Türkçe eğitiminde bibliyoterapi tekniğinin kullanımına yönelik eğitim tasarımı önerisi
Instructional design proposal for using bibliotherapy technique in Turkish language education
- Tez No: 678217
- Danışmanlar: PROF. DR. LATİF BEYRELİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 351
Özet
Bibliyoterapi, kişilere okuma yoluyla ruhsal fayda sağlamayı amaçlayan bir tekniktir. Bibliyoterapi uygulamaları ile bireylere, kendi hayatlarında karşılaştıkları veya karşılaşacakları problemlerle başa çıkabilmeleri için farklı bakış açılarından yararlanmanın mümkün olduğu gösterilir. Bu bakış açıları, kitaplar aracılığıyla kazandırılır. Nitelikli çocuk metinleri, çocuklara yönelik tasarlanan bir bibliyoterapi sürecinin temel malzemeleridir. Çocukların hem bireysel hayatlarında hem de öğrenim hayatlarında nitelikli metinlerle buluşturulması, gelişimleri için büyük önem taşır. Türkçe dersleri onları bu metinlerle bir araya getiren temel derslerdir. Türkçe dersleri kapsamında ele alınan nitelikli metinler; çocukların okuma becerilerini geliştirir, onlara edebî zevk aşılar ve okuma kültürü kazandırır. Tüm bunların yanında, onlara belki de kendi hayatlarında edinemeyecekleri tecrübeler kazandırabilir. Bibliyoterapi, çocukların bu tecrübeleri gelişim süreçlerine uygun ve etkili bir biçimde edinebilmeleri amacıyla Türkçe derslerine katkı sağlayabilir. Aynı zamanda çocuklar, bibliyoterapi tekniğinin desteği ile okumaya ve Türkçe derslerine ilişkin olumlu yaklaşımlara sahip olabilirler. Bunun için Türkçe eğitiminde, belirli amaçlar doğrultusunda, bibliyoterapi tekniğine uygun tasarımların oluşturulması gerekir. Bu araştırmada; bibliyoterapi tekniğine yönelik teorik ve uygulamalı çalışmaları çocuk ve edebiyat bağlamında yorumlamak ve bu doğrultuda Türkçe derslerinde yararlanılmak üzere bibliyoterapi tekniğine uygun eğitim tasarımları oluşturmak amaçlanmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında bir durum çalışması gerçekleştirilmiş ve ortaokul 5. sınıfta öğrenim görmekte olan 40 öğrenciye bibliyoterapiye yönelik mevcut çalışmalardan yola çıkılarak hazırlanmış eğitim tasarımları uygulanmıştır. Sürecin ilk adımında, katılımcıların okuma eğilimlerinin belirlenmesi amacıyla çalışma grubuna Okuma Motivasyonu Ölçeği (OMÖ) uygulanmış ve elde edilen veriler istatistiksel analiz ile çözümlenmiştir. Bibliyoterapi süreci, Türk edebiyatına ait iki çocuk kitabına yönelik olarak planlanmış; araştırmacı ve gözlemci günlüklerinden, eğitim tasarımı kapsamında hazırlanan bibliyoterapi etkinliklerinden ve BİÖ (KWL) tablolarından elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Durum çalışmasından ulaşılan sonuçlar doğrultusunda, Türkçe eğitiminde bibliyoterapi tekniğinin kullanımına yönelik eğitim tasarımları hazırlanmış ve bu tasarımların hazırlanmasında tasarım tabanlı araştırma yönteminden yararlanılmıştır. Bu tasarımlarda ikisi Türk, ikisi dünya edebiyatından olmak üzere toplam dört çocuk kitabı kullanılmıştır. Eğitim tasarımlarının, çocukların Türkçe derslerine ve okumaya ilişkin olumlu tutum geliştirmeleri, kendileri için okumanın değerini fark edebilmeleri ve böylece okuma alışkanlığını kalıcı olarak kazanabilmeleri, okuma kültürü edinebilmeleri için Türkçe eğitimi sürecine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Bibliotherapy is a technique that aims to provide spiritual benefit to people through reading. With bibliotherapy applications, it is shown to individuals that they may benefit from different perspectives to cope with the problems they face or will encounter in their own lives. These perspectives are acquired through books. Quality children's texts are the basic materials of a bibliotherapy process designed for children. Bringing children together with quality texts both in their personal and educational lives is of great importance for their development. Turkish lessons are basic lessons that bring them together with these texts. Using quality texts in Turkish lessons improves children's reading skills, instills literary pleasure, and makes them gain reading culture. In addition to all these, it can give them experiences that they may not have in their own lives. Bibliotherapy can contribute to Turkish lessons so that children can acquire these experiences effectively and in accordance with their development process. At the same time, children can have positive attitudes towards reading and Turkish lessons with the support of bibliotherapy technique. Therefore, Turkish lessons should be designed in accordance with the bibliotherapy technique for certain purposes. In this study, it is aimed to interpret theoretical and practical studies on bibliotherapy technique in the context of children and literature, and to create instructional designs which are suitable for using bibliotherapy technique in Turkish lessons. In the first phase of the study, a case study was conducted, and instructional designs based on the existing studies on bibliotherapy were prepared and applied to 40 students studying in the 5th grade of secondary school. In the first step of the process, Reading Motivation Scale (RMS) was administered to the study group in order to find out the reading tendencies of the participants, and the obtained data were analyzed through statistical analysis. The bibliotherapy process was planned for two children's books from Turkish literature. The data obtained from the researcher and observer diaries, the bibliotherapy activities prepared within the scope of the training design, and the BIO (KWL) tables were analyzed through content analysis. In line with the results obtained from the case study, training designs for the use of bibliotherapy technique in Turkish education were prepared, and the design-based research method was used in the preparation of these designs. A total of four children's books, two from Turkish and two from world literature, were used in these designs. The study is considered to contribute to the Turkish teaching process for children to develop a positive attitude towards Turkish lessons and reading, to realize the value of reading for themselves and thus to gain the reading habit permanently, and to acquire a reading culture.
Benzer Tezler
- Türkçe derslerinde bibliyoterapi ile değer eğitimi
The values education with bibliotherapy in Turkish lessons
DİLEK BİLGİN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ DEMİR
- Din eğitiminde bibliyoterapinin bir yöntem olarak imkânı
Possibility of bibliotherapy as a method in religious education
NURAN ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ZİŞAN FURAT
- Okuma tutumlarının bibliyoterapi aracılığıyla iyileştirilmesinde kullanılabilecek kaynak eser incelemesi
Literature review that can be used to improve reading attitudes through bibliotherapy
ŞEYMA BÜYÜKSAKALLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR YAVUZ
- Bibliyoterapi yönteminin çocuklarda Allah tasavvurunun olgunlaşmasına etkisi (5-6 yaş grubu örneği)
The effect of bibliotherapy method on the maturation of children conseption of God (Example of 5-6 age group)
AYŞE TAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ŞANVER
- 100 temel eser listesinde yer alan masallardaki bibliyoterapik unsurlar
Bibliotheraphic factors in tales of 100 basic literal works
ZEYNEP EZGİ ERDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA VOLKAN COŞKUN