Multipl skleroz'da uyku bozukluklarının, hastaların demografik, klinik özellikleri ve yaşam kalitesi ile ilişkisi
The relationship between sleep disorders in multiple sclerosis and patients' demographic, clinical characteristics and quality of life
- Tez No: 682247
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM ETHEMOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Nöroloji, Neurology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Nöroloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Bu çalışmada multiple skleroz (MS) hastalarında uyku bozukluğunun yaşam kalitesine etkisi ve bunun hastalığın demografik özellikleri ile ilişkisi incelenmiştir. Çalışmaya 67 MS hastası, 51 sağlıklı birey dahil edildi. Hasta grubu, 43 kadından ve 24 erkekten oluşuyordu. Kontrol grubu 32 kadından, 19 erkekten oluşuyordu. Cinsiyet, vücut kitle indexi (VKİ), medeni durum, çalışma düzeni, ortalama MS tanı süresi, ortalama MS atak sayısı, MS alt tipi, başka bir hastalığın olması, özürlülük oranı, tedavi yöntemi, anksiyete, depresyon, yorgunluk ile uyku problemlerinin arasındaki ilişkive uyku bozukluklarının yaşam kalitesi üzerine etkisi değerlendirildi. Bu değerlendirmeler yapılırken demografik veriler, Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi, Epworth Uykululuk Ölçeği, Genişletilmiş Özürlülük Durumu Ölçeği/Expanded Disability Status Scale (EDSS), Yorgunluk Şiddeti Ölçeği, Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği, Berlin Anketi, Multiple Skleroz Yaşam Kalitesi (MSYK)- 54 Enstrumanı kullanıldı. Çalışmamızda MS hastalarının kontrollere göre uyku kalitesinin daha kötü olduğunu saptadık. MS hastalığı ile ilgili özelliklere bakıldığında hastalığın süresi, son 2 yılda atak sayısı, MS hastalık tipi, kullanılan tedavi yönteminin uyku kalitesini genel olarak etkilemediğini saptadık, ancak EDSS puanındaki artış uyku kalitesini belirgin oranda bozduğu görüldü. Anksiyete ve depresyon sıklığının hasta grubunda daha fazla olduğunu ve uyku kalitesini de olumsuz yönde etkilediğini tespit ettik. Progresif MS grubunda ve infüzyon tedavisi alan grupta depresyon sıklığını anlamlı yüksek saptadık. Hasta grubunda kronik insomnia anlamlı düzeyde yüksek bulduk, yine beklendiği gibi kronik insomniası olan hastaların uyku kalitesi belirgin düzeyde bozulmuştu. Bizim çalışmamızda uykuda solunum bozukluğu olan grupta relapsing-remitting MS sayısını daha yüksek tespit ettik. Sigara kullanımı ve uykuda solunum bozukluğu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit ettik. Çalışmamızda da literatür ile uyumlu olarak uykuda solunum bozukluğu olan ve uyku kalitesi kötü olan hasta grubunda yaşam kalitesinin anlamlı olarak daha kötü olduğunu saptadık. Anksiyete ve depresyon varlığı ile uykuda solunum bozukluğu arasında anlamlı ilişki olduğunu tespit ettik. MS hastalarında şiddetli yorgunluk sağlıklı kontrollere göre anlamlı olarak daha fazla saptandı. Yine uykuda hareket bozukluğu olan ve uyku kalitesi kötü olan hasta grubunda patolojik yorgunluk anlamlı olarak daha fazla idi. Çalışmamızda hasta grubunda uykuda hareket bozukluğu sıklığını daha yüksek tespit ettik ve uyku kalitesini de bozmaktaydı. Uyku kalitesinde bozulmanın yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediğini tespit ettik. EDSS skoru ile yaşam kalitesi arasında negatif korelasyon tespit ettik. Bununla uyumlu olarak progresif hasta grubunda yaşam kalitesinin daha kötü olduğunu tespit ettik. Yaşam kalitesinin sağlıklı kontrollere göre MS hastalarında belirgin olarak bozulduğunu tespit ettik. Bunun hastada klinik özellikler içinde progresif tip MS varlığı ve kronik yorgunluk varlığı, uyku bozuklukları içinde uykuda solunum bozukluğu olması, hastalığa komorbit anksiyete ve depresyon varlığı ile ilişkisi olduğunu tespit ettik. Tüm bu bulgular MS hastalarında uyku bozukluklarının hastalığın takibinde mutlaka sorgulanması, tedavi edilmesi gereken bir durum olduğunu, aksi halde hastaların yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the effect of sleep disturbance on the quality of life in MS patients and its relationship with the demographic characteristics of the disease were investigated. 