Geri Dön

Uzman sistemler ve üretim planlamada uygulanmaları

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 67791
  2. Yazar: SARE OLCAY AKIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YAŞAR BAKİ CENGİZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1997
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 108

Özet

ÖZET Günümüzde bilgisayarların gelişimi ile en güç problemlere bile çözüm bulunabilmektedir. Ancak öyle problemler vardır ki, güçlü hesaplama mekanizmalarına rağmen geleneksel yöntemlerle çözüme ulaşılamaz. Günlük yaşantıda karşılaşılan bu problemler belirsiz, kesinliği olmayan ve karmaşık bilgi işlemleri gerektirir. Yaygın algoritmalarla formüle edilemeyen bu tip problemler için, sistematik bir araştırma yapılarak olası tüm çözüm yollan tek bir yolda birleştirilir. İşlemler, uzman bilgiye dayalı deneysel yöntemlerle sınırlanır. İşte bu uzman bilginin yer aldığı sistemlere uzman sistemler adı verilir. Uzman sistem kavramı, uzman kişilerin çözümleme yeteneklerini ve muhakeme gücünü taklit ederek, yüksek maliyetli kaynaklarla ilgili uzmanlık bilgisini makinaya yüklemek ve kullanılabilir hale getirmektir. Uzman kişiler, kendi alanlarına giren karar verme problemlerini yaratıcı yönleriyle çözerler. Önceki olaylardan kazandıkları bilgi birikimleri uzmanların düşüncelerini destekler. Belirsizlik taşıyan karar durumlarında geçerli bilginin kullanılması ve uygun sonucun çıkarılması uzmanlık olarak adlandırılır. Böyle bir davranışın programlama tekniğine uygun olarak gösterilmesi istendiğinde, kazanılmış bilgilerle, olaya özgü verilerden sonuç çıkarılmasını sağlayan bir kılavuz gereklidir. Bir tarafta genel olarak bilgilenmeyi temsil eden durumlar, diğer tarafta da uzmanın deneyimlerini ifade eden kurallar vardır, bunların birleştirilmesi ile sonuçlar çıkarılır. Uzman sistemler, standart çözüm prosedürü olmayan karar süreçlerinin desteklenmesine hizmet verdiklerinden hızla işletmelere girmeye başlamıştır. Yapay zekanın bir kolu olan uzman sistemler, bir çok bilimsel alanda problem çözümüne yardımcı olmada önemli basanlar elde etmişlerdir. Uzman sistemlerin işletme yönetiminde özellikle üretim yönetiminde uygulanabilirliği ise ispatlanmıştır. Üretim planlama ve çizelgeleme, üretim yönetimindeki en zor görevlerden biri olmuştur. Çizelgeleme teorisindeki gelişmelere rağmen, bir çok çizelgeleme problemi analitik çözümlerin uygulanabilmesi için hala çok karmaşıktır. Planlama probleminin zorluğu, çoğu zaman birbiriyle çelişen ve iyi tanımlanamayan bir çok farklı kısıtla ve farklı amaçla uğraşmak zorunda olmasından ileri gelir. Üretim ortamının dinamik bir ortam olması da, planlama görevinin zorluğuna katkıda bulunan bir etkendir. Hazırlanan bu tez, uzman sistemlerin üretim planlamaya uygulanabilirliği üzerine yorumlar getirmektedir. Birinci bölümde uzman sistemler genel hatlarıyla anlatılmıştır. Uzman sistemlerin yapısı, avantajları ve dezavantajları, kullanım alanları, dünyadaki uygulamaları incelenmiştir. İkinci bölümde, uzman sistemlerin tasarlanmasında karşılaşılan sorunlardan biri olan uzmanlık bilgisinin toplanması ve bu bilginin bilgisayarın anlayacağı şekilde temsil edilmesi konulan açıklanmıştır. Bilgi temsilinde kullanılan metodlar detaylı olarak açıklandıktan sonra, bilgisayarın sonuç çıkarmada kullandığı teknikler örneklerle anlatılmıştır.VI Üçüncü bölümde, uzman sistemleri tasarlamak için kullanılabilecek yazılım araçları ve uzman sistem oluşturma aşamaları incelenmiştir. Uzman sistemlerin üretim planlama ve çizelgeleme problemlerine uygulanış yöntemini anlatan iki örnek dördüncü bölümde ayrıntılı olarak incelenmiştir. Burada ReDS (Real-time Distributed Scheduling ) ve AERPLAN uzman sistemleri tanıtılmıştır. Üretim planlama ve çizelgeleme görevinin karmaşıklığını oluşturan nedenler, planlamaya uzman sistemlerden önceki yaklaşımlar, örnek bir işletmeye uzman sistem yerleştirmek için yapılan bir analiz de bu bölümü oluşturan konulardandır. Sonuç bölümü olan beşinci bölümde, uzman sistemler ile üretim planlamaya nasıl yardım edilebileceği kısaca anlatılmıştır.

