Geri Dön

Dinî ve ilmî itibar olgusu olarak ulemâ (Türkiye'de üç ulemâ birliği örneği)

Ulema as a phenomenon of religious and scientific reputation (The case of three ulema unions in Turkey)

  1. Tez No: 682600
  2. Yazar: MEHMET BEKİR GÜLTEKİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NİYAZİ AKYÜZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 276

Özet

Bu araştırmada, ulemâ ile itibar arasındaki ilişki ele alınmıştır. Nitel yöntemle yapılan bu çalışmanın verileri, Türkiye'de üç ulemâ birliği üyelerinden ve alanın uzmanlarından amaca yönelik seçimle belirlenen kişilerle yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmelerden elde edilmiştir. Ayrıca medyada ve sosyal medyada konuyla ilgili yazılı ve görsel kaynaklar değerlendirilmiştir. Ulemânın özellikle toplumsal konumu, statüsü ve itibarı ile ilgili literatür taraması yapılmıştır. Çalışmada, toplumsal hayattaki yansımaları itibariyle sosyal ve kültürel bağlamlar içerisinde biçimlenen farklı âlim/ulemâ profilleri göz önünde bulundurularak kapsamlı ve üzerinde ittifak edilen bir ulemâ tanımlaması yapmanın zorluğu belirtilmekle birlikte, İslam'ın temel kaynaklarında âlim/ulemânın, saygın ve itibarlı bir toplumsal kişilik tipolojisi olduğu ortaya konulmuştur. Tarihsel olarak sabitlenmiş bu itibarlı ulemâ tipolojisi üzerinden Müslümanların toplumsal hayatlarında yeni inşalar yaptıkları, kendilerine özgü“âlim”kişilikleri yetiştirdikleri ve ulemâya dair yeni tanımlamalar geliştirdikleri belirtilmiştir. Ulemâ ile ilgili çok yönlü tartışmaların ve eleştirilerin Müslüman bir toplumda dinamik bir biçimde gerçekleşebiliyor olması, İslam'ın temel doktrininde bir sabite olarak itibarlı ve saygın kılınmış ulemâ tipolojisinin o toplumsal alanda temsilinin nasıl olduğuna/olması gerektiğine dair bir rekabet alanı oluşturmasıyla ilişkili bir durum olarak değerlendirilmiştir. Çalışmada örneklem çerçevesinde, kültürel bir miras olarak yeni nesillere devredilen itibarlı ulemâ statüsünün toplumsal yansımaları üzerinde durulmuştur.

Özet (Çeviri)

In the present study, the relation between ulema and reputation was discussed. The data of this study, which was conducted with the qualitative method, were obtained with semi-structured detailed interviews conducted with the members of three ulema unions in Turkey and the experts of the field, who were selected for the purpose of the study. Also, relevant written and visual resources in the media and social media were evaluated. A literature review was conducted on the social position, status, and reputation of the ulema. In the study, although it was stated that it is difficult to make a comprehensive and unanimous ulema definition by considering the different scholar/ulema profiles that were shaped in social and cultural contexts in terms of their reflections in the social life, it was stated in the main sources of Islam that the scholar/ulema is a respected social personality typology. It was also reported that Muslims built new structures in their social lives, raised their own unique“scholar”personalities, and developed novel definitions for the ulema based on this historically fixed reputable typology of the ulema. The fact that the multi-faceted debates and criticisms regarding the ulema might occur dynamically in Muslim society was considered as a condition related to the fact that the typology of the ulema, who are respected as a constant in the basic doctrine of Islam, creates a competitive field on how it was/how it should be represented in that specific social field. In the study, in the framework of the sampling, the social reflections of the reputable ulema status, which is transferred to new generations as a cultural heritage, were addressed.

Benzer Tezler

  1. Muhammed Bâkır es-Sadr'ın hayatı ve siyasî görüşleri

    The life and political views of Muḥammad Bāqir Al- Ṣadr

    SABAH KULAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MAKSUT ÇETİN

  2. زُبْدَةُ اَلْقَوَاعِدِ وَعُقْدَةُ اَلْفَوَائِدِ فِي شَرْحِ عَوَامِلِ اَلْبَرْكَوي لِوَلِيِّ اَلدِّينِ اَلْبِكَائِيِّ(ت. 1183هـ) دراسةَ وتحقيق

    Zübdetü'l-Kavâ'ıd ve 'Ukdetü'l-Fevâ'ıd'ı) çalışmanın el yazmasının başarısı ile ilgili önemi

    MAHDİ MHMOOD SHAKİR ATABI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT

  3. Garib-Nâme'de Âşık Paşa'nın Kur'an ayetlerine yaklaşımı

    Ashık Pasha?s approach to Quran verses in His Garib-Nameh

    MEHMET DORUK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İHSAN KAHVECİ

  4. Osman Hulûsî Efendi'nin 'Dîvân-ı Hulûsî Dârendevî' adlı eserinde Kur'an ayetlerine yaklaşımı

    Osman Hulûsî Efendi's approach to verses from the Quran in his work 'Di̇vân-i Hulûsî-i̇ Dârendevî'

    AYŞE NUR ÇELİKKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖMER ÖZBEK

  5. Kırgız edebiyatında Hz. Muhammed ve hadisleri

    Prophet Muhammed and hadiths in Kyrgyz literature

    RAVİL TUFANOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HABİL NAZLIGÜL