II. Abdulhamid Dönemi Osmanlı-İran ilişkileri (1876-1909)
The Ottoman-Iran relations in the Abdulhamid Period (1876-1909)
- Tez No: 678143
- Danışmanlar: PROF. DR. NECDET HAYTA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Bu tez çalışmasında, Osmanlı Devleti ile İran arasında II. Abdülhamid devrinde yaşanan siyasi, dini ve kültürel münasebetler irdelenmiştir. XVI. yüzyılın başından XIX. yüzyılın ortalarına dek taraflar arası ilişkileri, genelde dini/mezhebi bir ideolojinin beslediği uzun ve kanlı savaşlar şekillendirmiştir. Bu bağlamada Osmanlı-Safevi mücadelesindeki Yavuz-Şah İsmail, Kanuni-Şah Tahmasb, IV. Murat-Şah Abbas ve Osmanlı-Avşar kavgasındaki I.Mahmut-Nadir Şah gibi özellikle popüler tarihe de malzeme oluşturan şahsiyetler etrafında ortaya çıkan literatür oldukça fazladır. Fakat XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren savaşların sona ermesine bağlı olarak iki devlet arasındaki münasebetleri inceleyen akademik çalışmalar daha azdır. Bu tezin amacı, iki komşu devlet arasında askeri mücadelelerin bittiği dönemde yine birçok alanda ilişkilerin yoğun şekilde devam ettiğini ve ayrıca XIX. yüzyıl gibi bunalımlı bir dönemde Osmanlı tahtında 33 yıl gibi uzun bir süre kalmayı başarmış II. Abdülhamid'in, önceki dönemlere nazaran İran ile farklı bir politika geliştirip geliştirmediğini ortaya koymaktır. Tarihi yöntem sürecinin izlendiği çalışmada şu sonuçlara ulaşıldı: 1) Osmanlı-İran arasındaki ilişkiler XIX. yüzyılın ortalarına kadar bir savaş stratejisi üzerinden devam etmiş ve bu durum iki ülke arasında ilişkileri olumsuz etkilemiştir. 2) XIX. yüzyıldan sonra hem dünyada hem de her iki ülkede ortaya çıkan gelişmeler, ilişkileri etkilemiş ve değiştirmiştir. Özellikle Batı menşeli milliyetçilik ve sömürgecilik faaliyetleri Osmanlı ve İran'ı tehdit edince, iki ülke en azından bir savaş çıkmayacak düzeyde birbirlerine yakınlaşmışlardır. 3) XIX. yüzyılın ikinci yarısında ve II. Abdülhamid'in saltanatı sırasında Osmanlı ve İran Devletleri, iç politikada olabildiğince benzer sosyo-ekonomik çalkantılar yaşadılar. Dış politikada ise iki devlet yine ortak bir tehdit olan emperyal ve sömürgeci Avrupalı devletlerin baskısı ile muhatap oldular. Fakat iç ve dış politikada, ortak dert ve düşmanlara rağmen, taraflar arasında önceki yüzyılların dini-siyasi çatışmaların bakiyesi olan güvensizlik hissi, farklılıklarından çok müşterekleri bulunan iki kadim komşuyu tarih sahnesinden sükût edinceye dek bir araya getirememiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the political, religious and cultural relationships between the Ottoman Empire and Iran during the reign of Abdulhamid II. The relationship between the two parties from the beginning of 16th century to the mid 19th century, was generally formed by long and bloody wars fed by a religious/sectarian ideology. Within this context, the literature about figures that are prominent in especially popular history such as Selim I and Shah Ismail, Suleiman the Magnificent and Shah Tahmasp, Murad IV and Shah Abbas during Ottoman-Safavid war and Mahmud I and Nader Shah during Ottoman-Afshar battle, are quite abundant. However, since the wars ended in the second half of 19th century, academic studies examining the relationships between the two states are fewer. This thesis aims to reveal whether or not Abdulhamid II, who reigned for 33 years on the Ottoman throne during the depression of 19th century when the military battles between the two neighbouring states ended and many relationships in many fields intensively continued, developed a different policy with Iran compared to previous periods. The study, which employed historical method process, reached following conclusions: 1) The relationships between the Ottoman and Iran continued as a war strategy until the mid 19th century and this situation affected relationships between the two countries adversely. 2) Developments in the world and between the two countries after the 19th century; affected and changed the relationships. Especially when nationalism and colonialism originating from the West, threatened the Ottoman and Iran, the two countries approached each other, at least at a level that would not declare a war. 3) During the second half of the 19th century and the reign of Abdulhamid II, the states of the Ottoman and Iran had quite similar socio-economic turmoils in terms of domestic policy. As for the foreign policy; the two states dealt with oppression of imperial and colonialist European states that were a common threat. However, despite mutual problems and enemies in both domestic and foreign policy, the feeling of insecurity, which was the trigger of religious-political conflicts in the previous centuries, could not bring together the two old neighbours that had so much in common rather than differences, until they ceased to exist.
Benzer Tezler
- II. Abdülhamid devrinde Osmanlı Devleti'nin Tahran sefareti (1876-1909)
The embassy of Tehran of the Ottoman state in the Abdülhamid II Era (1876-1909)
EMRAH AKAR
Doktora
Türkçe
2023
TarihGiresun ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZMENLİ
- A pan-islamist in Istanbul: Jamal ad-din Afghani and Hamidian islamism, 1892-1897
İstanbul?da bir pan-islamcı: Cemaleddin Afgani ve Abdülhamid Dönemi islamcılığı, 1892-1897
AYTEK SEVER
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESİM ŞEKER
- Sultan II. Abdülhamid Dönemi Osmanlı-İran siyasi münasebetlerinde Ermeni meselesi (1896-1907)
The Armanian Question In The Ottoman-İranian political relations In The Periot Of Sultan Abdulhamid II (1896-1907)
FATİH TUNÇKILIÇ
- II. Abdülhamid dönemi Pan-İslâmist uygulamaları ekseninde Osmanlı-İran ilişkileri
Ottoman-Iranian relations in the context of Pan-İslamic practices in the era of Abdulhamid II
AKIN KİREN
Doktora
Türkçe
2017
Tarihİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAMIK SİNAN TURAN