Özet (Çeviri)

vıı ABSTRACT Today with the development of computers it is possible to find solutions even to the most difficult problems. However, there are some problems for which it is not possible to find solutions despite of strong calculating methods. These problems are encountered in everyday life and require indefinite and complex knowledge processing. For these problems which cannot be formulated by common algorithms, all the possible solution methods are aggregated in a single way by a systematic survey. The process is restricted with experimental methods that depend on expert knowledge. These systems which involve expert knowledge are called expert systems. The expert system concept means loading down the expertise knowledge to the computer about high costly resources by imitating experts problem solving skills and reasoning talent. Experts solve decision making problems by using their intuition. Their experience support their thoughts. Using valid knowledge and inferring the appropriate solution for indefinite decision situations is called as expertise. To present such behavior compatible with the programming techniques, a guide is necessary to infer a solution from the gained knowledge and domain specific data. There are facts representing knowledge and there are rules expressing expert's experiences, and solutions are inferred by connecting them. Expert systems begin to take role in business environment, because they serve to support decision processes which do not have standard solution procedures. Expert systems which are a branch of artificial intelligence, have already achieved significant success in helping to solve problems in a number of scientific fields. The applicability of expert systems in business administration, especially in the field of production management is broadly based. Production planning and scheduling has been one of the most difficult tasks in production management. Despite the advances in scheduling theory, many actual scheduling problems are still too complex to be applied analytical solutions. The difficulty of planning problems stem from having to deal with a large set of diverse constraints and multiple objectives that are often conflicting. The dynamic nature of the production environment contributes to the complexity of the task. This thesis comments on the applicability of expert systems in production planning and scheduling. In the first chapter, expert systems are explained generally. Their structures, advantages and disadvantages, their application areas and worldwide applications are investigated. In the second chapter, taking expert knowledge and representing it in a computer-compatible way, which is one of the difficulties encountered in designing expert systems, is explained. After the methods used for representing knowledge are explained in detail, inference techniques are illustrated.vm In the third chapter, software tools in designing expert systems and steps of implementing an expert system is explained. Two examples that explain applications of expert systems in production planning and scheduling problems are explained in the fourth chapter. Here, ReDS (Requirement Driven Scheduling) and AERPLAN expert systems are presented. The reasons that cause the complexity of production planning and the scheduling task, previous approaches to planning, an analysis to install expert systems to a firm are the subjects involved in that chapter.

Benzer Tezler

  1. Uzman sistemler ve insan kaynakları yönetiminde bir uygulama

    Export system and a export system approach in human resources

    ÖZLEM VİDİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. DEMET BAYRAKTAR

  2. Kapasite ihtiyaç planlaması ve sonlu çizelgeleme

    Capacity requirements planning and finite scheduling

    CÜNEYT DEĞERTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    DOÇ.DR. SEMRA BİRGÜN BARLA

  3. Advanced scenario planning: New approaches for developing, evaluating, and selecting scenarios with applications

    İleri senaryo planlama: Senaryoların geliştirilmesi, değerlendirilmesi ve seçilmesi için yeni yaklaşımlar ve uygulamaları

    ÖZGÜR YANMAZ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UMUT ASAN

  4. Kentsel tasarımda toplum katılımına yönelik dijital araçların kullanımı

    Use of digital tools for public participation in urban design

    ARAF ÖYKÜ TÜRKEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ENGİN EYÜP EYUBOĞLU