1980 yılından sonra Türkiye'de uygulanan tarımsal destekleme politikaları ve ekonomik etkileri
Agricultural support policies applied in Turkey after 1980 and its economic effects
- Tez No: 681814
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YELDA TEKGÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Tarım Sektörünün Özellikleri, Tarım Politikaları, Tarımsal Destekler, Devlet Müdahaleleri, Tarımsal Destekleme Politikalarının Ekonomik Etkileri, Characteristics of the Agricultural Sector, Agricultural Policies, Agricultural Supports, Government Interventions, Economic Effects of Agricultural Support Policies
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Tarım sektörü içerisinde birçok unsuru barındıran bir mozaiktir. Sektör; başta canlıların beslenme ihtiyaçlarını karşılama olmak üzere, belirli bir nüfusa istihdam sağlama, farklı sektörlere hammadde tedarik etme, bütçe ve dış ticaret gibi alanları etkileme gibi birçok faktörü içerisinde barındırmaktadır. Bu unsurlarla aslında diğer sanayi ve hizmet sektörlerinde, sosyal, ekonomi ve hatta siyasal alanlarda önemini ve ağırlığını bir kez daha ortaya koymaktadır. Tarımın önemini artıran bu sebepler tarım sektörünün geliştirilmesini ve bu doğrultuda desteklenmesini gerekli kılmıştır. Tarım sektöründe uygulanan ve uygulanmak istenen politikaları yakın tarih açısından düşünürsek Cumhuriyet'le birlikte daha fazla gündeme gelmiş ve önem kazanmıştır. Ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durum da göz önünde tutulup, daha dışa kapalı bir ekonomi modeli çizilmesine rağmen tarım ile ilgili uygulanan politikalar ve politikaların başarı durumu o yıllarda GSYH, istihdam ve dış ticaret verilerinde kendini göstermektedir. 1980'li yıllardan itibaren ise tarım ve diğer sektörler adına daha serbest, korumacı politikaların azaltıldığı ve neoliberal politikaların gündemimizde daha fazla yer kapladığı bir süreç başlamıştır. Türkiye'de her daim önemini koruyan, ancak zaman zaman bunun bilincinde olunmayıp istemeden de olsa yanlış politika kararları alınan, ya da iyi sonuçlar almak isterken hüsranla karşılaşılan bir sektör konumundadır aslında tarım. 1980'li yıllardan itibaren ülkemizde birçok alanda etkisini hissettiren değişimler serbestleşmenin büyük pay sahibi olduğunu göstermektedir. Fakat bu özgürleşmenin etkileri farklı alanlarda kendini farklı şekillerde göstermiştir. Tarım sektöründe 1980 öncesi görülen sert ve müdahaleci anlayış ile, daha sonra uygulanan daha özgür ve yumuşak politika anlayışının çok farklı sonuçları olmuştur. Müdahaleci olmayan anlayış ile birçok kısıtlama ortadan kaldırılmış fakat ithalat hacmi yükselmiş ve dış ticaret verilerinde tablo kötü bir yere doğru gitmiştir. 1980'li yıllar ve sonrası ülkemizde uluslararası kuruluşların da etkisini ciddi derecede hissettiğimiz ve belki de en çok tarım sektörünün etkilendiği bir dönemin kapısını açmıştır. 2000'li yıllar ve sonrasında günümüze kadar olan süreçte ise tarım politikaları ve bu yönde uygulanan desteklemeler daha planlı ve programlı yapılmaya çalışılmış ve daha iyi bir noktaya gelinmiştir. Fakat birçok gelişmekte olan ülkede olduğu gibi Türkiye'nin de tarım alanında kendine özgü problemleri bulunmaktadır. Bu çalışma Türkiye'de tarım sektörünü üç başlık altında incelemiştir. Çalışmanın birinci bölümünde Türkiye'de tarım sektörünün GSYH, istihdam ve dış ticaret verilerinde nerede olduğu, hangi yüzdelik dilimlere sahip olduğu tablolar yardımıyla aktarılmaya çalışılmış ve tarımsal desteklemelerin tarihçesi, amaçları ve temel araçlarına değinilmiştir. İkinci bölümde ise özellikle 1980'li yıllardan itibaren tüm dünyada ve ülkemizde tarım, ekonomi ve dış ticaret alanlarında vermiş oldukları kararlar ile gündeme gelen IMF, Dünya Bankası, DTÖ ve AB gibi kurum ve kuruluşların ülkemizi nasıl ve ne yönde etkiledikleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise Türkiye'de uygulanan tarımsal destekleme politikaları adeta bir kronolojik sıraya göre günümüze kadar aktarılmaya çalışılmış, bu politikalar ve ekonomik etkileri çeşitli tablo ve grafiklerle desteklenmiştir.
