İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Türkçe ve Arapça yazma eserlerin işlemeli kumaş ciltlerinin teknik ve desen analizi
Istanbul University Rare Works Library Turkish and Arabic writing works embroidered fabric technical and pattern analysis of their bookbindings
- Tez No: 677193
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN ÇAKMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Cilt Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Türk cilt sanatı tarihsel süreç içerisinde farklı malzeme ve tekniklerle bezenmiş ve dönemin tezyinat anlayışıyla paralel bir seyir izlemiştir. Türklerin sanata olan merakları ele aldıkları her türden nesne üzerinde kendisini göstermiş ve titiz bir işçilik gözetilerek sanatlı eserler vücuda getirilmiştir. Birbirinden farklı motiflerle işlenen ciltler sıklıkla deri üzerine yapıldıkları gibi kumaş üzerine de nakşedilerek ayrı bir estetik görünüm kazandırılmıştır. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi'nde 9943 adet Türkçe, 6967 adet Arapça, 1618 adet Farsça, Almanca, Fransızca, İngilizce, Rusça, İtalyanca, Rumca, Ermenice ve Arnavutça dillerine ait toplam 18.605 adet yazma eser mevcut olup İbnülemin Mahmut Kemal İnal tarafından bağışlanan 3808 yazma eserle de birlikte toplamda 22.417 kitap bulunmaktadır. 9943 adet Türkçe yazmalardan beş adet, 6967 adet Arapça yazmalardan da dört adet olmak üzere toplamda dokuz adet yazma eser cildinin işlemeli yapıldıkları tespit edilmiştir. Bu ciltlerin beş adedi deri üzerine, bir adedi düz kadife üzerine, üç adedi ise ince kumaş üzerine işlenmiştir. Ciltlerde işleme tekniği olarak, sim sırma, sarma, sap işi, iğne ardı ve boncuk işlemesi uygulanmıştır. Kataloğa dâhil edilen dokuz adet cildin künye bilgileri, görselleri ve çizimleri verilmiş ardından uygulama bölümünde bunlardan mülhem olarak sekiz farklı serbest tasarım yapılmıştır. İşlemeli kitap kapları ile ilgili yeterli sayıda kaynak bulunmaması ve uygulamalarında az oluşu tez çalışmasını bu yöne sevk etmiş ve farklı tekniklerle yapılan serbest tasarımlarla uygulamalar yapılmıştır. Diğer müze ve kütüphanelerdeki işlemeli kitap kaplarının gün yüzüne çıkması ve akademik ve sanatsal çalışmalar ışığında bu sahanın daha da zenginleşeceği ümidindeyiz.
Özet (Çeviri)
Turkish bookbinding art has been adorned with different materials and techniques in the historical process and has followed a parallel course with the decoration understanding of the period. The Turks' interest in art showed itself on all kinds of objects they dealt with, and artistic works were created with meticulous craftsmanship. The bindings, which are embroidered with different motifs, are often made on leather as well as embroidered on fabric, giving a different aesthetic appearance. There are 18,605 manuscripts in total, 9943 Turkish, 6967 Arabic, 1618 Persian, German, French, English, Russian, Italian, Greek, Armenian and Albanian in the Istanbul University Rare Books Library, 3808 of which were donated by İbnülemin Mahmut Kemal İnal. There are 22,417 books in total, including manuscripts. It has been determined that a total of nine manuscript bindings, five of which are 9943 Turkish manuscripts and four of 6967 Arabic manuscripts, are embroidered. Five of these bindings are embroidered on leather, one on plain velvet, and three on fine fabric. As embroidery techniques on the bindings, silver threading, wrapping, shank work, back needlework and bead embroidery were applied. Imprint information, visuals and drawings of the nine volumes included in the catalog were given, and then eight different free designs were made in the application section, inspired by them. The lack of sufficient number of resources on embroidered book covers and the scarcity of their applications led the thesis to this direction and applications were made with free designs made with different techniques. We hope that this field will become even richer in the light of the unearthed embroidered book covers in other museums and libraries and academic and artistic studies.
Benzer Tezler
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY03011 numarada kayıtlı şiir mecmuasının transkripsiyonlu metni ve MESTAP'a göre tasnifi
The transcription text of the poetry magazine registered at Istanbul University Rare Works Library No. TY03011 and its classification according to MESTAP
ŞEYMA GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
- İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi'ndeki şiire dair Arapça yazma eserler [(Elif-Dâl) ?- ?]
The Arabic manuscripts in Library of Istanbul concerning poetry (Alif-Dâl)
ZEYNEP TEKO
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YAZICI
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesindeki Türkçe yazmalarda lake ciltler
The lacquer bookbindings in Turkish manuscripts at rare books library of İstanbul university
ABDULBARİ DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. AHMET SACİT AÇIKGÖZOĞLU
- İstanbul Üniversitesi Kütüphanesin'deki sarf ve nahve dair Arapça yazmalar (?- ?)
Morpholpgy and syntax (?- ?)Arabic manuscripts in University of Istanbul Library
YEŞİM KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABİD YAŞAR KOÇAK
- Eski Türk edebiyatında Mensur Yûsuf u Züleyhâ hikâyeleri ve Muhammed B. İbrahim'in Yûsuf u Züleyhâ'sı
The stories of Yûsuf and Zuleyhâ written in prose and Muhammed b. İbrahim's Yûsuf and Zuleyhâ
MEHMET ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıYıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERDOĞAN