poetic/prosaic texts that is registered under number Y-619 at Yapı Kredi Sermet Çifter Research Library. The language of the poems that are generally found on the page margins is Arabic, Persian and Turkish. The journal also includes the Anthology (Münşe'ât) of Âbî (d. 1077/1666-67) who lived in the 17th century. The purpose of our study to introduce the aforesaid journal to the scientific world and to present the Turkish poems within the journal and their prosaic translations. Another purpose is to review the journal in terms of styles and types of verse, poetics, rhymes/radifs, poets that have their poems included in the journal, the social life in the poems, and the proverbs and idioms. Our study is comprised of two sections: the review, and the translation of the text and prose. The first section explains the journal itself in general and the previous journal works. Afterwards, the aforesaid journal is reviewed in terms of form and contents. The next section includes the translation of the text and prose. There are a total of 262 Turkish poems in our study. 164 poems of 65 poets were identified. Ghazal, matla and couplet verse forms are the most used forms in the journal. Author's As a result of our study, 1 verse of Nesibe Dede, 1 riddle of Üsküdarlı Sırrî, and 1 couplet of Seyyid Vehbî and Nedîm in the journal number Y-619 were not identified in the studied/published divans. In addition, 18th century poets Bâhir has 13 and Vâkıf has 29 individual poems in the journal. Thus, the poems of the two poets who lived in the 18th century and some of the poems that were not included in the divans for some unknown reason were unearthed for the field of literature. Such data contributes to understanding the period's cultural structure, artistic understanding and literary taste as well as becomes a source for the classical Turkish literature.
Benzer Tezler
- Yapı Kredi Sermet Çifter Kütüphanesi 'Y-593' numarada kayıtlı şiir mecmuasının transkripsiyonlu metni ve Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesine (MESTAP) göre tasnifi
The Transcription Text and Classification of the Poem Journals Numbered as 'Y-593' in The Library of Yapi Kredi Sermet Çifter according to Project of Systematic Classification of Poem Journals (MESTAP)
MERVE ARIKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS KAPLAN
- Mecmûʿa-i eşʿâr (Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi Y-410) (İnceleme, metin ve MESTAP'a göre tasnifi)
Mecmûʿa-i eşʿâr (Yapı Kredi Sermet Çifter Research Library Y-410) (Review, text and classification according to MESTAP)
SEBİHA KÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıHitit ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİCLAL DEMİR
- Hamzavî'nin Hamza-nâmesi (24. Cilt), İnceleme-metin-sözlük
Hamzavi's Hamza-name (Vol. 24), Analysis-text-dictionary
SHAHEEN ABBAS MUSTAFA CHALABEE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Arel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET YELTEN
- Mecmû'a-i Eşʿâr Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi nadir ve yazma eserler bölümü y0678 (Vr.2b-67b)(İnceleme-tenkitli metin)
Mecmû'a-i Eşʿâr Yapı Kredi Sermet Çifter Research Library rare and manuscripts department y0678 (Vr.2b-67b)(Review-criticised text)
BAHAR AYGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLÇİN TANRIBUYURDU
- Güfte mecmuası (İnceleme-metin-sözlük) (Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi yazma eserler koleksiyonu no.: 1057)
Song-text collection (Analysis-text-dictionary) (Yapı Kredi Sermet Çifter Research Library manuscript books collection no.: 1057)
MELİS SUSEM
Doktora
Türkçe
2022
MüzikKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLÇİN TANRIBUYURDU