The relationships between pregnancy-related worries, childhood maltreatment history and HPA-axis activity in pregnant women
Hamile kadınlarda gebelikle ilgili endişeler, çocukluk istismarı geçmişi ve HPA-eksen aktivitesi arasındaki ilişkiler
- Tez No: 675717
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF AYSİMİ DUMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Çocukluk istismarı (Çİ) diğer prenatal faktörlerle birlikte prenatal stres reaktivitesini, Hipotalamik-Hipofiz-Adrenal (HPA)- eksen gibi sistemleri etkilediği bilinmektedir. Bu bağlamda, gebeliğe ilişkin endişelerin (GİE), genel durumluk kaygıya (GDK) göre anne sıkıntılarını daha iyi açıklayabileceği ileri sürülmektedir. Bu çalışma Çİ'nin doğum öncesi HPA-ekseni doğum öncesi HPA-ekseni aktivasyonuyla nasıl ilişkili olduğunu ve bu ilişkinin GİE'den etkilenip etkilenmediğini araştırmaktadır. Çİ'nin GİE'nin aracılığı ile doğum öncesi HPA-ekseni aktivitesini etkileyeceği, artan Çİ'nin artan GİE'yi tahmin edeceği varsayılmaktadır. Çİ, GİE'yi yordamadığı taktirde Çİ ve HPA-ekseni ilişkisi üzerinde GİE'nin düzenleyici bir etkisi olacağı varsayılmaktadır. Çalışmaya BABIP kohortundan ikinci trimesterinde olan (M = 31.80, SD = 3.72) 77 hamile kadın katıldı. Çİ, GİE ve GDK sırasıyla Çocukluk Çağı Travma Anketi, Cambdrige Endişe Ölçeği ve Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri-Durum Formu ile değerlendirildi. HPA-ekseni aktivasyonu tükürükten uyanma kortizolü, uyanıştaki kortizol tepkisi (UKT) ve günlük kortizol eğrisi (GKE) olarak iki gün boyunca ölçüldü. Sonuçlar GİE'nin Çİ ve HPA-ekseni aktivitesi arasındaki ilişkide aracılık etmediği, ancak düzenleyici bir etkiye sahip olduğunu gösterdi. Çİ, GİE'si yüksek olan kadınlarda düşük GİE'li kadınlara kıyasla daha düşük uyanma kortizolü, yüksek UKT ve daha az dik GKE ile ilişkili olduğu bulundu. GİE iel gözlenen bu düzenleyici etki, GDK ile gözlemlenmemiştir. Bu bulgular, GİE'nin Çİ ve prenatal HPA ekseni aktivitesi ilişkisi üzerindeki etkisinin GDK'dan daha belirgin bir rolü olabileceğini düşündürmektedir. Gelecekteki çalışmalar, özellikle anne ve bebek sağlığını desteklemek için Çİ tarihçesi olan risk altındaki gruplarda hamilelik sırasında görülen GİE'yi önleme ve müdahale programları geliştirmeye odaklanabilir.
Özet (Çeviri)
Childhood maltreatment (CM) influences prenatal stress reactivity, such as the Hypothalamic-Pituitary-Adrenal (HPA)-axis, and maternal mood with other prenatal factors. Specifically, pregnancy-related worries (PRW) alter maternal mood and suggested be better predictors of maternal distress than general state anxiety (GSA). Present study investigates how CM is related to prenatal HPA-axis activity and whether this relationship is influenced by PRW. It is hypothesized that CM would predict prenatal HPA-axis activity through mediation by PRW, where CM increases PRW which alters HPA-axis; if not, PRW would moderate that relationship where CM predicts HPA-axis in relation to PRW. Participants were 77 pregnant women in their second-trimester (M = 31.80, (SD = 3.72) participating in the BABIP birth cohort from Istanbul, Turkey. CM, PRW, and GSA were assessed by Childhood Trauma Questionnaire, Cambridge Worry Scale, and State Anxiety Inventory-State Form, respectively. HPA-axis activity was measured from saliva as awakening cortisol, cortisol awakening response (CAR), and diurnal slope of cortisol (DS) across two days. Results showed that PRW did not mediate, but moderated the relationship between CM and HPA-axis. CM was associated with lower awakening cortisol, heightened CAR, and blunted DS in women with high PRW compared to women with low PRW. Unlike PRW, GSA did not moderate this relationship. These findings suggest PRW may have a more prominent role than GSA in exacerbating the impact of CM on prenatal HPA-axis. Future studies may focus on developing prevention and intervention programs towards PRW, particularly in at-risk groups like women with CM history to support maternal and infant health.
Benzer Tezler
- Okul öncesi döneme yönelik çevrimiçi ebeveyn cinsellik eğitimi programı'nın ebeveynlerin cinsel farkındalığına etkisinin incelenmesi
Examination of the effect of the online parental sexuality education program for preschool period on parents' sexual awareness
SILA UZKUL
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE DİLEK ÖĞRETİR ÖZÇELİK
- Gebelerin doğuma ilişkin öz-yeterlilik algıları, gebelikle ilişkili anksiyeteleri ve kişilik özellikleri, doğum korkusu yaşamalarını etkiler mi ?
Do the childbirth-related self-efficacy perceptions, pregnancy-related anxiety levels, and personality characteristics of pregnant women affect their fears of childbirth?
ÇİĞDEM UÇAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Kadın Hastalıkları ve DoğumMarmara ÜniversitesiDoğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK POTUR
- Postpartum depresyon belirtilerinin şema terapi perspektifinden incelenmesi
Investigation of postpartum depression symptoms from the schema therapy perspective
SEDA AKDAN AKGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SADIGA OSMANLI SHIROLU
- Anababaların çocuk yetiştirmeye ilişkin tutumlarının, bilgi düzeylerinin ve 11?18 yaş grubu öğrencilerin kendilerini değerlendirmelerinin incelenmesi
The relationships between from 11 to 18 age students? the evaluation of themselves with parents? attitudes about growing up children and knowledge on parenthood
HALİS ÖZERK
Doktora
Türkçe
2006
PsikolojiAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BİNNUR YEŞİLYAPRAK
- Pandemi sürecinde, üreme çağındaki kadınlarda aile planlaması tutumu ile COVID-19 korkusu ve algılanan COVID-19 riski arasındaki ilişki.
The relationship between family planning attitude and, fear of COVID-19 and perceived risk of COVID-19 among in women of reproductive age during the pandemic process
MAHSA TAMADDON
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Aile PlanlamasıSağlık Bilimleri ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERPİL ÖZDEMİR