Özet (Çeviri)
The agricultural sector is a mosaic that contains many elements. Sector; It contains many factors such as providing employment to a certain population, supplying raw materials to different sectors, influencing areas such as budget and foreign trade, especially meeting the nutritional needs of living things. With these elements, it reveals once again its importance and weight in other industrial and service sectors, social, economic and even political fields. These reasons, which increase the importance of agriculture, made it necessary to develop the agricultural sector and support it in this direction. If we consider the policies applied and desired to be implemented in the agricultural sector in terms of recent history, it has become more on the agenda and gained importance with the Republic. Although the economic situation of the country is taken into consideration and a more closed economy model has been drawn, the success of policies and policies related to agriculture manifests itself in the GDP, employment and foreign trade data of those years. Starting from the 1980s, a process in which more liberal, protectionist policies were reduced and neoliberal policies occupied more place on our agenda began for agriculture and other sectors. In fact, agriculture is a sector that maintains its importance in Turkey, but from time to time we are not aware of this and unintentionally made wrong policy decisions, or where disappointment is encountered while trying to get good results. The changes that have made its effects felt in many areas in our country since the 1980s show that liberalization has a great share. However, the effects of this emancipation manifested itself in different ways in different areas. With the harsh and intrusive understanding seen in the agricultural sector before 1980 the more free and softer policy approach implemented later had very different consequences. With the non-intrusive approach, many restrictions have been removed, but the import volume has increased and the picture has gone badly in foreign trade data. The 1980s and the aftermath opened the door to a period in which we felt the impact of international organizations seriously and perhaps the agricultural sector was affected the most. In the period from the 2000s to the present, agricultural policies and supports applied in this direction have been tried to be made more planned and programmed and a better point has been reached. However, as in many developing countries, Turkey has its own problems in the agricultural sector. This study examined the agricultural sector in Turkey under three headings. Where the agriculture sector in Turkey is in GDP, employment and foreign trade data and what rates it has, it has been tried to be transferred with the help of tables, in the first part of the study. The history, objectives and basic tools of agricultural subsidies are also included in the first section. In the second part, the effects of the institutions and organizations such as IMF, World Bank, WTO, EU, which have influenced the world and our country with the decisions they have taken in the fields of agriculture, economy and foreign trade, especially since the 1980s, were discussed. In the third part, agricultural support policies implemented in Turkey have been tried to be conveyed in a chronological order these policies and their economic effects are supported by various tables and charts.
Benzer Tezler
- 1980 yılından sonra Türkiye'de uygulanan tarımsal politikalar ve tarımın ülke ekonomisindeki yeri
Agricultural policies applied after 1980 and agriculture's role m country's economy
EMRE TAŞTANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonomiNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KEREM GÖKTEN
- Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları
Başlık çevirisi yok
BİLGİN ORHAN ÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN
- Türkiye'de kamu iktisadi teşebbüsleri gelişimi-hukuki yapısı özelleştirme çalışmaları
Başlık çevirisi yok
MİNE ÖZAYDINLIK
- Türkiye'nin dış ticaretinde 1980 sonrası dönemde meydana gelen yapısal değişiminin ekonometrik analizi (1973-1992)
Başlık çevirisi yok
ZEKERİYA MIZIRAK