Yağış şiddet süre frekans bağıntılarının sezgisel optimizasyon algoritmaları kullanılarak Türkiye ölçeğinde belirlenmesi
Determination of the rainfall intensity duration frequency relations using heuristic optimization methods in Turkey
- Tez No: 680340
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASLI ÜLKE KESKİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 334
Özet
Bu tez kapsamında yağış şiddet süre frekans bağıntılarının model performansları ile sezgisel optimizasyon algoritmalarının performansları noktasal, bölgesel ve ulusal senaryolar kullanılarak araştırılmıştır. Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye genelinde işletilen 103 istasyona ait yıllık yağış şiddeti verileri ile enlem, boylam ve rakım değerleri kullanılmıştır. Sezgisel optimizasyon algoritmalarından Diferansiyel Gelişim Algoritması, Genetik Algoritma ve Yapay Arı Kolonisi Algoritması tercih edilmiştir. Kümeleme ve optimizasyon işlemlerinden önce yağış şiddeti serilerinin güvenilirlikleri Mutlak Homojenlik Testleri olarak adlandırılan Standart Normal Homojenlik Testi, Buishand Sıra Testi, Pettitt Testi ve Von Neumann Oran Testi kullanılarak araştırılmıştır. Homojen olmayan serilerde muhtemel trend bileşeni ayrılarak bir kez daha, homojenlik analizi işlemleri tekrarlanmıştır. Homojenlik analizleri sonucunda 95 istasyonun kullanılmasına karar verilmiştir. Bölgesel senaryolarda kullanılmak üzere çalışma sahası Bulanık C Ortalamalar yöntemi kullanılarak 5 alt kümeye ayrılmıştır. Performans ölçütleri açısından Diferansiyel Gelişim Algoritması, Genetik Algortima ve Yapay Arı Kolonisi Algortimasına kıyasla en yüksek performansa sahip algoritma olurken; noktasal yaklaşımın tercih edilen senaryonun diğer senaryolara göre ön plana çıktığı belirlenmiştir. Bu çalışmanın sonucunda herhangi bir süredeki yağışın çeşitli farklı tekerrürleri için oluşturacağı yağış şiddetleri belirlenebilecektir. Bununla birlikte, bölgesel ve ulusal senaryolar kullanılarak yetersiz gözleme sahip yerler için yağış şiddetleri hesaplanabilecektir.
Özet (Çeviri)
The scope of this thesis, the model performances of rainfall intensity duration frequency relations and the performances of heuristic optimization algorithms were investigated using point, regional and national scenarios. Annual rainfall intensity data, latitude, longitude and altitude values of 103 stations operated by the Turkish State Meteorological Service were used. Differential Evolution Algorithm, Genetic Algorithm and Artificial Bee Colony Algorithm are preferred among heuristic optimization algorithms. Before clustering and optimization processes, the reliability of rainfall intensity series was investigated using Standard Normal Homogeneity Test, Buishand Range Test, Pettitt Test and Von Neumann Ratio Test, which are called Absolute Homogeneity Tests. In non-homogeneous series, possible trend component was separated and homogeneity analysis procedures were repeated once again. As a result of the homogeneity analysis, it was decided to use 95 stations. To be used in regional scenarios, the study area is divided into 5 subsets by using the Fuzzy C Means method. Differential Evolution Algorithm has the highest performance in terms of performance criteria; It has been determined that the scenario preferred by the point approach stands out compared to other scenarios. As a result of this study, it will be possible to determine the intensity of precipitation that will occur for various repetitions of precipitation in any period. Therewithal, using regional and national scenarios, precipitation intensities can be calculated for places with insufficient observation.
Benzer Tezler
- Doğu Karadeniz Bölgesinde yağış şiddet-süre-frekans eğrilerinin güncellenmesi
Updating the intensity-duration-frequency curves in the Eastern Black Sea Region
PEGAH KAMALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat MühendisliğiEge Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER LEVEND AŞIKOĞLU
- Generating rainfall intensity-duration-frequency curves of southeastern and eastern mediterranean regions of Turkey
Türkiyenin Güneydoğu ve Doğu Akdeniz bölgelerinin yağış şiddet-süre-tekerrür eğrilerinin belirlenmesi
İBRAHİM HALİL DEGER
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İnşaat MühendisliğiHasan Kalyoncu Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER ARIÖZ
DOÇ. DR. MEHMET İSHAK YÜCE
- L−momentler yöntemiyle İç Anadolu'daki standard süreli ekstrem yağışların boyut−süre−tekerrür değerlerinin bölgeselleştirilerek haritalanması
Regionalization and mapping of intensity–duration–frequency relationships of standard–duration annual extreme rainfalls in inland Anatolia region by l–moments method
HATİCE ÇITAKOĞLU
Doktora
Türkçe
2014
İnşaat MühendisliğiErciyes Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEFARUK HAKTANIR
DOÇ. DR. NESLİHAN SEÇKİN
- The impact of climate change on future extreme precipitation in Turkey
Türkiye'de iklim değişikliğinin gelecek ekstrem yağışlara etkisi
DERYA ALBAYRAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER LÜTFİ ŞEN
- Critical drought severity-duration-frequency curves based on precipitation deficit
Yağış açığı cinsinden kritik kuraklık şiddet-süre-frekans eğrileri
YONCA ÇAVUŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAFZÜLLAH AKSOY