Çalışanlardaki toksik liderlik algısının örgütsel sessizlik ve iş motivasyonu üzerindeki etkisi: Pozitif psikolojik sermayenin düzenleyici rolü
The effect of toxic leadership perception in employee on organizational silence and work motivation: Regulatory role of positive psychological capital
- Tez No: 681390
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGÜR KÖKALAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Liderlik konusunda bugüne kadar yapılan çalışmaların önemli bir bölümü liderin veya sergilenen liderliğin çalışanlar ve örgüt üzerindeki olumlu etkileri üzerine odaklanmıştır. Bununla birlikte, liderliğin karanlık yüzü olarak görülen toksik liderlerin örgüt ve çalışanlar üzerinde ciddi zehirli etkileri bulunmaktadır. Çalışanlar liderlerin olumsuz davranışlarından olumsuz etkilenmekte, bu durum dolaylı olarak örgüte de sirayet etmektedir. Bununla birlikte tüm çalışanların aynı toksik uyaranlara karşı aynı oranda etkilenmediği de bir gerçektir. Çalışanların kişisel davranış özellikleri, psikolojileri, işlerinden ve hayatlarından beklentileri gibi faktörler dayanıklılık açısından bireyden bireye farklar oluşturabilmektedir. Günümüzde hayatın her alanında çok seslilik teşvik edilmektedir. Örgütlerde de çalışan sesliliği son derece önemlidir. Çalışan sesliliği örgütün fırsatlardan haberdar olup bunlardan azami istifade edebilmesi, tehditlerin erkenden farkına varıp önlem alabilmesi ve çalışanların örgütlerine bağlılıklarını artırabilmesi yönünden kritiktir. Ancak liderlerin sergilediği olumsuz davranışlar çalışanların daha az konuşmasına, hatta sessiz kalmasına sebep olmaktadır. Bu durumla ilgili örgütün bir önlem almaması halinde ise sessizlik örgüt geneline yayılmakta ve olumsuz etkileri daha üst boyutlara ulaşabilmektedir. Çalışanların başarısını şekillendiren ve elde edilen sonuçları etkileyen bir diğer unsur ise iş motivasyonudur. Tarihin farklı dönemlerinde doğru faktörlerle ve doğru şekilde motive edilen grupların normalde başarılamayacak pek çok zorlu işin üstesinden geldiğini bilmekteyiz. Günümüzde de örgütler çalışan motivasyonunu sağlayabilmek için pek çok çalışma, etkinlik ve eğitim düzenlemekte ve mevcut kaynaklarla daha başarılı olmanın yollarını aramaktadır. Bununla birlikte, toksik liderlerin zehirli yönetim davranışlarına maruz kalan çalışanların ise motivasyonlarının artması imkân dahilinde görünmemektedir. Bu şekilde olumsuz davranışlar çalışanların iş motivasyonlarını, başarılarını ve örgüte katkılarını azaltacak, hatta zamanla çalışanların örgütle bağlarını koparabilecektir. Benzer toksik davranışların farklı bireylerde etki düzeylerinin farklı olmasının arkasındaki en temel faktörlerden bir tanesi pozitif psikolojik sermayedir. Pozitif psikolojik sermayesi yüksek olan çalışanlar olumsuzluklara karşı psikolojik dayanıklılıkları, iyimserlikleri, geleceğe ilişkin umutları ve öz yeterlilikleri sayesinde daha dayanıklı olabilmektedir. Belirtilen varsayımlar doğrultusunda bu araştırmada incelenen ilk sorunsal toksik liderliğin çalışanların iş motivasyonu ve örgütsel sessizlik davranışları üzerindeki etkileridir. Pozitif psikolojik sermayenin ilk sorunsalda belirtilen ilişkiler üzerindeki etkisi ise araştırmada incelenen ikinci sorunsalı oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
A significant part of the studies on leadership to date have focused on the positive effects of the leader or the displayed leadership on the employees and the organization. However, toxic leaders, who are seen as the dark side of leadership, have serious toxic effects on the organization and employees. Employees are negatively affected by the negative behaviors of the leaders, and this situation indirectly affects the organization. However, it is a fact that not all employees are equally affected by the same toxic stimuli. Factors such as the personal behavioral characteristics of the employees, their psychology, and their expectations from their jobs and lives can create differences from individual to individual in terms of durability. Polyphony is encouraged in all areas of life today. Employee voice is also extremely important in organizations. Employee voice within the organization is critical for the organization to be aware of opportunities and benefit from them, to be aware of threats early and take precautions, and to increase the commitment of employees to their organizations. However, the negative behaviors exhibited by the leaders cause the employees to talk less and even to remain silent. If the organization does not take any action regarding this situation, silence spreads throughout the organization and its negative effects can reach higher dimensions. Another factor that shapes the success of employees and affects the results achieved is work motivation. We know that at different times in history, groups that are motivated by the right factors and in the right way have overcome many difficult tasks that would not normally be accomplished. Today, organizations organize many studies, events and trainings in order to provide employee motivation and look for ways to be more successful with existing resources. However, it does not seem possible to increase the motivation of employees who are exposed to toxic management behaviors of toxic leaders. In this way, negative behaviors will reduce the work motivation, success and contribution of the employees to the organization, and may even break the ties of the employees with the organization over time. One of the most fundamental factors behind the different effects of similar toxic behaviors in different individuals is positive psychological capital. Employees with high positive psychological capital can be more resistant to adversity thanks to their psychological resilience, optimism, hopes for the future and self-efficacy. In line with the stated assumptions, the first problem examined in this study is the effects of toxic leadership on employees' work motivation and organizational silence behaviors. The effect of positive psychological capital on the relationships specified in the first problem constitutes the second problem examined in the research.
Benzer Tezler
- Toksik liderlik davranışının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisi
Effect of toxic leadership behavior on organizational silence
ÇAĞIL KARTAL ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeBeykent Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAYE BERNA AGUN POYRAZOĞLU
- Toksik liderliğin örgütsel sessizlik ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi
The effect of toxic leadership on organizational silence and intention to leave
YUNUS EMRE ÇAĞIRICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal Bilimlerİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR KÖKALAN
- Liderlik ile çeşitli örgütsel davranış türleri arasındaki ilişki: Bir alan araştırması
The relationship between leadership and various organizational behavior types: A field research
YETER SONAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL BAKAN
- Örgütlerde toksik liderlik ve örgütsel sinizm ilişkisi
Relationship between toxic leadership and organizational cynicism in organizations
BURAK BURDURLU
- Toksik liderlik algısı ile işten ayrılma niyeti ve genel sağlık durumu ilişkisinde kişilik özelliklerinin rolü
The role of personality traits in employees' perception on toxic leadership in relationship with the intention to leave and general health status
TUNÇ BİÇER
Doktora
Türkçe
2023
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriMarmara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL GÖK