Geri Dön

Döviz kuru teorileri ve Türkiye'de döviz kurunun belirleyicileri

Exchange rate theories and determinants of exchange rate in Turkey

  1. Tez No: 680268
  2. Yazar: AHMET GÜNEY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİL TUNALI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Döviz Kuru Ekonomisi, Döviz Kuru Belirleyicileri, Döviz Kuru Teorileri, Zaman Değişkenli Parametre, Kalman Filitre, Exchange Rate Economics, Exchange Rate Determination, Exchange Rate Theories, Time Varying Parameter, Kalman Filter
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 401

Özet

“Gerçek yaşamın bütün çeşitliliği ve karmaşıklığı altında, döviz kurları olgusunu hesaplama kabiliyetine sahip tek bir formül bulunmamaktadır. Döviz kurları için tatmin edici bir teori, problemde yer alan bütün önemli etmenleri içermesi gerekmektedir.”(Terborgh, 1926: 208). Çalışmada, Türkiye ekonomisinin 1990:01-2014:03 dönemine ait aylık USD/TL nominal döviz kurunun belirleyicileri parasal döviz kuru modelleri altında araştırılmıştır. Bu çerçevede, Frenkel (1976), Bilson (1978), Dornbusch (1976), Frankel (1979), Hooper-Morton (1982), Nispi Fiyatlarla Genişletilmiş Frenkel-Bilson ve Nispi Fiyatlarla Genişletilmiş Dornbusch-Frankel modeli Türkiye için test edilmiştir. Modeller Kalman Filitre yöntemi ile tahmin edilmiştir. Sonuçlara göre, Frenkel (1976), Dornbusch (1976), Frankel (1979), Nispi Fiyatlarla Genişletilmiş Dornbusch-Frankel modeli Türkiye'de döviz kuru davranışını açıklama başarısı göstermiştir. Bilson (1978), ve Nispi Fiyatlarla Genişletilmiş Frenkel-Bilson modelleri ise faiz değişkenine farklı anlam yüklemeleri nedeniyle başarısız olmuştur. Hooper ve Morton (1982) modelinin ise ticaret dengesi hesabı yerine cari işlemler hesabı ile tahmini durumunda teoriyle uyumlu sonuçların elde edilebileceği düşünülmektedir. Katı fiyatlı parasalcı modellerin Türkiye ekonomisi için daha uygun olduğu düşünülmektedir. Döviz kuru belirleyicileri için tek bir formül ortaya koymak, Terborgh'ın ifadesiyle imkansız görünmektedir. Ancak bu modeller, döviz kuru davranışlarının genel eğilimini vermesi adına literatürde önemli görülmektedir. Çalışmaya göre, Türkiye'de para arzı farkı, beklenen enflasyon farkı ve denge döviz kurunun ülkenin lehine; gelir ve faiz farkı ülkenin aleyhine gelişmesi durumunda USD/TL nominal döviz kuru yükselmektedir.

Özet (Çeviri)

“There ise no single formula capable of accounting for the phenomena of exchange rates in all the complexity and variety of actual economic life. A satisfactory theory of the exchanges must include every important element in the problem.”(Terborgh, 1926: 208). Determinants of monthly USD/TL nominal exchange rate concerning the 1990:01- 2014:03 period of Turkish economy were investigated under the monetary exchange rate models in this study. In this context, Frenkel (1976), Bilson (1978), Dornbusch (1976), Frankel (1979), Hooper-Morton (1982) models and Frenkel-Bilson and Dornbusch-Frankel Models Augmented with Relative Price were tested for Turkey. The models was estimated by the method of Kalman Filter. According to the results, Frenkel (1976), Dornbusch (1976), Frankel (1979), Dornbusch-Frankel model of Augmented Relative Price showed success in accounting for the exchange rate conduct in Turkey. Bilson (1978), and Frenkel-Bilson model of Augmented Relative Price failed since they attributed a different meaning to interest variable. It is also thought that Hooper and Morton (1982) model will yield coherent outcomes with the theory in the estimated case with current accounts instead of trade balance account. It is thought that firm priced monetary models are more favorable for Turkish economy. Putting forward a single formula for the exchange rate determinants seem to be unfeasible as stated by Terborgh. However, these models are considered to be substantial in the literature in that they give an overall tendency of exchange rate conducts. According to the study, USD/TL nominal exchange rate escalates in the event that money supply gap, expected inflation gap and the balance exchange rate in Turkey occur in favor of the state while income and interest gap go against the state.

Benzer Tezler

  1. Emek verimliliği ve döviz kurunun ihracata etkisi: Türkiye ve seçilmiş ülke analizleri

    The effects of labor productivity and FX rate on export: Turkey and chosen country analysis

    İZZET TAŞAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Ekonomiİnönü Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SUZAN ERGÜN

  2. Dış ticaretin döviz kuru değişmelerine karşı duyarlılığı: Türkiye ve gelişmekte olan ülkeler üzerine bir inceleme

    The sensitivity of foreign trade to exchange rate changes: A study on Turkey and developing countries

    ÖZLEM ZEYBEK TEKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonomiManisa Celal Bayar Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CÜNEYT YENAL KESBİÇ

  3. Euro değerindeki değişmelerin Türkiye ekonomisine yansımalarının Avrupa Birliği'ne tam üyelik perspektifinde değerlendirilmesi

    The evaluation of reflections of changes in the value of euro on the Turkish economy from the perspective of European Union membership

    ÇAĞDAŞ CENGİZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonomiDokuz Eylül Üniversitesi

    Avrupa Birliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAŞAR UYSAL

  4. Türkiye'de gıda enflasyonunun belirleyicileri: SVAR yaklaşımı

    Determinants of food inflation in Turkey: SVAR approach

    DERYA AYDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    EkonometriAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELVAN HAYAT

  5. Financial capital flows and economic growth: The Turkish case

    Finansal sermaye hareketleri ve ekonomik büyüme: Türkiye örneği

    MUAMMER KÖMÜRCÜOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    EkonomiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    DOÇ. DR. ELİF AKBOSTANCI