Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerde stratejik edinç
Strategic competence of Turkish as a foreign language learners
- Tez No: 678209
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FUNDA UZDU YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, stratejik edinç, iletişim stratejileri, Teaching Turkish as a foreign language, strategic competence, communication strategies
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Stratejik edinç, konuşucunun iletişim sırasında karşılaştığı zorlukların üstesinden gelmek ve iletişimi daha etkili bir hale getirmek için devreye soktuğu stratejilerin bilgisidir. Bir etkileşim sırasında katılımcılar, bir yapı ya da sözvarlığının hedef dildeki karşılığını hatırlayamama, hedef dilin kültüründe bir şeyin bağlama uygun olup olmadığını bilmeme gibi iletişimin bozulmasına neden olan etkenleri önlemekle birlikte, iletişimi sürdürmek ve iletişimin etkisini arttırmak için iletişim stratejisi adı verilen dilsel araçlara başvurmaktadırlar. Bu araştırmada yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin hangi iletişim stratejilerini; nasıl bir dağılım ile kullandıklarını ve bu dağılımda cinsiyet, eğitim durumu ve Türkçe dışında konuşulan yabancı dillerin sayısının etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Daha sonra bu dağılım Türkçe anadil konuşucularının kullandığı iletişim stratejileri ile karşılaştırılmıştır. Nitel bir araştırma yöntemine dayanan bu çalışmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları 7'si B1 düzeyinde yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler ve 4'ü Türkçe anadil konuşucuları olmak üzere 11 kişiden oluşmaktadır. Bu katılımcılardan yapılandırılmamış görüşme tekniği ile alınan video kayıtlarının çeviriyazıya dökülmesiyle araştırmanın veri tabanı oluşturulmuş ve daha sonra bu veriler konuşma çözümlemesi yöntemi ile incelenmiştir. Bu inceleme için Celce-Murcia, Dörnyei ve Thurell (1995), Dörnyei ve Scott'ın (1997) sınıflandırılmaları temel alınmıştır. Bu doğrultuda iletişim stratejileri kaçınma ve azaltma, kazanım ve telafi, oyalama ve zaman kazanma, kendini denetleme ve etkileşimsel stratejiler olmak üzere beş temel türe ayrılmış ve her iletişim stratejisi türünde yer alan stratejiler ayrı ayrı incelenmiştir. Araştırmanın bulguları yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin en çok kullandığı iletişim stratejisi türünün oyalama ve zaman kazandırma stratejileri olduğunu ve en çok kullanılan iletişim stratejisinin bu türde yer alan doldurma sözlerin kullanımı olduğunu göstermiştir. Bu stratejiler, katılımcıların özelliklerine göre incelendiğinde ise erkeklerde kadınlara göre daha fazla iletişim stratejisi kullanımı görülmüştür. Eğitim düzeyi arttıkça iletişim stratejisi kullanımının da arttığı, öte yandan konuşulan yabancı dil sayısı arttıkça iletişim stratejisi kullanımının azaldığı ortaya çıkmıştır. Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler ile Türkçe anadil konuşucularının iletişim stratejisi kullanımları karşılaştırıldığında ise öğrenicilerin daha fazla iletişim stratejisi kullandığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Strategic competence is the knowledge of the speaker's strategies to cope with the difficulties during communication and make the communication more effective. During an interaction, participants apply linguistic devices known as communication strategies to prevent communication breakdowns caused by issues such as not recalling a structure or vocabulary or not knowing if something is acceptable for a given context in a target language, as well as to maintain communication, and enhance the effectiveness of communication. This study aims to identify the communication strategies adopted by the Turkish as a foreign language learners and the impact of factors including gender, educational background, and the number of the languages spoken other than Turkish in the distribution of those strategies. Afterwards this distribution is compared to the communication strategies used by native speakers. This study is based on a qualitative research method and a descriptive survey modal is used. It is held with 11 participants, 7 of whom are learners at B1 level and 4 native Turkish speakers. The study's database is created with the transcription of videos taken based on an unstructured interview technique. This data is analyzed with a conversation analysis method based on the taxonomy of Celce-Murcia, Dörnyei and Thurell (1995), Dörnyei and Scott (1997). Following this taxonomy, communication strategies are classified into five main types as avoidance and reduction, achievement and compensatory, stalling and time-gaining, self-monitoring, and interactional strategies. Strategies under each strategy type are analyzed individually. The study's findings show that stalling and time-gaining is the most commonly used strategy type and use of fillers, which comes under this strategy type, is the most common strategy employed by the Turkish as a foreign language learners. In the analysis of this data according to the participants' demographics, it is found that the male participants employ communication strategies more than females do. It is found that as the education level increases, the usage of communication strategies increases correspondingly; on the other hand, as the number of languages spoken increases, the usage of communication strategies decreases. When the Turkish as a foreign language learners' usage of communication strategies compared to that of native Turkish speakers, it is found that the learners use more communication strategies than the native speakers do.
Benzer Tezler
- Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin dinleme becerilerini geliştirmede strateji öğretiminin etkisi
Effect of strategy instruction for developing listening skills of learners of Turkish as a foreign language
MERVE UZUN GÜLKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBaşkent ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ÇİĞDEM YILDIRIM
- Das Leseverstehen allgemein und lim deutsch als Fremdsprache-unterricht
Başlık çevirisi yok
SERPİL BAL
- Yabancı dil olarak İngilizce öğrenenlerde özerklik algısı, okuduğunu anlama başarısı ve sınıf içi davranışlar arasındaki ilişkiler
The relationships between autonomy perception, reading comprehension achievement and classroom behaviors of learners learning English as a foreign language
ÖZLEM BAYAT
Doktora
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. UĞUR ALTUNAY
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde okuduğunu anlama ve yazma becerileri aracılığıyla Türk toplum bilgisi paylaşımı
Turkish social knowledge transfer through reading comprehension and writing skills in teaching Turkish to foreigners
TUĞÇE TOGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASUMAN AHMED ABDO SHABAN
DOÇ. DR. ASLI FİŞEKCİOĞLU
- Teaching vocabulary through cartoons to learners of English as a foreign language
Yabancı dil olarak İngilizce öğrenenlere karikatürlerle kelime öğretimi
ZÜLAL AYAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NALAN KIZILTAN
