Öğrenci sporcularda algılanan stres ile psikolojik sağlamlık ilişkisi: Başa çıkma stratejileri, bilinçli farkındalık vealgılanan sosyal desteğin aracılığı
Relationship between perceived stress and psychological resilience: The mediating roles of coping styles, mindfulness, perceived social support in student athletes
- Tez No: 678453
- Danışmanlar: PROF. DR. AYDOĞAN AYKUT CEYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Spor, Psychology, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Araştırmanın amacı öğrenci sporcuların algılanan stres ile psikolojik sağlamlık ilişkisinde başa çıkma stratejileri (problem odaklı, kaçınma odaklı ve destek arama odaklı başa çıkma), bilinçli farkındalık ve algılanan sosyal desteğin aracılıklarını içeren hipotetik modelin test edilmesidir. Ayrıca, bu hipotetik modelin cinsiyet ve spor türü (bireysel spor ve takım sporu) bağlamında ayrı ayrı karşılaştırılması da amaçlanmıştır. Aynı zamanda bu hipotetik modele ilişkin derinlemesine bilgi elde etmek amacı ile nitel görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmada açıklayıcı sıralı karma yöntem kapsamında hem nicel hem nitel araştırma yöntemleri işe koşulmuştur. Araştırmanın nicel boyutunda 604 öğrenci sporcudan veri toplanmıştır. Nitel boyutunda ise 10 öğrenci sporcu ile görüşülmüştür. Nicel veriler Çoklu Grup Yapısal Eşitlik Modellemesi, nitel veriler ise Fenomenolojik Yöntem ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre test edilen hipotetik model kısmen doğrulanmış olup, bu çerçevede öğrenci sporcularda algılanan stres ile psikolojik sağlamlık ilişkisinde problem odaklı başa çıkma, bilinçli farkındalık ve algılanan sosyal desteğin aracı olduğu sonucuna varılmıştır. Test edilen modelin cinsiyet ve spor türü bağlamında ise değişmediği bulunmuştur. Nitel çalışmada stres faktörleri, koruyucu içsel faktörler, koruyucu dışsal faktörler ve olumlu sonuçlar olmak üzere dört ana tema elde edilmiştir. Bu ana ve alt temalar bağlamında öğrenci sporcuların stres durumlarında aldıkları ve algıladıkları sosyal destek, olumlu başa çıkma stratejileri ve odaklanmanın koruyucu rolüyle olumlu sonuçlara ulaştığı görülmektedir. Sporcuların stres karşısında problem odaklı başa çıkma, bilinçli farkındalık ve sosyal destek gibi psikolojik faktörlerle desteklenmesinin onların optimum performans göstermesi ve verimli olabilmesi için önemli bir unsur olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aimed to test the hypothetical model of the mediation roles of coping strategies, mindfulness, and perceived social support on the relationship between psychological resilience and perceived stress of student-athletes. Further, this study compared the model with a specific focus on gender and sports type (individual sports and team sports) differences. Moreover, interview sessions were conducted for collecting qualitative data to gain a deeper understanding about this model. Both quantitative and qualitative research methods were used within the framework of explanatory mixed research design. In the quantitative data collection phase, the data were obtained from 604 student-athletes. In the qualitative data collection phase, a semi-structured interview was conducted with ten student-athletes. The quantitative data were analyzed through Multigroup Structural Equation Models whereas the qualitative data were analyzed through Phenomenological analysis. The findings of the study showed that, the hypothetical model was partially verified and problem-focused coping, mindfulness, and perceived social support mediated the the impact of the participants'perceived stress on psychological resilience. Besides, the resilience model did not differ in terms of gender and sport type. The analysis of the quantitative data unveiled four main themes: stress factors, protective internal factors, protective external factors, and positive results, and it was observed that the findings obtained from these themes confirm the hypothetical model. It was found out that social support, problem-focused coping, and mindfulness affected the relationship between the student athletes' stress and psychological resilience. Overall, these findings suggest that, supporting student athletes with psychological factors such as problem-focused coping with stress, mindfulness, and social support is very important for their optimum performance and efficiency.
Benzer Tezler
- Sporcu-öğrencilerin psikolojik sağlamlık, sosyal destek algısı ve zihinsel iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between psychological resilience, perceived social support, and mental well-being of student-athletes
ŞEYMA TUĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
SporMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENDER ŞENEL
- Beden eğitiminde temel psikolojik ihtiyaçlar ile algılanan nedensellik odağı arasındaki ilişkinin mutluluk düzeyine etkisi
The effect on happiness of the relationship between basic psychological needs and perceived focus of causality in physical education
ALİ HAYDAR SERİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SporMersin ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF NİLAY ADA
- Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören farklı seviyelerde spor yapan öğrencilerin giyilebilir teknolojik spor ürünleri kullanım algısı düzeylerinin araştırılması
Investigation of the perception levels of wearable technological sports products usage of students who are engaged in different levels of sports sciences studying at Kütahya Dumlupınar University
HÜSEYİN DUŞBUDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Bilim ve TeknolojiKütahya Dumlupınar ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇETİN ÖZDİLEK
- Araştırma sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımının fen başarısı, sorgulama, üst biliş ve öz düzenleme becerilerine etkisi
The effect of inquiry based learning approach to science success, inquiry, self regulation and meta cognitive skills
BURCU VARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAmasya Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAFAK ULUÇINAR SAĞIR
- Physical self perception of athletes and non-athletes
Sporcu ve sporcu olmayan çocuklarda fiziksel benlik algısı
ZEYNEP BEDİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
SporOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SADETTİN KİRAZCI
YRD. DOÇ. DR. F. HÜLYA AŞCI