67 MS patients and 51 healthy individuals were included in our study. The patient group consisted of 43 women and 24 men. The control group consisted of 32 women and 19 men. Relationship between gender, BMI, marital status, work order, mean MS diagnosis time, mean number of MS attacks, MS subtype, presence of another disease, disability rate, treatment method, anxiety, depression, fatigue and sleep problems; and the effects of sleep disorders on quality of life were evaluated. While performing these evaluations, demographic data, Pittsburgh Sleep Quality Index, Epworth Sleepiness Scale, Expanded Disability Status Scale (EDSS), Fatigue Severity Scale, Hospital Anxiety and Depression Scale, Berlin Questionnaire, Multiple Sclerosis Quality of Life (MSYK) - 54 Instrument used. In our study, we found that MS patients had worse sleep quality compared to controls. When we look at the characteristics of MS disease, the duration of the disease, the number of attacks in the last 2 years, the type of MS disease, the treatment method used did not affect sleep quality in general, but the increase in EDSS score significantly impaired sleep quality. We found that the prevalence of anxiety and depression was higher in the patient group and that it negatively affected sleep quality. We found that the frequency of depression was significantly higher in the progressive MS group and the group receiving infusion therapy. We found that chronic insomnia was significantly higher in the patient group. Again, as expected, the sleep quality of patients with chronic insomnia was significantly impaired. In our study, we found a higher number of RRMS in the group with sleep- disordered breathing. We found a statistically significant relationship between smoking and sleep- disordered breathing. In our study, in accordance with the literature, we found that the quality of life was significantly worse in the patient group with sleep-disordered breathing and poor sleep quality. We found a significant relationship between the presence of anxiety and depression and sleep- disordered breathing. Severe fatigue was significantly higher in MS patients than healthy controls. Pathological fatigue was significantly higher in the patient group with sleep movement disorders and poor sleep quality. In our study, we found that the frequency of sleep movement disorders was higher in the patient group, and it also impaired sleep quality. We found that impaired sleep quality negatively affected the quality of life. We found a negative correlation between the EDSS score and quality of life. Consistent with this, we found that the quality of life was worse in the progressive patient group. We found that the quality of life was significantly impaired in MS patients compared to healthy controls. And we found that this was related to the presence of progressive MS and chronic fatigue among the clinical features of the patient, sleep-disordered breathing among sleep disorders, comorbid anxiety and depression. All these findings show that sleep disorders in patients with MS are a condition that should be questioned and treated in the follow up of the dsease, otherwise it may affect the quality of life of patients negatively.
Benzer Tezler
- Multiple skleroz hastalarında uyku patolojilerinin incelenmesi
Investigation of sleep pathologies in multiple sclerosis patients
HURİYE ÜNLÜEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
NörolojiErciyes ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVDA İSMAİLOĞULLARI
- Multipl skleroz hastalarının spastisite derecesinin uyku ve yaşam kalitesi ile ilişkisi
The relationship between spasticity degree and sleep and life quality in multiple sclerosis patients
ÇAĞDAŞ BALCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
NörolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN IŞIN ÖZIŞIK KARAMAN
- Relapsing remitting multipl skleroz (RRMS) hastalarında, yorgunluk ve seks steroidlerinin ilişkisinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
AYÇA GÜL SUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
NörolojiMarmara ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK İNCE GÜNAL
- Multiple skleroz hastalarında tampa kinezyofobi-yorgunluk ölçeği'nin güvenirlik ve geçerliliği
The reliability and validity of the tampa kinezophobia-fatigue scale in multiple sclerosis patients
BURAK KESE
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZNUR YILMAZ
- Multipl skleroz klinik tiplerine göre uyku özelliklerinin polisomnografik olarak incelenmesi
Polysomnographic investigation of sleep characteristics in multiple sclerosis clinical types
ZEHRA YALÇINDAĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
NörolojiPamukkale ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELMA TEKİN