Tao bölgesinin tarihi coğrafyası (Narman-Tortum-Yusufeli)
Historical geography of the Tao region (Narman-Tortum-Yusufeli)
- Tez No: 677194
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER SUBAŞI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Tao Bölgesi, Taokhia, Narman, Tortum, Yusufeli, Kıpçak, Bagratlılar, Tao Region, Taokhia, Narman, Tortum, Yusufeli, Kipchak, Bagratians
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Artvin Çoruh Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Tao bölgesi günümüzde Artvin'in Merkez, Yusufeli ve Şavşat ilçeleri ile Erzurum'un Tortum, Narman, Oltu ve Olur ilçelerini kapsamaktadır. Kaynaklarda Tao bölgesinden ilk defa Ksenophon bahsetmiş, bölgeyi“Taokhia”bölgede yaşayan halkı ise“Taokhialılar ”şeklinde telaffuz etmiştir. Bölgeye ismini veren Taoluların tarih sahnesinden kısa bir sürede çekilmiş olmalarına rağmen Tao ismi kalıcı olmuş ve Antik Yunan eserlerinden Osmanlı kaynaklarına birçok kaynakta bu isim kullanılmaya devam etmiştir. Tao bölgesi Ortaçağ boyunca büyük imparatorlukların ve bölgesel yerel unsurların her dönemde hâkimiyet kurmak istediği bir coğrafya olmuştur. Bu hâkimiyet mücadelesi sırasında güçlü ordulara sahip olan büyük imparatorluklar Tao bölgesini kimi zaman doğrudan kendi hâkimiyetlerinde bulundururken kimi zamanda bölgede etkin olan Bagratlılar, Mamikonlular ve Kıpçaklar gibi yerel unsurlar vasıtasıyla yönetmeyi tercih etmişlerdir. Tao tarihin her döneminde sadece döneminin ihtişamlı imparatorlukları için değil güçlenen ve devlet haline gelen yerel kabile ve hanedanların da göz bebeği bir bölge olmuştur. Asırlar boyunca mücadele merkezi olan Tao'nun bu kadar değerli olmasında coğrafi konumunun etkisi çok büyüktü. Nitekim Anadolu'nun girişi olan Kafkasların, Doğu Anadolu'nun ve Doğu Karadeniz'in kesiştiği bir alanda bulunan bölge barındırdığı doğasal güzellikleri ve su kaynakları ile de değerini katlamaktaydı. Jeopolitik konumu, savunmaya elverişli yapısı, doğal güzelliği ve cazibesi yanında ayrıca dini bir merkez statüsündeydi. Bu yüzden Tao bölgesi Romalıların, İrani kavimlerin, Arapların, Türk kavimlerinin, Ermeni ve Gürcülerin, vb. birçok kavmin tarih boyunca mücadele merkezi olmuştur. Birçok farklı etnik kökene ev sahipliği yapan bölgede günümüze farklı kavimlere ait birçok kültürel zenginlik ile tarihi eser ve kalıntılar ulaşmıştır. Bu çalışmada; Narman, Tortum ve Yusufeli sınırları içerisinde yer alan 17 kale, 5 manastır, 1 köprü ve 1 gözetleme kulesi yerinde incelenerek ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Today, the Tao region includes the Merkez, Yusufeli and Şavşat districts of Artvin and the Tortum, Narman, Oltu and Olur districts of Erzurum. In the sources, Xenophon mentioned the Tao region for the first time and pronounced the region as“Taokhia”and the people living in the region as“Taokhians”. Despite the fact that the Taolu, who gave the region its name, were withdrawn from the historical scene in a short time, the name Tao remained permanent and this name continued to be used in many sources from Ancient Greek works to Ottoman sources. The Tao region has been a geography where great empires and regional local elements wanted to dominate in every period during the Middle Ages. During this struggle for domination, great empires with strong armies sometimes directly dominated the Tao region, while sometimes they preferred to rule through local elements such as Bagratids, Mamikons and Kipchaks who were active in the region. In every period of history, Tao has been a favorite region not only for the magnificent empires of its time, but also for the local tribes and dynasties that became stronger and became states. The geographical location of Tao, which has been the center of struggle for centuries, was so valuable. As a matter of fact, the region, located at the intersection of the Caucasus, Eastern Anatolia and the Eastern Black Sea, which is the entrance of Anatolia, was also increasing its value with its natural beauties and water resources. Besides its geopolitical position, defensive structure, natural beauty and charm, it also had the status of a religious center. That's why the Tao region is the home of Romans, Iranian tribes, Arabs, Turkish tribes, Armenians and Georgians, etc. It has been the center of struggle for many tribes throughout history. In the region, which is home to many different ethnic origins, many cultural riches and historical artifacts and ruins belonging to different tribes have reached today. In this study; 17 castles, 5 monasteries, 1 bridge and 1 watchtower located within the borders of Narman, Tortum and Yusufeli were examined on site.
Benzer Tezler
- Çoruh Vadisi'nde Tao-Klarjeti bölgesi) bir gürcü manastırı: Dörtkilise manastır kilisesi (Otkha Eklesia) ve ek yapılarının belgelenmesi ve koruma önerileri
Başlık çevirisi yok
GİZEM TÜRKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM TANYELİ
- Eski Türk tarihinde Gansu Koridorunun yeri ve önemi
The environment and importance of the Gansu Corridor in Old Turkic history
UMUT KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Coğrafyaİstanbul ÜniversitesiGenel Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KÜRŞAT YILDIRIM
- Haho Manastırı mimarisi
Haho Monastery architecture
FİTNET CELEP
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiCumhuriyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU BİLGET FATAHA
- Anadolu'da 9-13.yüzyıla tarihlenen Selçuklu türbeleri ile bazı Gürcü kiliselerinin yüksek kasnaklı örtü sistemleri hakkında tespitleri : Kars-Erzurum-Ahlat ve Artvin örneği
Identification of Seljuk tombs and some Georgian churches with high pulley coat systems that date back to 9th-13th century in anatiolia : Examples of Kars- Erzurum-Ahlat ve Artvin
GÜLSEDA BAŞBOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Arkeolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTürk İslam Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSEL ÇAĞLITÜTÜNCİGİL
- Erzurum ve ilçelerindeki hıristiyan mimarisi
Christian architecture in Erzurum and its surdoundings
HALDUN ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA GÜNDOĞDU