Dinî ve ilmî itibar olgusu olarak ulemâ (Türkiye'de üç ulemâ birliği örneği)
Ulema as a phenomenon of religious and scientific reputation (The case of three ulema unions in Turkey)
- Tez No: 682600
- Danışmanlar: PROF. DR. NİYAZİ AKYÜZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Bu araştırmada, ulemâ ile itibar arasındaki ilişki ele alınmıştır. Nitel yöntemle yapılan bu çalışmanın verileri, Türkiye'de üç ulemâ birliği üyelerinden ve alanın uzmanlarından amaca yönelik seçimle belirlenen kişilerle yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmelerden elde edilmiştir. Ayrıca medyada ve sosyal medyada konuyla ilgili yazılı ve görsel kaynaklar değerlendirilmiştir. Ulemânın özellikle toplumsal konumu, statüsü ve itibarı ile ilgili literatür taraması yapılmıştır. Çalışmada, toplumsal hayattaki yansımaları itibariyle sosyal ve kültürel bağlamlar içerisinde biçimlenen farklı âlim/ulemâ profilleri göz önünde bulundurularak kapsamlı ve üzerinde ittifak edilen bir ulemâ tanımlaması yapmanın zorluğu belirtilmekle birlikte, İslam'ın temel kaynaklarında âlim/ulemânın, saygın ve itibarlı bir toplumsal kişilik tipolojisi olduğu ortaya konulmuştur. Tarihsel olarak sabitlenmiş bu itibarlı ulemâ tipolojisi üzerinden Müslümanların toplumsal hayatlarında yeni inşalar yaptıkları, kendilerine özgü“âlim”kişilikleri yetiştirdikleri ve ulemâya dair yeni tanımlamalar geliştirdikleri belirtilmiştir. Ulemâ ile ilgili çok yönlü tartışmaların ve eleştirilerin Müslüman bir toplumda dinamik bir biçimde gerçekleşebiliyor olması, İslam'ın temel doktrininde bir sabite olarak itibarlı ve saygın kılınmış ulemâ tipolojisinin o toplumsal alanda temsilinin nasıl olduğuna/olması gerektiğine dair bir rekabet alanı oluşturmasıyla ilişkili bir durum olarak değerlendirilmiştir. Çalışmada örneklem çerçevesinde, kültürel bir miras olarak yeni nesillere devredilen itibarlı ulemâ statüsünün toplumsal yansımaları üzerinde durulmuştur.
Özet (Çeviri)
In the present study, the relation between ulema and reputation was discussed. The data of this study, which was conducted with the qualitative method, were obtained with semi-structured detailed interviews conducted with the members of three ulema unions in Turkey and the experts of the field, who were selected for the purpose of the study. Also, relevant written and visual resources in the media and social media were evaluated. A literature review was conducted on the social position, status, and reputation of the ulema. In the study, although it was stated that it is difficult to make a comprehensive and unanimous ulema definition by considering the different scholar/ulema profiles that were shaped in social and cultural contexts in terms of their reflections in the social life, it was stated in the main sources of Islam that the scholar/ulema is a respected social personality typology. It was also reported that Muslims built new structures in their social lives, raised their own unique“scholar”personalities, and developed novel definitions for the ulema based on this historically fixed reputable typology of the ulema. The fact that the multi-faceted debates and criticisms regarding the ulema might occur dynamically in Muslim society was considered as a condition related to the fact that the typology of the ulema, who are respected as a constant in the basic doctrine of Islam, creates a competitive field on how it was/how it should be represented in that specific social field. In the study, in the framework of the sampling, the social reflections of the reputable ulema status, which is transferred to new generations as a cultural heritage, were addressed.
Benzer Tezler
- Muhammed Bâkır es-Sadr'ın hayatı ve siyasî görüşleri
The life and political views of Muḥammad Bāqir Al- Ṣadr
SABAH KULAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAKSUT ÇETİN
- زُبْدَةُ اَلْقَوَاعِدِ وَعُقْدَةُ اَلْفَوَائِدِ فِي شَرْحِ عَوَامِلِ اَلْبَرْكَوي لِوَلِيِّ اَلدِّينِ اَلْبِكَائِيِّ(ت. 1183هـ) دراسةَ وتحقيق
Zübdetü'l-Kavâ'ıd ve 'Ukdetü'l-Fevâ'ıd'ı) çalışmanın el yazmasının başarısı ile ilgili önemi
MAHDİ MHMOOD SHAKİR ATABI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT
- Garib-Nâme'de Âşık Paşa'nın Kur'an ayetlerine yaklaşımı
Ashık Pasha?s approach to Quran verses in His Garib-Nameh
MEHMET DORUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İHSAN KAHVECİ
- Osman Hulûsî Efendi'nin 'Dîvân-ı Hulûsî Dârendevî' adlı eserinde Kur'an ayetlerine yaklaşımı
Osman Hulûsî Efendi's approach to verses from the Quran in his work 'Di̇vân-i Hulûsî-i̇ Dârendevî'
AYŞE NUR ÇELİKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER ÖZBEK
- Kırgız edebiyatında Hz. Muhammed ve hadisleri
Prophet Muhammed and hadiths in Kyrgyz literature
RAVİL TUFANOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HABİL NAZLIGÜL