Geri Dön

Neoplatonism in Orthodox Christianity and Islam and its repercussions in Byzantine and Seljuk architectures

Ortodoks Hristiyanlık ve İslam'da yeni Eflâtunculuk ve Bizans ve Selçuk mimarilerindeki yansımaları

PDF İndir

  1. Tez No: 681043
  2. Yazar: ORÇUN SENA SARACOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ UZAY PEKER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Sanat Tarihi, Architecture, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 443

Özet

Yeni Eflâtunculuk, Hristiyanlık ve İslam'ı batıni olarak besleyen önemli faktörlerden biri olarak kabul edilmektedir. Bu felsefi akım iki dinin dünya görüşlerinin, kültürlerinin, sanatlarının ve mimarilerinin şekillenmesinde etkili olmuştur. Bu çalışma, 11. ve 12. Yüzyıl Orta Dönem Bizans kiliseleri ve 13. Yüzyıl Anadolu Selçuklu cami ve medreselerinde bu etkinin yansımalarını aramayı hedeflemektedir. Çalışma ayrıca bu yapı tiplerinin mekânsal özelliklerini ve bezemelerini çoğunlukla geometrik olarak inceleyerek, Yeni Eflâtunculuk'un bu yapıların oluşmasında bir tasarım aracı olarak kullanılıp kullanılmamış olduğunu sorgular. Çalışmada bu mimari geleneklerin ortak yönleri öne çıkarıldığı gibi iki geleneği kapsayan bir karşılaştırma da sunulmuştur. Bu amacı karşılamak için, öncelikli olarak Yeni Eflâtunculuk hakkında gerekli temel bilgi çalışmada sağlanmıştır. Ayrıca Yeni Eflâtuncu ontoloji vii temel alınarak“hiyerarşi, ikilik ve birlik”olmak üzere üç kavram türetilmiştir. Bu ontolojik kavramların geometri aracılığıyla mimari tasarım kavramlarına dönüşümü de yine çalışmada tartışılmıştır. Daha sonra, her iki mimari gelenekten seçilmiş örnekler üç kavram üzerinden tezin ayrı bölümlerinde incelenmiştir. Bu mimari incelemeler, Yeni Eflâtunculuk'un etkisinin görülebildiği dönemin kültürel atmosferi ve dini ayin ve ibadetleri ile ilişkilendirilerek yürütülmüştür. Disiplinler arası bir yaklaşımla yapılmış bu analizler sonucunda, Yeni Eflâtuncu teorilerin Anadolu'da bilindiği ve hem Bizans'ın hem de Selçukluların dünya görüşleri, kültürleri ve sanatsal üretimlerinde etkili olduğu savunulabilir. Bu etki büyük olasılıkla din ve evrenbilim ile iç içe olan bu iki mimari geleneğin şekillenmesinde rol oynamıştır.

Özet (Çeviri)

Neoplatonism was arguably a significant factor in esoterically nurturing Christianity and Islam. It was influential in forming the worldview, culture, art, and architecture of the two religions. This study aims to trace the repercussions of this influence in Middle Byzantine churches from the 11th and 12th Centuries and Seljuk mosques and madrasahs from the 13th Century in Anatolia. By analyzing the typologies in terms of their spatial configuration and decoration, both in respect to geometry, it questions whether it is possible to suggest Neoplatonism as instrumental for the formation of these architectures. The study not only highlights the common aspects within the typologies but also provides a comparison of the two architectural traditions. To do so, the study first provides a philosophical background regarding Neoplatonism. Based on the Neoplatonic ontology, the study generates v three concepts,“hierarchy, duality and unity.”These ontological concepts are discussed to be transformed into design concepts by means of geometry. Later, case studies selected from each architectural tradition are examined in separate chapters regarding the traces of the three concepts. These examinations are held in relation to the cultural atmosphere and the liturgical characters of the eras, in both the Neoplatonic influence are observable. As a result of these analyses with a multidisciplinary approach, this study claims that Neoplatonic theories were known in Anatolia and influential for the worldview, culture and art of both the Byzantines and the Seljuks. These influences were possibly instrumental for the two architectures, embedded with religion and cosmology.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    81910

    The Eternall Fountaine: Spenser's use of neoplatonic ideas in his early poetry, 'The Fovvre Hymnes', 'The Amoretti' and 'The Epithalamion'

    Ebedi Çeşme: Spenser'in ilk şiirleri 'The Fowre Hymnes', 'The Amoretti' ve 'The Epithalamion' 'daki yeni platonculuk kullanımı

    HANDAN DURUKAN ARTAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİMMET UMUNÇ

  2. Tez No

    860573

    Edmund Spenser'ın The Faerie Queene'inde kadınların ve kadınlığın iğrençliği

    Abjection of women and womanhood in Edmund Spenser's The Faerie Queene

    TUĞRUL CAN SÜMEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANDE SEBER

  3. Tez No

    701402

    Aristoteles ve Plotinos'ta ruh teorisi

    Theory of the soul in Aristotle and Plotinus

    AKTORE KOPBAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    FelsefeNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL TAŞ

  4. Tez No

    302277

    Yeni-Eflatunculuğun tasavvufa etkileri

    The influences of Neoplatonism on sufism

    HASAN RIZA ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA AŞKAR

  5. Tez No

    754024

    Yeni Platonculuğun Osmanlı mûsikî nazarîyatı modelleri üzerindeki etkileri

    The effects of Neoplatonism on Ottoman music theory models

    HÜSEYİN CEM ESEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    FelsefeAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Müziği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVİLAY ÇINAR

    PROF. DR. OKAN MURAT ÖZTÜRK

Geri Dön